هجوم جمعیت به شهرهای بزرگی مثل کرج باعث شده که حتی زمین هایی با کاربری کشاورزی نیز تبدیل به ساختمان های مسکونی شوند. به قول یکی از اساتید دانشگاه، کشاورزی استان البرز تحت تاثیر تغییر کاربری قرار گرفته و حتی سیاست های بازدارنده نیز نتوانسته اند جلوی این اتفاقات را بگیرند.
به گزارش پرشین سازه ، استان البرز پتانسیل زیادی برای کشاورزی دارد و نباید به سادگی کاربری اراضی اطراف آن تغییر پیدا کند. سعید یزدانی می گوید که نزدیکی به بازارهای مصرف و فرودگاه پیام، باعث شده که استان البرز یک جای مناسب برای توسعه کشاورزی باشد و می تواند به یک منطقه استراتژیک برای عرضه محصولات بازارپسند تبدیل شود.
این استاد دانشگاه در ادامه به این نکته اشاره کرد که برای توسعه و رونق کشاورزی باید برنامه ای مدون و دقیق داشت و از تمام منابع به خوبی استفاده کرد. این در حالیست که کشاورزی استان به هیچ یک از این نکات توجهی ندارد.
وی اعلام کرد که کشاورز و تولیدکننده خود باید نوع محصول را مشخص کند اما می توان با سیاست های تشویقی وی را به سمت تولید محصولاتی برد که هم با اقلیم سازگار هستند، هم نیاز روز می باشند.
یزدانی که استاد دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران است، در بخش دیگری از صحبت های خود به تغییر کاربری اشاره کرد و خاطرنشان ساخت بسیاری از زمین های حاصلخیز استان تبدیل به ساختمان های مسکونی شده اند. به این ترتیب، زمین هایی که می توانستند از لحاظ اقتصادی مولد باشد، حالا به یک کالای مصرفی تبدیل شده اند.
ایشان در ادامه عنوان کرد که حساسیت مربوط به تغییر کاربری از گذشته نیز وجود داشته و از همان ابتدا، به زمین هایی که تغییر کاربری می دادند، خدمات آب و برق داده نمی شد. اما در حال حاضر، این وضعیت بغرنج تر شده و باید حواسمان به چرخه تامین غذا و تجارت باشد و در همین راستا، اراضی کشاورزی را حفظ کنیم. شهرهای مسکونی نباید در محدوده اراضی کشاورزی گسترش پیدا کنند.
این استاد دانشگاه اعلام کرد: از آن جایی که کشاورزی درآمد چندانی ندارد، کشاورز به دنبال افزایش تقاضا، زمین خود را می فروشد و به این ترتیب زمین های کشاورزی از دست می روند. اعتقاد من بر این است که با نظر اساتید و فرهیختگان علمی، می توان راهکارهایی ارائه داد که با استفاده از آن ها، مشکل را حل کرد.
ایشان به کمبود منابع آب نیز اشاره کردند و خاطرنشان ساختند که با توجه به این وضعیت، باید استفاده درستی از منابع آبی داشته باشیم و از حفر چاه های غیرمجاز جلوگیری به عمل آید. در کنار این موارد، باید سیستم کشاورزی نیز نوسازی گردد و روش های نوین آبیاری سطح زیرکشت را به کار ببریم تا ذخایر موجود حفظ شده و برای آیندگان نیز به میراث بماند.
واقعیت اینجاست که حالا با افزایش ساخت و ساز مسکونی در زمین هایی با پتانسیل کشاورزی، نمی توان امید چندانی به سرنوشت کشاورزی داشت. در نتیجه، این موضوع باید با جدیت بیشتری پیگیری شود.
این استاد دانشگاه در بخش دیگری از صحبت های خود به راهکارهای موجود در حوزه تغییر کاربری اشاره کرد و خاطرنشان ساخت: یکی از راهکارهای بهبود وضعیت تغییر کاربری، مالکیت زمانی است که در چنین شرایطی می تواند نجات بخش باشد. مالکیت زمانی بدین معناست که افراد می توانند به مدتی محدود، ویلایی را صاحب شوند. به این ترتیب جلوی ساخت و ساز بی رویه گرفته خواهد شد اما مشکل اینجاست که همه می خواهند ویلایی برای خود داشته باشند.
وی در ادامه یادآور شد که فعلاً شرایط اقتصادی کشور خوب و به سامان نیست و از سوی دیگر، تورم هم به شکل افسارگسیخته ای بالا می رود. به همین جهت است که مردم به دنبال حفظ ارزش سرمایه های خود هستند. بنابراین مالکیت زمانی بعید است مورد توجه قرار بگیرد یا اینکه جا انداختن و فرهنگ سازی این مسئله، بسیار زمان بر باشد.
یزدانی در نهایت به این نکته اشاره کرد که تغییر کاربری اراضی کشاورزی به کمبود تولید و در نتیجه تورم محصولات منجر شده است. در حال حاضر نیز، بسیاری از مردم توان خرید میوه ندارند. البته بخش بزرگی از این وضعیت به خاطر وجود دلالان و واسطه هاست که بخش زیادی از سهم بازار را به جیب می زنند و عملاً چیزی گیر تولیدکننده نمی آید.
گرچه حضور برخی از این دلالان و واسطه ها لازم است اما الباقی آن ها باید حذف شوند و سهم افراد در بخش کشاورزی به شکل عادلانه ای تقسیم شود.
یزدانی در آخر بار دیگر به تجربه های جهانی و تحقیقات علمی موجود در این حوزه اشاره کرد و خاطرنشان ساخت که می توان با تعامل پژوهشگران، راهکاری عقلانی برای این معضل پیدا کرد.