یکی از معضلات اصلی شهری، بافت فرسوده و قدیمی است که علاوه بر خطرآفرینی برای ساکنین خود، منجر به زشتی چهره ی شهر می شوند. به همین دلیل است که مسئولین شهری تلاش می کنند که با ارائه ی راهکارهای مختلف به نوسازی بافت فرسوده کمک کنند.
در این میان سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران، از بازگرداندن طرح های تشویقی نوسازی صحبت کرد که تنها هدفش، احیای بافت فرسوده در شهر تهران است. وی گفت: متاسفانه در دوره ی قبل این طرح های تشویقی حذف شدند و باعث شد که روند نوسازی این بافت با کندی صورت بگیرد.
به گزارش پرشین سازه ، سید مهدی هدایت در خصوص این طرح چنین گفت: تهران سه مشکل بزرگ دارد که شامل ترافیک، آلودگی هوا و بافت فرسوده می باشد. در طول دوره های مختلف شورای شهر تهران، همواره بر حل این سه معضل تاکید شده است.
رئیس سازمان نوسازی شهر تهران در خصوص تفاوت هایی که میان مشکل بافت فرسوده با ترافیک و آلودگی هوا دارد نیز صحبت کرد و گفت: هر سه مشکل، چالش های خود را دارند اما بحث آلودگی هوا و ترافیک با یک شیب ملایم در حال افزایش هستند. اما موضوع فرسودگی بافت شهری، چالشی است که می تواند یک شبه شهر تهران را دچار مشکل کند. مثلا در صورتی که زلزله ای در این شهر رخ دهد، بافت فرسوده می تواند آسیب های جبران ناپذیری در این شهر ایجاد کند.
وی در ادامه به لزوم توجه بیشتری شهرداری تهران به این معضل اشاره کرد و چنین ادامه داد: در حال حاضر و در مدیریت جدید شهری، شهردار تهران دو رویکرد در خصوص احیای بافت فرسوده دارد. یکی از این رویکردها به موضوع ساخت مسکن برمی گردد و دیگری نیز سرعت بخشیدن به نوسازی در بافت های فرسوده است.
سپس ایشان به سناریوهای چهارگانه ی شهرداری در خصوص تولید مسکن اشاره کرد و گفت که این چهار سناریو به طور جدی در قرارگاه مسکن پیگیری می شوند: اولین گام مدیریت شهری این است که زمان صدور پروانه ی ساخت در شهر تهران را کاهش دهد. در واقع باید تلاش کنیم که دستورالعمل های دست و پا گیر که مانع از صدور پروانه ی ساخت می شوند، به حداقل برسند و زمینه ای برای تسهیل دریافت پروانه ساخت انجام گیرد.
سید مهدی هدایت، رئیس سازمان نوسازی شهر تهران اشاره کرد که در حال حاضر، مدت زمان انتظار برای دریافت پروانه ساخت به ۳ ماه رسیده است. این در حالیست که پیش از این، ۳۶ ماه طول می کشید تا پروانه ساخت صادر شود.
هدایت در ادامه ی سخنان خود به دومین سناریوی شهرداری در خصوص تولید مسکن اشاره کرد و گفت: سناریوی دوم این بود که ما زمین هایی که مستعد ساخت مسکن بودند را در پایتخت شناسایی کنیم که این کار نیز انجام شده است. این اراضی مربوط به نهادهای مختلفی مثل نهادهای نظامی، دانشگاهی، موسسات یا اراضی عمومی بودند که پهنه های بی دفاع شهری را به وجود می آورند. برخی از این زمین ها شامل زمین هایی بود که در منطقه ۱۹ تهران به آجرپز خانه معروف بودند یا زمین هایی که در منطقه ۱۸ تهران به نامن چمچاله ها شناخته می شدند.
وی در ادامه اشاره کرد که سازمان تحت نظرش ضمن شناسایی اراضی مربوطه، حدود ۵۷ پروژه در قرارگاه مسکن تعریف کرده است: در این ۵۷ پروژه، پتانسیل ساخت ۵۷ هزار واحد مسکونی وجود دارد. برخی از این اراضی در مناطقی مثل پادگان جی، دوشان تپه، ساصد، اراضی بنیاد مسکن و …در مناطق ۱۸ و ۱۹ هستند. در کنار این ۵۷ پروژه، قرار است که ۵۴ پروژه ی دیگر نیز در قرارگاه ساخت مسکن اجرایی شود.
هدایت در ادامه تاکید نمود که قرار نیست این اراضی به مالکیت شهرداری دربیایند. وی گفت: مثلا در خصوص پروژه ساصد با وزارت دفاع کشور وارد مذاکره شدیم و تفاهمنامه ای امضاء کردیم که بر اساس آن، موظف به صدور پروانه ساخت برای این اراضی می باشیم. به عبارتی، بخشی از این اراضی به واحدهای مسکونی تبدیل می شوند که سازنده ی آن خود وزارت دفاع خواهد. در حقیقت کار اصلی شهرداری این است که موانع موجود بر سر راه ساخته شدن این اراضی را از میان برداد.
رئیس سازمان نوسازی شهر تهران به مسئله ی سرانه های خدماتی و عمومی شهر تهران نیز اشاره کرد و گفت: مثلا در منطقه ی ۴ با پادگان کوهک وارد مذاکره شده ایم. کمبود یک سری از سرانه های خدماتی در این منطقه بسیار مشهود است. بر اساس توافقات صورت گرفته، نسبت ساخت و اعطای پروانه ساخت به مالک ۳۰ به ۷۰ است. در واقع ۷۰ درصد از این اراضی به همراه صدور پروانه ساخت، سهم شهرداری تهران است و مالک اجازه دارد که از ۳۰ درصد باقی مانده برای ساخت و ساز استفاده کند. ۷۰ درصد سهم شهرداری شامل خدمات عمومی شهر نیز می شود.
هدایت بیان کرد: در خصوص سهم ۳۰ درصدی ارگان ها و سازمان ها، باید بگوییم که آن ها تنها می توانند در این ۳۰ درصد سهم خود اقدام به ساخت و ساز نمایند و الباقی نیز جهت تامین سرانه های خدماتی و خدمات عمومی شهر تخصیص داده می شود.
وی در ادامه به سومین سناریوی شهرداری تهران در قرارگاه مسکن اشاره کرد و یادآور شد: زمین هایی را در شهر تهران شناسایی کرده ایم که صاحبان آن ها توانایی پرداخت هزینه های مربوط به صدور پروانه یا ساخت را ندارند. همکاری شهرداری در خصوص این زمین ها به این صورت است که پروانه ی ساخت و سرمایه گذار جهت ساخت این اراضی را در اختیار مالکان قرار می دهد. لازم به ذکر است که قدرالسهم مالک و شهرداری در این مشارکت کاملا مشخص است.
وی در نهایت به سناریو آخر قرارگاه مسکن در خصوص احیای بافت فرسوده اشاره کرد و چنین گفت: شهرداری تهران دارای حدود ۶۰ الی ۷۰ هکتار زمین است که توان بارگذاری بیش از ۳۰ هزار واحد مسکونی در این اراضی وجود دارد. این زمین ها در حال حاضر، از سوی شهرداری در اختیار سازمان نوسازی قرار گرفته اند. همچنین جهت ساخت و ساز در این اراضی، مجوزهای لازم از سوی شهرداری صادر شده است و سرمایه گذاران نیز اقدام به ساخت و ساز کرده اند. عمده ی این اراضی در بافت های فرسوده ی شهری قرار دارند و به این ترتیب می توانند گامی بلند در راستای احیای بافت فرسوده باشند.
رئیس سازمان نوسازی شهری در ادامه ی سخنان خود به موضوع بازگرداندن مشوق های نوسازی بافت فرسوده نیز اشاره کرد و گفت: در این دوره از مدیریت شهری، کارهای مختلفی در این زمینه انجام شده است. یکی از این طرح ها، بازگرداندن طرح های تسهیلات و تشویقی است که پیش از این به بافت فرسوده ی تهران اختصاص داده می شد اما در دوره ی قبلی مدیریت شهری، حذف شدند.
سید مهدی هدایت در ادامه گفت: ضمن بررسی و مطالعات دقیق پیرامون مسائل اجتماعی، کالبدی و اقتصادی جهت اعطای بسته های تشویقی در کمیسیون ماده ۵؛ مصوبه ای گرفته ایم که در شورای عالی نیز مطرح شده و خیلی زود جزئیات آن را به اطلاع می رسانیم.
وی در ادامه اشاره کرد: تصور ما بر این است که این بسته ی تشویقی شامل دادن مجوز ساخت طبقه ی اضافه و تسهیل در ساخت پارکینگ است. روند نوسازی در بافت فرسوده باید به گونه ای باشد که برای مردم ارزش اقتصادی داشته باشد.
وی در نهایت به منبع این مشوق ها اشاره کرد و تاکید نمود که این مشوق ها در زمره ی بدهی های دولت به شهرداری تهران قرار می گیرد. هدایت خاطرنشان کرد که در حال حاضر بیشتر به دنبال نوسازی بافت فرسوده ی شهر تهران هستند و چندان به درآمدزایی فکر نمی کنند.