در ماه های اخیر شاهد افت شدید ساخت و ساز در سطح کشور بوده ایم و خیلی از کارشناسان، دلایل این رکود ترسناک را بررسی کرده اند. اما حالا به نظر می آید که یکی از مهم ترین دلایل عدم استقبال از ساخت و ساز مسکن، وجود نداشتن یک سیستم نیمه صنعتی است.
به گزارش پرشین سازه ، یکی از کارشناسان صنعت ساختمان در خصوص این موضوع چنین گفته است: در پروژه های شهرک سازی گذشته که موفق هم شده اند، معمولا یک تشکیلات فنی و مهندسی قوی کار را به پایان رسانده اند و توانسته اند یک سیستم ساخت مناسب داشته باشند. متاسفانه در حال حاضر این سیستم وجود ندارد و نمی توان به خارجی ها هم امیدوار بود که چنین سیستمی را در اختیار ما قرار بدهند.
در حال حاضر چنین به نظر می آید که بخش ساخت و ساز دچار یک سردرگمی شده است. قیمت مصالح که به طور مداوم بالاتر می رود. سرمایه گذاری در بخش های مختلف مسکن به شدت کاهش داشته است چرا که امید به بازگشت سرمایه وجود ندارد. همین مسائل منجر به رکود وحشتناک در حوزه ی ساخت و ساز شده است و مدت هاست که این حوزه ی اقتصادی را دچار مشکلات فراوان نموده است.
تولید مسکن تا دو سال ممکن است طول بکشد
این فعال حوزه ی مسکن در خصوص مدت زمان ساخت یک مسکن نیز صحبت کرد و اصلی ترین دلیل به طول انجامیدن آن را، زمان انتظار برای صدور پروانه های ساخت اعلام کرد و گفت: در حال حاضر صدور پروانه ی ساخت برای ساخت واحدهای مسکونی در شهر تهران تا ۴۶ درصد کاهش داشته است. هزینه ی ساخت و ساز نیز که بسیار بالاست و به متری ۳۵ میلیون تومان رسیده است. این ۳۵ میلیون شامل هزینه های شهرداری، نظام مهندسی، زمین، مصالح و دستمزد است.
همه می دانیم که ساخت یک مسکن معمولا یک سال و نیم تا ۲ سال طول می کشد. بنابراین هیچ بعید نیست که هزینه ی ساخت و ساز هر متر مربع به ۵۰ میلیون تومان نیز برسد.
زمانی که هزینه ی ساخت و ساز انقدر بالا باشد، ممکن است در نهایت بازگشت سرمایه آن طور که دلخواه سرمایه گذاران است، رخ ندهد و به همین دلیل بخش ساخت و ساز مسکن، با ریسک های فراوانی همراه است و در یک وضعیت نامعلوم به سر می برد.
این فعال ساختمانی در ادامه ی سخنان خود تاکید کرد: زمانی که قدرت خرید و هزینه های ساخت و ساز به یک برابری برسند، معمولا تولید مسکن نیز افزایش پیدا کرده و رونق می یابد. اما در حال حاضر، کمتر کسی پول کافی برای خرید خانه را در اختیار دارد. تورم را نیز نباید دست کم گرفت چرا که فاصله ی میان قدرت خرید مردم با قیمت مسکن لحظه به لحظه بیشتر می شود.
میرعمادی، این کارشناس حوزه ساختمان به کوتاه تر شدن روند دریافت پروانه ساخت اشاره کرد و گفت: در حال حاضر شهرداری اعلام کرده است که مدت زمان صدور پروانه ساخت را به دو ماه کاهش داده است. اما فرآیند ساخت مسکن در اطراف تهران هنوز هم کاری سخت و طولانی است. چرا که بیشتر این اراضی کاربری غیرمسکونی دارند و باید تغییر پیدا کنند. به همین دلیل باید در ماده ۱۲ و ۵ تصویب شوند که معمولا این روند ۶ ماه الی ۱ سال طول می کشد.
امیدی به خارجی ها نیست!
خیلی از افراد فعال در حوزه ی ساخت و ساز تصور می کنند که واردات سیستم های نیمه صنعتی برای تولید مسکن لازم است. اما این کارشناس نظر دیگری دارد و می گوید: در حال حاضر نیروی انسانی با استعداد، جوانان تحصیل کرده، نهاده های ساختمانی و تمامی ظرفیت های دیگر برای ساخت یک میلیون مسکن در سال وجود دارد و نیازی نیست به سراغ خارجی ها برویم. فقط لازم است که صنعت ساختمان را با یک برنامه ریزی دقیق از حالت سنتی به نیمه صنعتی تبدیل کنیم.
این کارشناس بازار مسکن در ادامه گفت: یکی از اصلی ترین مشکلات سازندگان و پیمانکاران، تورم عمومی کشور است که باید مهار گردد. در مرحله ی بعدی باید بخش های دولتی، ادارات، دستگاه های خدمات رسان و بخش خصوصی را یکپارچه کنیم تا میزان همکاران و هم افزایی آن ها در این زمینه بیشتر شود. در حال حاضر گسستگی زیادی میان بخش های مختلف وجود دارد.
در گام بعدی نیز باید شرکت های انبوه سازی را تقویت کرد. در حال حاضر بیشتر شرکت های عمرانی قادر به ساخت پروژه های بیش از ۲ هزار واحد نیستند. این مسئله باید حل و فصل شود.
میرعمادی در خصوص وضعیت ساخت و ساز در نیمه ی دوم سال نیز چنین گفت: اگر می خواهیم شرایط ساخت و ساز را مهیا کنیم باید یک سری از متغیرها را بهبود دهیم. در حال حاضر، هنوز هم تمام ریسک های مربوط به ساخت و ساز وجود دارد و هیچ چشم انداز روشنی وجود ندارد. اما در صورتی که بحث تورم کنترل شود و قیمت ارز نیز ثابت شود، ممکن است بتوان امیدواری هایی داشت.
خیلی ها تصور می کنند که بخش ساخت و ساز به اقتصاد داخلی وابسته است. اما در حال حاضر، ۴۰ درصد اقتصاد مسکن رابطه ی مستقیمی با نرخ ارز دارد.
