بررسی ها نشان می دهد که بانک ها در برابر تعهدات خود برای پرداخت وام مسکن، بیش از گذشته مقاومت می کنند و آمار پرداخت تسهیلات در سال جدید، کمتر از سال گذشته بوده است.
به گزارش پرشین سازه ، بانک مرکزی آمارهای رسمی خود را منتشر کرده و مشخص شده که در شش ماه امسال، ۱۰۵ هزار میلیارد تومان وام ساخت مسکن یا وام در گردش حساب که معمولا برای ساخت استفاده می شود، پرداخت شده است. این نشان می دهد که بانک ها اصلا به تعهدات خود در قبال قانون جهش مسکن عمل نمی کنند.
بررسی های بیشتر نشان می دهد که کل مبلغی که به عنوان وام مسکن پرداخت شده، تنها همین بوده که ۹۳ درصد تسهیلات بخش مسکن است. به این معنی که در کل شش ماه اول سال، فقط ۱۱۲ هزار میلیارد تومان وام مسکن پرداخت شده!بارها گفته شد که بانک ها، همکاری لازم را ندارند و کمترین سهم تسهیلات خود را به بخش مسکن اختصاص می دهند. به نحوی که سهم مسکن از اعتبارات بانک ها، در شش ماه امسال فقط ۵.۵ درصد بوده است. طبیعی است که در چنین شرایطی، تولید مسکن دچار رکود شود و کمتر ساخت و سازی در کشور صورت بگیرد.
علیرغم توصیه های مختلف کارشناسان و تاکیدات دولت، به نظر می آید که بانک ها نه تنها حاضر به افزایش سهم مسکن از اعتبارات بانکی نبوده اند، بلکه در سال جاری این رقم را کاهش هم داده اند.
کل مبلغی که در سال گذشته بابت ساخت مسکن، از سوی بانک ها پرداخت شده معادل ۲۳۴ هزار میلیارد تومان بوده است. در صورتی که میانگین پرداخت ماهانه را حساب کنیم، متوجه خواهیم شد که در قیاس با سال قبل، نه تنها رشدی حاصل نشده بلکه منفی شده است.
این نکته زمانی جالب تر می شود که متوجه می شویم مبلغ وام نسبت به سال گذشته، ۵۰ درصد افزایش پیدا کرده است. به این معنی که بانک های کشور، اصلا به وظایف خود عمل نکرده اند و هر ساله، در حال کاهش اجرای تعهدات خود هستند. موضوعی که قطعا نیاز به بررسی و دخالت دولت دارد.
همچنین باید در نظر داشت که بخش زیادی از مبالغ پرداخت شده مربوط به پروژه های مسکن سازی دولتی بوده است. یعنی کسانی که خود اقدام به ساخت مسکن می کنند، سهم زیادی از وام ساخت مسکن نبرده اند.
البته لازم به ذکر است که خود بخش خصوصی هم تمایلی به استفاده از وام های شبکه بانکی ندارد. چرا که احتمالا چنین وام هایی برای مسکن خصوصی ساز، کاملا بی تاثیر است.
یکی دیگر از نکات جالب توجهی که در آمارهای بانک مرکزی وجود دارد، این است که می توان با محاسبه های دقیق متوجه شد که میزان ساخت مسکن هم نسبت به سال گذشته کمتر شده است. چرا که حتی بدون توجه به افزایش ۵۰ درصدی وام ساخت مسکن، طبیعتا باید میزان پروژه های مسکونی دولتی مانند پارسال باشد. اما زمانی که مبلغ کل وام های پرداخت شده کمتر از سال گذشته است، می توان نتیجه گرفت که تولید مسکن دولتی نیز دچار رکود شده!
با این وضعیت اصلا مشخص نیست که دولت سیزدهم، بر چه اساسی صحبت از افزایش ساخت و ساز در طی شش ماه اول امسال می کند؟ در واقع وضعیت پرداخت وام مشخص می کند که پروژه های نهضت ملی مسکن هیچ پیشرفتی نداشته اند. بر اساس قانون، وام بانکی زمانی به سازندگان مسکن های دولتی پرداخت می شود که به سطح مشخصی از پیشرفت فیزیکی رسیده باشند. با توجه به عدم پرداخت وام، معلوم می شود که ساخت مسکن نهضت ملی، اصلا به سطح قابل قبولی از پیشرفت نرسیده است.
از سوی دیگر، دولت هم تقصیر اصلی عدم پیشرفت پروژه ها و تاخیر در اجرایشان را، ناشی از عملکرد ضعیف بانک ها در پرداخت وام می داند. به نحوی که در روزهای اخیر، ابراهیم رئیسی دستور داد که کمیته ای برای بررسی علل عقب ماندن پرداخت تسهیلات تشکیل شود و به عملکرد بانک ها رسیدگی گردد.
با تشکیل این کمیته، به زودی مشخص خواهد شد که حق با کدام یک از طرفین این کلاف پیچیده است! آیا بانک ها حق دارند که به علت عدم پیشرفت پروژه ها، تسهیلات ساخت مسکن را پرداخت نکنند یا مشکل از دولتی هاست که به اندازه ی کافی، پیشرفت فیزیکی در پروژه های مسکونی خود نداشته اند؟!
در این میان، متقاضیان وام مسکن باید منتظر مشخص شدن شرایط باقی بمانند. در حال حاضر، بیشتر پیشرفت هایی که پروژه های مسکونی نهضت ملی داشته است، با آورده های مالی متقاضیان بوده!
