تولید مسکن در سال های اخیر، بیش از هر زمان دیگری با رکود مواجه شده است. خیلی از کارشناسان اقتصادی، علاوه بر تورم عمومی، دلیل اصلی عدم تمایل سرمایه گذاران برای ورود به این بازار را، قوانین متضاد و اغتشاش در تصمیم گیری می دانند که باعث شده تا ثبات به وجود نیاید.
به گزارش پرشین سازه ، همین بهار امسال بود که تولید مسکن تا حد خیلی زیادی پایین آمد و نگرانی های زیادی را ایجاد کرد که حالا قیمت مسکن چگونه خواهد بود. بر اساس آخرین آمارهایی که وجود دارد، در بهار امسال تنها ۹۰ هزار واحد مسکونی در کل کشور ساخته شده است. عددی که به خوبی نشان از بروز یک فاجعه در حوزه ی ساخت و ساز خانه می دهد.
بررسی ها نشان می دهد که در بهار امسال تنها برای ساخت ۹۰ هزار و ۲۹۰ واحد مسکونی درخواست صدور پروانه ی ساخت شده است. این عدد در قیاس با فصل گذشته ۲۱.۸ درصد کاهش داشته است. همچنین در مقایسه با فصل مشابه در سال گذشته نیز کاهش ۱۲.۷ درصدی داشته است. این در حالیست که در فصل تابستان ۹۳ هزار، پاییز ۸۳ هزار و در زمستان نیز ۱۱۵ هزار واحد درخواست پروانه ی ساخت و ساز داشته اند .
خیلی از فعالین و کارشناسان بازار بر این باورند که سیاست های دولت برای ایجاد رونق در بازار مسکن، اثر منفی داشته است و نه تنها نتوانسته که وضعیت را بهبود دهد، بلکه شرایط را سخت تر کرده است.
این در حالیست که هنوز هم وعده ی ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال، توسط دولت پا برجاست.
فشار روی سازندگان زیاد است!
یکی از کارشناسان بازار مسکن، آقای غلامرضا سلامی که سابقاً مشاور وزیر راه و شهرسازی بوده است در خصوص کاهش تولید مسکن چنین می گوید: در چنین شرایطی، تحلیل بازار واقعا دشوار است چرا که عوامل متعددی در تعیین قیمت اثرگذارند. مثلا مسائل بین المللی، وضعیت بازار ارز، مشکلات داخلی کشور و …دست به دست هم داده اند تا اثر متفاوتی روی بازار مسکن بگذارند.
سلامی افزود: اما صرف نظر از تمام این مسائل، سیاست های دولت نیز در خصوص حوزه ی مسکن نیز اثرگذاری منفی داشته است. زمانی که عرضه ی خانه کم می شود، در میان مدت و بلند مدت باعث افزایش قیمت خواهد بود. به ویژه با توجه به این که تورم نیز بسیار بالاست. در نتیجه پیشبینی من این است که قیمت مسکن باز هم سیر صعودی خواهد داشت.
وی همچنین به موضوع سیاست های غلط سختگیرانه در مورد سازندگان نیز اشاره کرد و گفت: سخت گیری های زیادی که برای سازندگان و سرمایه گذاران مسکن انجام می شود، مالیات های سنگین، جریمه های کمرشکن و تنبیه های متعدد در حوزه ی مسکن، خیلی ها را نا امید و دلسرد کرده است. مسئولین از یک سو می گویند که مسکن جای سرمایه گذاری نیست و از سوی دیگر، بورس مسکن را راه می اندازند. با هیچ متر و معیاری نمی توان چنین سیاست های متضادی را تعریف کرد.
این کارشناس حوزه مسکن گفت: از زمانی که صندوق املاک و مستغلات افتتاح شد، مردم روی ملک سرمایه گذاری می کنند که اتفاق خوبی است. اما از آن طرف نظر دیگری هم دارند و می گویند آن ها که سرمایه گذاری می کنند، سوداگر هستند و قیمت ملک را بالا می برند. به هرحال سرمایه گذاری در این بازار لازم است و خود می تواند به یک تقاضای مهم بازار مسکن تبدیل شود. زمانی که به این بخش فشار می آورید و آن ها را تنبیه می کنید، طبیعی است که سرمایه گذاران کمتری حاضر به ریسک می شوند و در نهایت تولید سازندگان نیز پایین می آید.
غلامرضا سلامی در ادامه ی سخنان خود به کاهش نرخ صدور پروانه های ساختمانی اشاره کرد و توضیح داد: چنین شرایطی طبیعتا به افزایش قیمت مسکن منجر می شود. مگر این که تحولات منفی دیگری هم وجود داشته باشد که میل مردم به سرمایه گذاری در بخش مسکن را کاهش داده باشد و بخواهند که پول خود را به دلار و طلا تبدیل کنند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: اگر این ناآرامی ها بخواهد همینجوری ادامه پیدا کند، مردم پول های خود را به بازارهای دیگری که نقدینگی بالا دارد، مثل طلا و دلار می برند. اما در صورتی که ثبات بر این بازار حاکم شود، به طرف سرمایه گذاری در مسکن می آیند. همچنین این ثبات می تواند به افزایش تولید مسکن نیز منجر شود. ما هیچوقت نتوانسته ایم که ثبات را حفظ کنیم و همین مسئله منجر به افزایش تورم می شود و طبیعتا قیمت املاک را نیز بالا می برد.
وعده هایی که می دهند، شدنی نیست!
این کارشناس مسکن در خصوص ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی در طول ۴ سال نیز سخنانی ایراد نمود و گفت: وعده هایی که می دهند، مشخص است که در خصوص آن ها مطالعه نشده است. خیلی از وعده هایی که می دهند عملی نشده است چرا که بیشتر شبیه به آرزو هستند و فقط دوست دارند که این خانه ها ساخته شوند. همه دلشان می خواهد که این تعداد خانه ساخته شود، تولید را افزایش بدهند و تورم کمتر شود. اما فکر و کار کارشناسی است که چنین آرزوهایی را محقق می کند. چیزی که متاسفانه نداریم.
سلامی خاطرنشان ساخت: سیاست های مغشوش و متضادی که در حوزه ی مسکن وضع می شود، باعث عدم ثبات شده است که در نتیجه میل به سرمایه گذاری در بخش تولید مسکن را نیز کاهش می دهد.
مشاور سابق وزیر راه و شهرسازی در خصوص وضعیت بازار در نیمه ی دوم سال نیز چنین گفت: مسائل بین المللی مثل برجام و مسائل داخلی در تعیین وضعیت بسیار مهم هستند. اگر دولت بتواند بر مشکلات فائق شود، قطعا بازارهای مختلف از جمله بازار مسکن آرام می شوند. اما در صورتی که وضعیت به همین منوال ادامه پیدا کند، ترس مردم از سرمایه گذاری روی تولید مسکن نیز بیشتر می شود و تقاضا نیز کاهش پیدا می کند. البته در این میان، تقاضاهای واقعی نیز وجود دارد که به دلیل عدم عرضه ی مناسب، قیمت ملک نیز بالا خواهد رفت.