وقوع یک زلزله ۳.۹ ریشتری روی گسل مشا در روزهای گذشته، نگرانی هایی را در خصوص وضعیت تهران و ساختمان های آن ایجاد کرده است. این گسل که در دهه اخیر فعالیت های زیادی از خود بروز داده، در روز سه شنبه، یک بار دیگر لرزید و گرچه خسارتی بر جا نگذاشت، اما نگرانی ها را تشدید کرده است.
به گزارش پرشین سازه ، نگرانی از بابت وقوع زلزله در تهران بسیار بالاست. خیلی از کارشناسان مدت هاست که می گویند با وجود این حجم از ساختمان های ناپایدار و غیراصولی، وقوع زلزله می تواند به یک فاجعه ی تاریخی منجر شود. به خصوص اگر این زلزله، ابعادی بزرگتر از ۶ ریشتر داشته باشد.
به طور کلی، شهر تهران روی ۵ گسل بزرگ اصلی ساخته شده و ۶۰ گسل فرعی و زیرشاخه های متعدد نیز در اطراف آن وجود دارد. در نتیجه، می توان گفت که تهران شهر خطرناکی از بابت زلزله است.
بررسی ها و تحقیقات مربوط به گسل های تهران نشان می دهد که تهران پتانسیل زلزله ای با بزرگی ۷.۲ ریشتر دارد.
رئیس پژوهشکده مهندسی سازه و معاون پژوهشگاه بین المللی زلزله در خصوص زلزله ی روز سه شنبه، توضیحاتی ارائه کرد و گفت:
این زلزله در محدوده دماوند و روی گسل مشا بوده است که قبلا هم فعالیت های لرزه ای داشته است. در سال ۱۸۳۰، زلزله ای بیش از ۷.۱ ریشتر داشته و هر ۱۶۵ سال، این گسل فعال می شود و زلزله هایی بالای هفت ریشتر از خود نشان می دهد. بیش از ۱۹۴ سال از آخرین زلزله ی گسل مشا گذشته و قطعا، اگر زلزله بیاید، قدرت آن بیشتر خواهد بود و نزدیک به ۷.۲ یا ۷.۳ می شود.
استاد فریبرز ناطقی الهی تاکید کرد که هرچقدر این تاخیر در وقوع زلزله بیشتر شود، خطرناک تر خواهد بود. بررسی ها نشان می دهد که لرزه ی گسل مزبور می تواند مناطق زیادی از دماوند، تهران، ری، کرج و حتی قزوین را تحت تاثیر قرار بدهد.
در صورت وقوع زلزله ی احتمالی، نابودی تهران قطعی خواهد بود و حتی باعث به حرکت درآمدن دیگر گسل های ایران نیز می شود.
یکی از اعضای هیئت علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی نیز به زمین لرزه ی دماوند اشاره کرد و خاطرنشان ساخت که گرچه شدت این زلزله چندان بالا نبود اما انتظار می رود که مردم شهر دماوند و روستاهای اطراف نیز زلزله ی روز سه شنبه را به خوبی حس کرده باشند.
علی بیت اللهی، در ادامه ی سخنان خود تاکید کرد که این زلزله از محدوده ی شهر تهران؛ ۶۰ کیلومتر فاصله داشته است. اما در فاصله ی همین ۶۰ کیلومتر، تراکم جمعیت بالاست و ساخت و سازهای زیادی در حال انجام است.
بر اساس گفته های علی بیت اللهی، روی گسل مشاء، ویلاهای زیادی ساخته شده اند و منطقه ی مزبور، ییلاقی به حساب می آید. این در حالیست که مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی این منطقه را یکی از نقاط فعال از لحاظ زلزله توصیف کرده است. آخرین زلزله ی این منطقه، به سال ۹۸ برمی گردد که بزرگای آن ۵.۶ ریشتر بود و حتی در تهران نیز احساس شد.
این منطقه خطرناک است!
علی بیت اللهی تاکید کرد که باید هوشیاری را در خصوص این منطقه بیشتر کرد. بر اساس نوشته های تاریخی، حدود ۱۶۵ سال پیش، زلزله ای ویرانگر در تهران و روی همین گسل رخ داد که حتی سفارت آن زمان انگلستان را نیز تخریب کرد.
بنابراین وقوع زلزله ای با قدرت بالا، صد در صد تخریب گر خواهد بود و می تواند بخش های زیادی از شهر تهران را ویران کند. به خصوص با توجه به اینکه گسل مزبور نزدیک به مناطقی از شرق تهران است.
این گسل تا نظرآباد استان قزوین ادامه دارد و از سمت شرق نیز به شهرستان فیروزکوه می رسد.
علی بیت اللهی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی تاکید کرد که وقوع این زلزله ارتباط با فعالیت های آتشفنشانی کوه دماوند ندارد و فاصله ی این دو زیاد است.
احتمال وقوع زلزله در تهران چقدر است؟!
بسیاری از کارشناسان می گویند که گسل مشاء در سال های گذشته فعال تر شده است. با کوچک ترین لرزه ای، خطر وقوع زلزله ی بزرگ تهران حس می شود و نگرانی را تشدید می کند.
البته اصلی ترین نگرانی ها مربوط به ساخت و سازهای غیراصولی است که قطعا به هنگام وقوع زلزله، مشکل ساز خواهند شد.
در ضمن، بسیاری از معابر شهر تهران فرسوده و باریک هستند. بنابراین حتی امکان امدادرسانی هم به بسیاری از کوچه ها فراهم نخواهد بود.
البته کارشناسان اعلام می کنند که زمان وقوع زلزله ی ۷ ریشتری تهران مشخص نیست. علاوه بر این، فعالیت های آتشفشان دماوند نیز روی فعالیت گسل اثر می گذارد.
وقوع چنین لرزه هایی، یادآور می شود که نوسازی ساختمان های قدیمی تهران تا چه اندازه ضروری است.
