چند روز گذشته و بعد از سفر رئیس جمهور به پکن، اخبار مختلفی در خصوص حضور چینی ها در پروژه ی نهضت ملی مسکن به گوش رسید. اخباری که با پاسخ مبهم وزیر راه و شهرسازی، قدرت بیشتری گرفت.
حالا که حضور چینی ها در پروژه قطعی شده است، بد نیست پروژه ی احداث آزادراه تهران به شمال را نیز یادآوری کنیم. پروژه ای که مدتی بعد از بهره برداری دچار فرونشست شد.
به گزارش پرشین سازه ، برخی از کارشناسان و فعالان بازار مسکن می گویند که دولت در ازای تهاتر نفت، ساخت مسکن را به چینی ها سپرده است تا خیلی کمتر از قیمت واقعی، ساخت و ساز را پیش ببرند. طبیعتا مشخص است که ساخت و ساز ارزان قیمت، چندان اصولی و مقاوم نخواهد بود.
از سوی دیگر، این سوال مطرح می شود که چرا تهاتر با انبوه سازان داخلی صورت نگرفت؟ چرا که آن ها نیز حاضر به تهاتر در ازای ساخت مسکن بودند. حتی اخباری به گوش می رسید که کانون سراسری انبوه سازان پیشنهاداتی به وزیر راه و شهرسازی ارائه کرده اند که مورد توجه ایشان قرار گرفته است و قول همکاری داده اند.
حالا خبر می رسد که موضوع کلاً منتفی شده و چینی ها می خواهند با هزینه ی ساخت متری ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان، طرح نهضت ملی مسکن را پیش ببرند.
خیلی از کارشناسان مسکن می گویند که چنین عددی اصلا امکان پذیر نیست و از واقعیت های بازار بسیار دور است. به همین دلیل، خیلی ها به این نتیجه رسیده اند که دولت در حال فروش نفت به چینی ها با قیمت خیلی ارزان است. تا به این ترتیب هزینه ی ساخت مسکن ملی را همان متری ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان نگه دارد.
از سوی دیگر حضور چینی ها یادآور خاطرات تلخ بسیاری در پروژه های عمرانی کشور است. به همین دلیل نگرانی هایی از بابت غیرمقاوم بودن این سازه ها مطرح شده است.
سید محمد مرتضوی، رئیس کانون سراسری انبوه سازان مسکن ضمن بررسی وضعیت ساخت و ساز کشور، ظرفیتی که انبوه سازان برای تولید مسکن دارند را بسیار مهم دانست. وی خاطرنشان کرد که حضور خارجی ها و به خصوص چینی ها در پروژه های داخل کشور، چندان موفق نبوده است. خسارت بسیار فراوانی که حضور چینی ها در پروژه ی آزادراه تهران به شمال، ایجاد کرد؛ باعث شد که بهره برداری کامل از این پروژه ی عمرانی بزرگ، چند سال به تاخیر بیفتد.
هزینه ی چهار میلیون و هفتصد هزار تومانی غیرممکن است
این کارشناس مسکن و رئیس کانون انبوه سازان، در ادامه اشاره کرد:
چینی ها به دلیل هزینه ی ساخت پایین به پروژه ی نهضت ملی مسکن آورده شده اند. در حالی که هزینه ی ساخت ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومانی امکان پذیر نیست.
وی ضمن بررسی قیمت مصالح ساختمانی و افزایش هزینه های ساخت و ساز، اعلام کرد که چنین قیمتی از ابتدای طرح نهضت ملی مسکن نیز از سوی دولت سیزدهم پیگیری شده است. اما در حال حاضر که بیش از ۱ سال از آغاز پروژه می گذرد، قیمت ها بالاتر رفته اند. در نتیجه، طبیعتا انبوه سازان قادر نبودند که پیشنهاد ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومانی را بپذیرند.
مرتضوی در ادامه گفت: حتی در ابتدای پروژه هم نمی شد با این مبلغ، خانه ساخت. حالا که قیمت ها بیشتر هم شده اند. اما دولت همچنان هم به این مبلغ اصرار دارد. اصلا معلوم نیست که دولت تورم را چقدر در نظر گرفته که چنین برآورد قیمتی ارائه می کند.
وی اذعان کرد که در حال حاضر، فقط قرارگاه جهادی مسکن با چنین قیمتی موافقت کرده است و افزود:
ارتباط این قرارگاه با حوزه ی مسکن اصلا مشخص نیست. تولید مسکن نیازمند تخصص و دانش فنی است. به همین دلیل است که این قرارگاه ها نتوانسته اند به تعهدات خود عمل کنند و دولت هم پروژه های خود را از آن ها پس می گیرد. برخی دیگر از آن ها نیز به دلیل عدم تمایل سازندگان به همکاری، در حال فسخ قراردادهای خود هستند.
متقاضیان قادر به پرداخت هزینه های ساخت نیستند
رئیس کانون سراسری انبوه سازان، ضمن تشریح وضعیت مالی متقاضیان و جامعه ی هدف این طرح گفت:
قرار بود که در طی اجرای این پروژه، برخی از مردم صاحب خانه شوند. به همین دلیل، مردم خود را آماده می کنند که منابع مالی مربوط به این پروژه ها را تامین کرده و قسط های خود را واریز نمایند.
وی خاطرنشان کرد که در شرایط کنونی اقتصادی، خیلی از متقاضیان اصلا توان پرداخت مالی پروژه را ندارند. همین مبالغی که به زعم سازندگان و دولت، رقم ناچیزی است برای خیلی از متقاضیان بالاست و به سختی به دست می آید. زمانی هم که چنین طرح هایی به نتیجه نرسید، اصلی ترین حاصلش، بروز معضلات اجتماعی است. به این ترتیب نارضایتی افزایش پیدا می کند و دولت هم باید پاسخگو باشد.
مرتضوی اعلام کرد که چنین نکاتی بارها از سوی انبوه سازان به دولت گوشزد شده است. بررسی هایی که در این حوزه صورت گرفته، نشان می دهد که با چنین مبالغی نمی توان خانه ساخت.
بنابراین وعده ای که چینی ها می دهند و می خواهند ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد مسکونی با مبلغ متری ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان بسازند، اصلا با عقل جور درنمی آید. مگر اینکه موضوع تهاتر نفت با قیمت ارزان، مطرح باشد.
سوالی که از سوی مرتضوی و دیگر انبوه سازان مطرح می شود این است که چرا دولت، همین کار را با انبوه سازان داخلی انجام نمی دهد؟ پیشنهاد این است که دولت، قیمت واقعی ساخت مسکن را در نظر داشته باشد و اجازه بدهد همه چیز سر جای اصلی خود قرار بگیرد.
از طرف دیگر، مشکل توان مالی پایین متقاضیان نیز باید از طریق اختصاص یارانه های مشخص، برطرف گردد. همچنین باید از منابع مالی دیگری برای پیشبرد پروژه های طرح نهضت ملی مسکن استفاده کرد.
از سوی دیگر، حضور چینی ها در این ابرپروژه، زنجیره ی مشاغل ساختمانی را به هم می زند. در واقع از اصلی ترین مزیت هایی که طرح مسکن سازی دولتی دارد، ایجاد اشتغال و زنجیره ای است که شغل های مختلف به وجود می آورند. اما در حال حاضر، مهندسین و خیلی از کارگران ساختمانی از چرخه ی تولید مسکن ملی کنار گذاشته می شوند.
همین موضوعات است که در نهایت باعث می شود، به حضور چینی ها در طرح نهضت ملی مسکن چندان امیدوار نباشیم! به خصوص با توجه به این نکته که حضور آن ها، با هزینه ی تهاتر نفت به دست آمده است.
به همین سادگی، طرحی که می توانست ضامن اشتغال و تولید بخش بسیار بزرگی از بازار ساختمانی شود، حالا به بستری برای جولان چینی ها بدل شده است.