یکی از اصلی ترین معضلات مسکن در شهر تهران، واحدهای بزرگ متراژ است. به طوری که بر اساس آمارها، جوازهایی که در نیمه اول سال دریافت شده، تقریبا ۳ برابر حداکثر قدرت خرید خانه اولی ها، متراژ دارد.
به گزارش پرشین سازه ، در سال ۱۴۰۲، میانگین جوازهایی که دریافت شده، ۱۵۰ متر مربع است. این در حالیست که خانه اولی ها نهایتا بتوانند یک خانه ی ۵۰ متری خریداری کنند.
مدت هاست که این موضوع از سوی کارشناسان گوشزد می شود اما به جای اینکه متراژ خانه های نوساز کمتر شود، هرساله افزایش پیدا می کند. به نحوی که واحدهای جدید، کاملا از دسترس خانه اولی ها خارج شده چرا که ۹۰ درصد بهای آن قابل تامین نیست.
یک مقام رسمی شهرداری تهران اعلام کرده است که در شش ماه اول امسال، حدود ۶ هزار پروانه ساختمانی در پایتخت صادر شده که زیربنای ناخالص آن ها، از ۴ میلیون و ۲۵۰ هزار متر مربع، بیشتر بوده است.
این پروانه های ساختمانی مجموعا برای ساخت ۲۳ هزار و ۵۶۰ واحد مسکونی صادر شده اند. بنابراین با یک حساب و کتاب کوچک، به نظر می رسد متراژ ناخالص هر یک از واحدهایی که امسال جواز ساخت گرفته اند، ۱۸۰ متر مربع بوده است.
۲۰ درصد از متراژ زیربنا در ساختمان سازی های شهری مربوط به مشاعات است که اگر آن را از متراژ ناخالص کم کنیم، متراژ اصلی خانه های نوساز ۱۴۵ متر مربع برآورد می شود. در نتیجه اصلا هزینه های آن توسط خانه اولی ها قابل پرداخت نیست.
چنین واحدی اساسا سه خواب دارد که اگرچه می تواند زندگی باکیفیت و مرفهی را برای ساکنان فراهم سازد، اما اصلا با قدرت خرید خانه اولی ها سنخیتی ندارد. به نظر می رسد که این خانه ها برای متقاضیان واقعی مسکن ساخته نمی شوند و بیشتر به درد کسانی می خورند که تصمیم به سرمایه گذاری در بازار مسکن دارند یا می خواهند ملک خود را به احسن تبدیل کنند.
تا پاییز ۱۴۰۱ که آمارهای معاملات مسکن منتشر می شد، میانگین خانه های معامله شده در تهران ۹۰ متر بود. البته سهم خانه هایی که زیر ۶۰ متر هستند، بیشتر از دیگر گروه های متراژی بود. همین موضوع به خوبی نشان می دهد که قدرت خرید مردم چقدر است و اصلا نمی توانند به سراغ خانه های ۱۴۵ متری بروند.
البته ماه هاست که دیگر گزارشی منتشر نمی شود و بازار مسکن در یک ابهام بزرگ به سر می برد. پیش بینی بر این است که با جهش قیمت مسکن در سال گذشته، قدرت خرید هم کمتر شده باشد و واحدهای معامله شده، متراژ کمتری داشته باشند.
فاکتورهای زیادی در بازار مشاهده می شود که مشخصاً نشان دهنده ی ضعف سیاستگذار برای رونق تولید مسکن خانه اولی هاست. در حال حاضر، خانه های نوسازی که با هدف عرضه به خانه اولی ها باشد، کمتر ساخته می شود.
خیلی از سازندگان مدعی هستند که ساخت واحدهای بزرگ متراژ برای خانواده های سه الی چهار نفره است و این حداقل متراژی است که باید داشته باشند. هیچکس منکر مزیت های زندگی در یک خانه ی بزرگ نیست و اساساً یک خانواده ی چهارنفره به همین میزان فضا نیاز دارد. اما نباید قدرت خرید را فراموش کرد.
واقعیت هایی که امروز در بازار مسکن پایتخت می بینیم، به ما ثابت می کند که باید به سراغ کوچک سازی رفت. خانه های بزرگ خریداری نمی شوند و در نهایت به دست عده ای سودجو و دلال می افتند. تنها با ساخت واحدهای نقلی و کوچک است که می توان صاحبخانه شدن خانه اولی ها را تضمین کرد.
دستمزدها به نسبت جهش مسکن اصلا افزایش پیدا نکرده و این ماجرا، بیش از یک دهه است که ادامه دار شده! طبیعی است که در چنین شرایطی، قدرت خرید وام مسکن نیز کمتر خواهد شد. وام مسکن صرفا برای خرید چند متر کفاف می دهد و به همین دلیل، خانه اولی ها و بعضاً خانه دومی ها هم به فکر خرید یک خانه ی ۱۴۵ متری نمی افتند.
وضعیت امروز بازار نشان می دهد که خانه اولی ها کلا بازار مسکن را ترک کرده اند. البته تا همین چند ماه پیش، مراجعات محدودی از سوی خانه اولی ها صورت می گرفت اما بیشترشان سراغ خانه های ۵۰ متری با سن بالا می گشتند. در واقع قدرت خریدشان در همین حد بوده است.
خانه های بزرگ متراژ، خانه های فضایی نامیده می شوند چرا که صرفا با قیمت های نجومی و فضایی، امکان خریدشان وجود دارد.