یکی از تاکیدات دولت سیزدهم، تکیه بر صنعتی سازی در حوزه ی مسکن است اما به نظر می آید که سازندگان رغبت چندانی برای ورود به این حوزه ندارند چرا که هزینه های اولیه برای ساخت صنعتی، خیلی بالاست.
به گزارش پرشین سازه ، دبیرکل انجمن علمی اقتصاد شهری ایران ضمن اعلام این موضوع، خاطرنشان ساخت که قیمت گذاری قراردادهای مسکن با عدد بسیار پایینی انجام می شود که برخلاف واقعیت های بازار است.
محسن طباطبایی همچنین به پدیده ی دیگری در ساخت و ساز اشاره کرد. بر اساس گفته های ایشان، برخی از سازندگان به شکل عمدی، ساخت و ساز را با تاخیر همراه می کنند تا جریمه ناشی از آن، متوجه طرح ها شود.
اما موضوع اصلی اینجاست که هزینه های بالا باعث شده که خیلی از سازندگان مسکن، رغبتی برای حضور در طرح های صنعتی سازی نداشته باشند. طباطبایی؛ کمبود بودجه سازندگان و ریسک بالای سرمایه گذاری را دلیل اصلی عدم ورود سازندگان به صنعتی سازی دانست.
مسکن سازی به شکل سنتی، ریسک چندان بالایی ندارد و برای خیلی از سازندگان، بازدهی مناسبی به همراه دارد. حتی افراد غیرمتخصص نیز سرمایه های خود را به بازار سنتی ساخت و ساز آورده اند.
این مقام مسئول در ادامه با ذکر یک مثال، وضعیت حاکم بر ساخت و ساز را تشریح کرد:
مثلا آپارتمانی که با پنج میلیارد تومان قرارداد می شود، وقتی در پایان، قیمت تمام شده اش بیش از مبلغ قرارداد می شود، سازنده را وادار می کند تا تحویل آپارتمان را با تاخیر همراه سازد و خرج هایی برای خریدار بتراشد. به همین خاطر است که سنتی سازی میان سازندگان محبوب تر است.
وی همچنین به لزوم تدوین ضوابط صنعتی سازی توسط مسئولین و دستگاه های مربوطه، تاکید کرد. دولت باید راهکارهایی جهت ساخت درست و اصولی ساختمان های باکیفیت و مطلوب ارائه کند. به این ترتیب می توان هزینه های ساخت و ساز را کاهش داد و در نهایت، پای سازندگان را نیز به صنعتی سازی باز کرد.
دولت باید بتواند تجهیزات و تکنولوژی های مناسب را وارد کشور کند و صنعتی سازی را پیش ببرد. متاسفانه در حال حاضر، کار جامعی در خصوص صنعتی سازی صورت نگرفته و صرفاً بر آن تاکید می شود.
طباطبایی اعلام کرد که در حوزه ی صنعتی سازی، جای خالی شرکت های دانش بنیان احساس می شود. در واقع برای رشد این حوزه، حضور این شرکت ها ضروری است.
دبیرکل انجمن علمی اقتصاد شهری ایران اعلام کرد که فعالان صنعتی ساز کشور به خوبی شناسایی نشده اند. حتی در صورت شناسایی، استانداردهای کافی برای شناسایی آنها رعایت نشده است. در نتیجه نمی توان به آنها استناد کرد.
وی همچنین به اختلافات و شکاف هایی که در مقررات ساخت و ساز وجود دارد اشاره کرد و خاطرنشان که عدم یکدست بودن قوانین در بخش های مختلف، ممکن است منجر به ایجاد تضاد و مشکل در صنعت ساخت و ساز شود. قوانین مزبور مربوط به نهادهایی مثل نظام مهندسی، شهرداری و…هستند که گاهی مواقع، تعارض و تضاد قوانین دارند.
در این میان، سازندگان ناچارند قوانین تمام این نهادها را اجرا کنند و همین موضوع به ایجاد مشکل منجر می شود.
طباطبایی اعلام کرد که اگر بسترها و ابزارهای قانونی خوبی در حوزه ی شناسایی سازندگان وجود داشت، وضعیت کنونی ساخت و ساز فرق می کرد. برای صنعتی سازی باید مشوق هایی در بخش های مختلف تکنیکی، قانونی و عملیاتی وجود داشته باشند تا سازندگان برای ورود به این عرصه، ترغیب شوند.
همچنین لازم است که حضور دانشگاهیان به پروژه های مسکن جدی تر دنبال شود تا خلاء علمی موجود پُر شود.
یکی از نکاتی که طباطبایی نسبت به آن تاکید داشت، توجه به سیاستگذاری های مناسب بود. وی تصریح کرد که بدون سیاست های درست، نمی توان انتظار داشت که مشکلات موجود به شکل بنیادین حل و فصل شوند.
چالش های زیادی بر سر راه صنعتی سازی وجود دارد اما مهم ترین مشکلات موجود به کمبود بودجه اولیه، سوداگری در بخش زمین، عدم وجود انسجام در سیاست های کلان کشور و کمبود دانش فنی مربوط می شود.
به همین دلیل است که سیاست های کلان کشور باید به نحوی تدوین شود که در نهایت منجر به افزایش تولید مسکن گردد و علاوه بر این، سوداگری را نیز مهار نماید.
این دو مسئله باید به شکل همزمان مورد رسیدگی قرار بگیرند. در غیر این صورت، چالش های موجود باقی می مانند. راهکارهای کوتاه مدت و ناقص، تولید مسکن را بحرانی تر می کند و صنعتی سازی هم قادر به حل این بحران ها نخواهد بود.
پیشنهاد کارشناسان بر این است که محدودیت های موجود در صنعتی سازی را به حداقل برسانیم تا این حوزه با پیشرفت مواجه شود.