پس از حمله‌ی ۱۲ روزه‌ی رژیم صهیونیستی، بیش از چهار هزار واحد مسکونی در مناطق هدف دچار آسیب شدند. مجید جودی، معاون بازسازی بنیاد مسکن، با تاکید بر تفاوت ماهوی این جنگ با دوران دفاع مقدس، اعلام کرده تنها حدود ۵۰۰ واحد از این خانه‌ها نیاز به احداث کامل دارند و مابقی با تعمیراتی در سطوح مختلف قابل بازگشت به چرخه‌ی سکونت هستند.
به گزارش پرشین سازه ، جودی با اشاره به سابقه‌ی گسترده‌ی کشور در بازسازی پس از جنگ و سوانح طبیعی مانند زلزله منجیل، رودبار و سرپل ذهاب گفت: این بار نیز باید از همان تجربیات استفاده شود. اما هشدار داد اگر اشتباهی در روند بازسازی روی دهد، مسئولیت آن نه تنها بر دوش مدیران، بلکه بر عهده کارشناسانی است که باید بستر تصمیم‌سازی را فراهم کنند.
مردم؛ بازیگر اصلی بازسازی امروز
یکی از محورهای اصلی سخنان جودی، نقش بی‌بدیل مردم در روند بازسازی است. او یادآور شد که در سال‌های ابتدایی پس از جنگ تحمیلی، بازسازی عمدتا توسط دولت و بدون حضور موثر مردم انجام می‌شد. اما نارضایتی‌های اجتماعی و تجربیات شکست‌خورده‌ای مانند پروژه هویزه، که بدون توجه به فرهنگ بومی اجرا شد، موجب تغییر رویکرد شد.
تجربه‌ی موفق زلزله منجیل در سال ۱۳۶۹ نشان داد که حضور مستقیم مردم در بازسازی، نه تنها سرعت بازگشت به زندگی عادی را افزایش می‌دهد، بلکه موجب تقویت هویت محلی و حفظ انسجام اجتماعی می‌شود. امروز نیز نگاه صرف کالبدی به بازسازی، با نادیده گرفتن پیوندهای فرهنگی و اجتماعی محلی، شکست را تضمین می‌کند.
بازسازی جنگ، متفاوت از سوانح طبیعی
به گفته‌ی جودی، یکی از تفاوت‌های کلیدی میان بازسازی پس از جنگ و بازسازی سوانح طبیعی در نقش دولت است. در سوانحی مانند زلزله، مبنا توانمندسازی مردم است و در کشورهایی با صنعت بیمه قوی، این کار به‌واسطه‌ی شرکت‌های بیمه انجام می‌شود. اما در بازسازی جنگ، اصل بر جبران خسارت توسط دولت است.
او تصریح کرد که اگرچه تامین مالی تفاوت دارد، اما در سایر مراحل، مردم باید در مرکز فرآیند باقی بمانند. مشاوران، پیمانکاران و نهادهای دولتی تنها باید نقش هدایت، حمایت و نظارت را ایفا کنند، نه جایگزینی مردم.
معاون بنیاد مسکن تاکید دارد که اگر از اشتباهات گذشته درس نگیریم، بازسازی فعلی نیز در معرض خطاهای تکراری خواهد بود. این بار، چشم‌های بسیاری نظاره‌گرند و هیچ توضیحی برای نادیده گرفتن حضور مردم قابل‌قبول نخواهد بود. تصمیم‌گیری برای شهرهای آسیب‌دیده باید با درک عمیق از فرهنگ، اقتصاد و بافت اجتماعی آن مناطق انجام شود. بازسازی اگر قرار است معنا داشته باشد، باید «با مردم» انجام شود، نه «برای مردم». این، مهم‌ترین درسی است که سال‌ها تجربه در بازسازی جنگ‌ها و بحران‌ها به ما داده‌اند.
