سیاست های فرزندآوری دولت که بخشی از آن، از طریق مشوق های مسکن حمایتی صورت گرفته، نه تنها موفقیت آمیز نبوده بلکه حالا به نظر می آید که خانواده های ایرانی به علت مشکلات مسکن است که فرزندی به دنیا نمی آورند.
به گزارش پرشین سازه ، رئیس مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران یا همان ایسپا می گوید که با استناد به یک نظرسنجی، می توان اعلام کرد که دلیل اصلی عدم فرزندآوری توسط جوانان، معضل بزرگ مسکن است.
ابراهیم شیرعلی می گوید که یکی از چهار رکن اصلی دولت رفاهی، مسکن است. دیگر بخش های مهم زندگی مربوط به امنیت، بهداشت و بهزیستی می شود.
دولتی که مدعی رفاه است باید در سیاستگذاری های خود توجه ویژه ای به مقوله ی مسکن داشته باشد. در طی چهار دهه ی گذشته، موضوع مسکن همواره مورد توجه بوده و دولت های زیادی با همین وعده سر کار آمدند.
بر اساس قانون، دولت موظف است که برای اقشار نیازمند به خصوص کارگران و بازنشستگان، مسکن بسازد و عدالت اجتماعی را در بخش مسکن میسر سازد. دولت های مختلف تلاش کرده اند که به این وظیفه ی قانونی خود عمل کنند اما در طی دو دهه، تنها چیزی که به دست آمده، افزایش گرانی های مسکن است.
دو طرح بزرگ مسکن مهر و نهضت ملی مسکن، هنوز هم به نتیجه ی قطعی نرسیده اند. مسکن مهر را نمی توان طرح موفقی در نظر گرفت و برای نتیجه گیری برای طرح نهضت ملی مسکن، هنوز خیلی زود است. گرچه قرار بود که این طرح، چهارساله به نتیجه برسد اما هنوز خبری از تحویل واحدهای نهضت ملی نیست.
در طی سال های بعد از انقلاب، این انتظار وجود داشت که مسکن سازی با سرعت پیش رفته و تمام اقشار نیازمند جامعه از بابت مسکن دغدغه ی خاصی نداشته باشند. اما بررسی روند تاریخی این مشکل نشان می دهد که در طی این چهار دهه، سیاست منسجم و درستی برای تولید مسکن و عرضه ی آن، دنبال نشده است. در هر دولتی، طرح ها و سیاست های مختلفی پیگیری شد و هیچ یک از این طرح ها، در تعامل با هم نبودند. این انتظار وجود داشت که طرح های مسکن سازی که در طی این سال ها مطرح شدند، حداقل دنباله روی یک سیاست باشند اما شاهد بودیم که هر دولت، با انکار اقدامات دولت قبل، تلاش کرده که طرح جدیدی مطرح نماید.
برخی از دولت ها، سیاست واگذاری زمین را در پیش گرفتند. برخی دیگر، تسهیلات ارزان قیمت ارائه کردند و برخی دیگر به سراغ توسعه تعاونی های مسکن، مسکن استیجاری، مسکن اجتماعی و انبوه سازی رفتند. در حالیکه تمام این سیاست ها می توانستند در قالب یک طرح جامع، گردآوری شوند. شاید از این طریق، معضل مسکن حل می شد.
حالا سال به سال بر قیمت مسکن و اجاره بهای آن افزوده می شود و هیچ چیز جلودار آن نیست. افکار عمومی نیز بیش از گذشته، نسبت به قیمت مسکن حساس شده و آن را با دقت دنبال می کند.
در همین ماه های گذشته، اعلام شد که دولت در راستای سیاست های فرزندآوری، به خانواده های دارای بیش از ۳ فرزند، زمین رایگان واگذار می کند. اما بر اساس نظرسنجی ایسپا، اساساً به علت گرانی های مسکن، تصمیم به فرزندآوری را به تعویق انداخته اند.
نظرسنجی ها نشان می دهد که ۶۸.۱ درصد از شهروندان، کاملا نگران موضوع مسکن و تامین اجاره ی مسکن خود در سال آینده هستند. ۱۱.۶ درصد دیگر هم تا حدی نگران این موضوع می باشند. به این معنی که روی هم رفته، ۷۹.۷ درصد از پاسخ دهندگان این نظرسنجی، مستاجر هستند و نگران وضعیت مسکن خود می باشند.
نظرسنجی های تفکیک شده میان مردان و زنان نشان می دهد که ۷۵.۴ درصد آقایان و ۶۸.۳ درصد زنان، به خاطر نداشتن مسکن، تمایلی به فرزندآوری ندارند. البته در این میان، عواملی دیگری مثل دستمزدهای پایین و عدم اطمینان از آینده نیز در عدم تمایل به فرزندآوری دخیل است اما به نظر می آید که مهمترین عامل به مشکلات مسکن مربوط باشد.
ابراهیم شیرعلی، رئیس ایسپا می گوید که برای حل این مشکل، چاره ی دیگری جز دخالت دولت وجود ندارد. باید قوانین اصلاح شوند و نقش سازمان های محلی مثل شهرداری نیز بازتعریف شود و در برنامه ریزی های تامین مسکن، اصل کالازدایی از مسکن را در نظر گرفت. تنها در این شرایط است که می توان در کنار تامین مسکن، میل به فرزندآوری در میان جوانان را تقویت کرد.
