گرچه مشکلات پیرامون طرح نهضت ملی مسکن کم نیستند اما شاید مهم ترین آن ها، هزینه های ساخت و ساز پروژه های این طرح است. هزینه ای که دولت ارقام پایینی برای آن در نظر گرفته اما انبوه سازان و سازندگان اعلام می کنند که اصلا با واقعیت های بازار همسو نیست و چند برابر می باشد.
رئیس کانون سراسری انبوه سازان اعلام کرده است که قیمت اعلام شده از سوی دولت برای ساخت واحدهای مسکونی نهضت ملی مسکن اصلا واقعی نیست و اصلا چنین رقمی برای سازندگان صرف ندارد.
به گزارش پرشین سازه ، رئیس کانون سراسری انبوه سازان می گوید که دولت برای ساخت هر متر مربع از واحدهای مسکونی این طرح، مبلغ ۴.۵ میلیون تومان در نظر گرفته بود. این رقم از دو سال پیش تا به امروز فرق نکرده و دولت تلاش دارد تا آن را ثابت نگه دارد. در حالی که وضعیت از دو سال پیش تا به امروز خیلی فرق کرده و هیچ قیمتی ثابت نمانده است.
سید محمد مرتضوی، در ادامه می گوید که هیچ یک از سازندگان زیر بار چنین قیمتی نرفته اند و قرارداد را امضا نمی کنند.
مرتضوی خاطرنشان ساخت:
پیشنهادهای زیادی برای ساخت و ساز در شهرهای جدید به همکاران انبوه ساز ما می شود. فلان همکار ما می گوید که می خواهیم برویم قراردادی امضا کنیم اما با این وضعیت قیمت ها، فعلا کار به تاخیر خورده و قراردادی امضا نمی شود.
وی در ادامه اعلام کرد که اگر دولت می خواهد حضور انبوه سازان را در ساخت و ساز داشته باشد، باید اظهارات دقیق تری داشته باشد. مثلا مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید ایران بگوید که قرار است واحدهای مسکونی این طرح را با متری ۷ میلیون تومان بسازند و اگر انبوه سازان یا توسعه گری علاقه مند به همکاری است، بیاید با این مبلغ قرارداد امضا کند.
مرتضوی گفت:
قیمت کنونی که ۴.۵ میلیون تومان است بر اساس شاخص قیمت های سه ماه ابتدای سال ۱۴۰۰ مشخص شده است. ممکن است برخی از انبوه سازان با این قیمت در سال ۱۴۰۱ آغاز به کار کرده باشند اما طبیعتا افزایش قیمت داشته اند و هزینه های ساخت بالا رفته است.
وی در ادامه اعلام کرد که حتی اگر شاخص تعدیل قیمت نیز اعمال شود، قیمت ساخت به ۵.۶ میلیون تومان می رسد که چنین قیمتی برای سازندگان صرف ندارد.
زمانی که کارخانه ی تولید کننده ی فولاد قیمت کالای خود را بالا می برد و دو برابر می سازد، نمی توان انتظار داشت که سازنده هم قیمت را ثابت نگه دارد چرا که فولاد می خرد. در نتیجه این افزایش قیمت را در هزینه های تمام شده ی مسکن سازی اعمال می کند و خیلی زود، خودش را به روز خواهد کرد.
مرتضوی تاکید کرد که اگر قیمت ها واقعی شود، می توان پروژه های نهضت ملی مسکن را با سرعت بیشتری پیگیری کرد.
هزینه هر متر مربع از واحدهای نهضت ملی
معاون مسکن شهری بنیاد مسکن، در آذرماه سال گذشته اعلام کرده بود که قیمت واحدهای نهضت ملی مسکن در مناطق شهری حدود ۷.۵ میلیون تومان بوده است. البته این مبلغ برای ساختمان های چهار الی پنج طبقه است.
حمیدرضا سهرابی گفته بود که در مناطق روستایی، مبلغ مورد نیاز برای ساخت هر متر مربع واحد یک طبقه، ۵.۵ الی ۶ میلیون تومان بوده است.
سهرابی اعلام کرد که در مبلغ ساخت واحدهای مسکونی یک یا دو طبقه ی نهضت ملی مسکن در مناطق شهری نیز همین قیمت است.
روند اعلام قیمت ساخت هر متر مربع از واحدهای مسکونی این طرح از سوی مسئولین مختلف، در سال ۱۴۰۱ نیز ادامه داشت. همین چند ماه پیش و در بهمن ماه سال ۱۴۰۱ بود که مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید اعلام کرد که برای ساخت این واحدهای مسکونی دو رویکرد کلی وجود دارد: اولین رویکرد مربوط به ساخت واحدهای ویلایی یک طبقه است. دومین رویکرد هم مربوط به ساختمان های ۴ تا ۷ طبقه است.
علیرضا جعفری گفت:
در رویکرد اول تصمیم داریم که زمین به مردم واگذار کنیم و با استفاده از ارائه ی تسهیلات مختلف، خودشان اقدام به ساخت واحدهای مسکونی کنند.
او گفته بود که هزینه ی ساخت و ساز از مراحل سفتکاری تا اتمام نما، حدودا متری ۳ میلیون و ۹۵۰ هزار تومان خواهد شد. همچنین اشاره کرد که واحدهای مسکونی مزبور باید در کمتر از ۱۲ ماه و بدون احتساب هزینه های مربوط به آسانسور و دیگر امکانات ساخته شوند.
این مقام مسئول اعلام کرد که در شهرهایی که جمعیت زیادی وجود دارد و زمین کافی برای ساخت و ساز وجود ندارد، ساختمان های ساخته شده از ۴ الی ۷ طبقه خواهند بود. بر همین اساس، هزینه های ساخت این ساختمان ها بر اساس قیمت سال ۱۴۰۰ که ۴.۵ میلیون تومان بوده و ضریب تعدیل سه ماه اول ساخت ۱۴۰۰ محاسبه می شود.
جعفری گفت که با احتساب ضریب تعدیل سال ۱۴۰۱، در حال حاضر ملاک اصلی هزینه های ساخت، متری ۷ میلیون تومان است. وی ابراز امیدواری کرد که با صرفه جویی بتوانند مدیریت هزینه های مربوط به ساخت واحدهای مسکونی طرح نهضت ملی مسکن را انجام بدهند و هزینه ها را در حد همان متری ۷ میلیون تومان نگه دارند.
هزینه ی ده میلیون تومانی ساخت مسکن
تمام این حرف و حدیث ها مربوط به سال ۱۴۰۱ بود. گرچه خیلی از پیمانکاران و انبوه سازان زیر بار چنین مبالغی نمی رفتند، اما به نظر نمی آمد که دولت تغییری در دیدگاه خود مبنی بر هزینه های ساخت و ساز داشته باشد.
با آغاز سال ۱۴۰۲، رئیس بنیاد مسکن در خصوص اقداماتی که برای ساخت واحدهای مسکونی این طرح انجام شده، توضیحاتی ارائه کرد. سپس به هزینه ی ساخت و ساز در بافت فرسوده ی شهری تهران اشاره کرد و اعلام نمود که این هزینه تقریبا ۱۰ میلیون تومان خواهد بود. البته طبیعتا مبلغ ۱۰ میلیون تومانی مربوط به ساختمان های ۴ الی ۵ طبقه است.
اکبر نیکزاد، رئیس بنیاد مسکن اعلام کرد که واحدهای نهضت ملی مسکن که در استان قم ساخته شده اند، سال گذشته با قیمت ۶ میلیون تومان به ازای هر متر مربع به اتمام رسیده اند. در حال حاضر قیمت این واحدها، متری ۲۴ الی ۲۵ میلیون تومان است.
بر اساس نظر کارشناسان و انبوه سازان، دولت تصمیم ندارد که واقعیت های موجود در بازار مسکن را بپذیرد و هنوز هم بر قیمت های غیر واقعی خود اصرار می ورزد. قیمت هایی که مشخصا با بازار همخوانی ندارد. بر اساس گفته های خوش بین ترین کارشناسان هم، هزینه ی ساخت واحدهای مسکونی نهضت ملی مسکن در کمترین حالت ممکن، ۸ میلیون تومان است. به این معنی که رقم کنونی که از سوی دولت تعیین شده، تقریبا نصف مبلغ واقعی است.
طبیعی است در چنین شرایطی، انبوه سازان خود را از روند ساخت این واحدها کنار می کشند و دیگر برایشان صرفه ی اقتصادی ندارد. در صورتی که دولت، قیمت واقعی را بپذیرد، می توان سرعت بیشتری به روند ساخت و ساز دارد.
اصلی ترین راهکار برای افزایش سرعت ساخت نیز، افزایش سقف تسهیلات مسکن است. البته نباید فراموش کرد که باید مابهالتفاوت سود این وام را طریق یارانه پرداخت کرد تا متقاضیان این واحدهای مسکونی که بیشترشان از قشرهای متوسط و پایین جامعه هستند، دچار فشار مضاعف نشوند.