بیش از چندین سال است که موضوع مسکن به بحرانی جدی و چالشی تمام قدّ برای مسئولین امر تبدیل شده است. از سوی دیگر فشار اصلی بر دوش مردم وارد می شود. از آن جایی که مسکن بخش مولد و مهم اقتصاد کشور است، این حوزه نیز تحت تاثیر قرار گرفته است. اما سوال این جاست که چه چیزی منجر به نا به سامانی بازار مسکن شده است؟!
به گزارش پرشین سازه ، چند سال است که بازار مسکن مثل دیگر بازارهای کشور با وضعیت آشفته ای رو به روست. گرانی های مداوم و نوسانات قیمت باعث شده که شرایط این بازار بسیار وخیم شود. چندین سال است که این شاخص اقتصادی در رکود به سر می برد. اما از طرفی دیگر، قیمت ها مدام افزایش پیدا می کنند و در شرایطی قرار گرفته اند که به رکود تورمی معروف است.
در گذشته، افراد می توانستند که با پس انداز و دریافت وام مسکن ، اقدام به خرید خانه کنند. اما در حال حاضر و با جهش قیمت مسکن در سال ۹۶، قدرت خرید خانواده ها بسیار پایین آمده است و به طور کلی از خرید خانه نا اُمید شده اند.
از سوی دیگر، وضعیت بازار اجاره نیز به همین دلیل آشفته شده است. به دلیل بالا رفتن مبلغ اجاره ها، خانواده ناچار است هر سال به مناطق پایین تری نقل مکان کند یا این که خانه ای بی کیفیت تر اجاره نماید.
اما اگر بخواهیم این وضعیت را موشکافی کنیم، به چند دلیل اساسی برای وضعیت کنونی مسکن می توان دست پیدا کرد.
کاهش ساخت و ساز مسکن
مدت هاست که کارشناسان هشدار می دهند که میزان ساخت و ساز در کشور خیلی کمتر شده است. خیلی از انبوه سازان علاقه و تمایل خود را به ساخت مسکن از دست داده اند چرا که اعتمادی به قیمت ها ندارند. به طور کلی، سود انبوه سازان تا ۲۸ درصد کمتر شده است. همین مسئله باعث شده که خیلی از سازندگان مسکن به سراغ دیگر بازارها و حوزه های متفاوت بروند.
از سوی دیگر، به دلیل افزایش قیمت خانه های نوساز، خیلی از افراد به سراغ خرید خانه های قدیمی تر می روند. بنابراین طبیعی است که ساخت منازل و واحدهای نوساز برای سازندگان صرفه ی اقتصادی ندارد چرا که اساسا مشتری برای این واحدها وجود ندارد.
افزایش قیمت مصالح ساختمانی
یکی دیگر از دلایل بحران مسکن، افزایش قیمت شدید مصالح ساختمانی است. این موضوع از تورم عمومی جامعه تاثیر گرفته است. تورمی که هر روز باعث فقیرتر شدن مردم می شود و وضعیت اقتصادی شان را نا به سامان تر می کند.
افزایش قیمت مصالح ساختمانی در نهایت باعث گرانی مسکن هم می شود. از سوی دیگر، عدم ثبات در این بازار باعث می شود که سازندگان برای خرید این مصالح دچار تردید باشند چرا که معلوم نیست در روز بعد بتوانند این مصالح را با همان مبلغ بخرند.
بررسی آمارها نشان می دهد که از تابستان سال گذشته تا به امروز، قیمت مصالح ساختمانی حدود ۲۹ درصد رشد داشته است.
البته این آمار به صورت کلی است و در مورد تمام مصالح صدق می کند. برخی از این نهاده های ساختمانی، رشد بیشتری داشته اند. مثلا گروه تاسیسات برقی با رشد ۳۹.۵ درصدی مواجه بوده است. گروه شیشه با ۸۳.۳ درصد، بیشترین میزان رشد قیمت را در نهاده های ساختمانی داشته است.
عدم وجود زمین کافی
برای ساخت واحدهای مسکونی، اصلی ترین نیاز سازندگان به زمین است. در سال های اخیر شاهد بوده ایم که به دلیل فرونشست زمین و کم آبی، زمین های مناسب برای ساخت و ساز کمتر شده اند. حتی برای طرح نهضت ملی مسکن هم زمین مناسب و کافی در کلانشهرها وجود ندارد. به همین دلیل دولت ناچار شده است که ساخت و ساز این واحدها را به حاشیه ی شهر و شهرهای مجاور ببرد.
کمبود شدید زمین در نهایت منجر به گرانی آن می شود. بنابراین طبیعی است که قیمت خانه ها نیز افزایش پیدا کند و افراد را یک گام دیگر از خرید مسکن دورتر کند.
قطع شدن گاز صنایع بزرگ
در هر فصلی مشکلات تامین انرژی و سوخت، خیلی از کارخانه های بزرگ را دچار مشکل می کند. زمانی که فصل سرما آغاز می شود نیز خیلی از صنایع درگیر قطعی برق و گاز می شوند. به همین دلیل کارخانه هایی مثل سیمان و فولاد اعلام می کنند که تولید سیمان و فولادشان کمتر شده است. در نهایت همین کمبود تولید، به افزایش قیمت می انجامد.
قیمتی که در نهایت روی تمام جنبه های مسکن سازی اثر خواهد گذاشت.
نظارت بر قیمت گذاری مسکن
دولتمردان و مسئولین امر نیز در گرانی مسکن بی تقصیر نبوده اند. عدم کنترل و نظارت دقیق بر قیمت ها، باعث این بحران شده است. نرخ تورم افزایش پیدا کرده و انتظارات تورمی هم در جامعه بالا می رود. حالا مالکان انتظار دارند که با افزایش نرخ دلار، قیمت املاکشان هم بالا برود.
از آن جایی که نظارت دقیق و درستی روی بازار مسکن وجود ندارد، گرانی ها تشدید می شود و به تدریج منجر به افزایش قیمت کاذب مسکن می شود!
مشکلات مسکن حل می شوند؟!
خیلی ها تصور می کنند که با حل مشکلات درونی مسکن سازی می توان این بحران را حل کرد. اما باید اعلام کرد که تا زمانی که وضعیت اقتصادی کشور با تورم مواجه است، شرایط به همین منوال پیش می رود. بنابراین به نظر می آید که کلید حل مشکلات مسکن، حل معضلات و موانع بیرونی است.
قیمت دلار همچنان افزایش پیدا می کند و طبیعتا قیمت مسکن نیز به همراه آن بالاتر می رود.
بر اساس آخرین گزارش هایی که از سوی بانک مرکزی منتشر شده است، قیمت هر متر مربع مسکن در تهران به ۵۰ میلیون تومان رسیده است و خیلی از کارشناسان عقیده دارند که اگر این وضعیت همینگونه ادامه پیدا کند، این رقم بیشتر هم می شود.