آیا چینی ها قرار است برای ما مسکن بسازند؟ دولت تا چه حد می خواهد به شرکت های چینی برای ساخت مسکن و استادیوم، بها بدهد؟
به گزارش پرشین سازه ، تمایل مسئولین کشور برای دعوت از شرکت های چینی برای ساخت مسکن بر کسی پوشیده نیست. پیش از این نیز، بخش هایی از طرح مسکن مهر در شهر پرند به دست شرکت های ترکیه سپرده شده بود. بنابراین اصلا بعید نیست که دولت، صفر تا صد ساخت واحدهای نهضت ملی مسکن را به شرکت های چینی بسپارد.
گرچه این موضوع از همان روزهای نخست طرح نهضت ملی مسکن، مطرح شده بود اما امروز، شکل جدی تری به خود گرفته و حتی گفته می شود که ساخت استادیوم بزرگ تهران نیز به دست چینی ها سپرده می شود.
البته کسی منکر نمی شود که برای رشد و پویایی اقتصاد کشور، لازم است از سرمایه های خارجی دعوت به عمل بیاید. این موضوع در دهه ۹۰، بیش از همیشه مطرح شد چرا که سرعت استهلاک سرمایه از سرعت تشکیل آن، سبقت گرفت. در نتیجه بخش زیادی از زیرساخت های کشور مستهلک شدند و نیاز به تعمیر پیدا کردند.
بخش مسکن نیز از این قاعده مستثنی نیست و باید از حضور شرکت های خارجی استقبال کرد اما آیا نباید شرط خاصی برای حضور آنان در نظر گرفت؟!
چین انتخاب درستی برای مسکن سازی است؟!
بررسی مختصر رزومه و سابقه ی شرکت های ساختمان سازی چینی نشان می دهد که در حال حاضر با مجموعه ای از مشکلات اقتصادی رو به رو هستند. بنابراین اگر بدون در نظر گرفتن شرایط آن ها را به بازار ایران دعوت کرد، ممکن است تبعات سنگینی برای ما داشته باشد.
شرکت های غول چینی، مدت هاست که درگیر بدهی های عظیم بانکی خود هستند و با وجود حمایت دولت چین، هنوز نتوانسته اند خود را از مخمصه نجات دهند.
دو شرکت بزرگ اورگراند و کانتری گاردن به تنهایی بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار بدهی بانکی دارند. بر اساس گفته های کارشناسان، شرکت های ساختمان سازی چینی بیش از ۳۹۰ میلیارد دلار، بدهی دارند که رقم ترسناکی است. بنابراین انتخاب آن ها به عنوان پیمانکار طرح های مسکن سازی داخلی، با ریسک فراوانی همراه خواهد شد.
در کنار ریسک مزبور، شرکت های چینی مشکلات زیاد دیگری هم دارند که باید توسط مسئولین کشور مورد توجه باشد. مثلا این شرکت های غول پیکر ساختمانی عادت دارند که قرارداد یک طرفه به کارفرمای خارجی تحمیل کنند یا برآوردهای اشتباه اعلام نمایند! همچنین برخی از آن ها به جای اینکه در قالب بخش خصوصی به مناقصات بین المللی وارد شوند، در قالب سفارش های دیپلماتیک دولت چین وارد صنعت ساختمانی کشورهای همسایه می شوند.
از هر طرف که به حضور چینی ها در صنعت ساختمان سازی کشور نگاه شود، می توان ریسک و خطرات آن را احساس کرد. بنابراین مسئولین کشور باید متوجه این تله های اقتصادی و فنی باشند.
چرا چین؟!
یکی دیگر از سوالاتی که برای بسیاری از کارشناسان داخلی مطرح شده این است که چرا شرکت های چینی؟!
این موضوع از دو حالت خارج نیست: یا این شرکت های غول چینی وارد بازار کشور ما شده اند تا از دست بدهی های داخلی خود فرار کنند یا اینکه انتخاب آگاهانه ی مسئولان کشور ما همین بوده است.
نکته ای که در این میان مطرح می شود این است که اگر سپردن ساخت مسکن ملی و استادیوم سازی به شرکت های چینی بر اساس مناقصات بین المللی باشد و تمام درخواست های فنی و اقتصادی دولت ایران در این مناقصه عنوان شده باشد، می توان به سرانجام کار امیدوار بود. همچنین باید در این مناقصه، تضامین لازم برای پوشش ریسک های شش گانه و ریسک های ناشناخته از شرکت های برنده دریافت شود.
البته چنین موضوعی بسیار بعید است و به نظر می رسد که دلیل اصلی مسئولان کشور برای انتخاب شرکت های چینی، سختی هاییست که در پرداخت و وصول پول دارند. در واقع به نظر می آید که مسئولان کشور، پول نفت را نمی توانند از چین دریافت کنند و به همین دلیل به تهاتر روی آورده و وظیفه ی ساخت مسکن و استادیوم را به شرکت های چینی سپرده اند.
دومین دلیل دولت این است که شرکت های ساختمانی چینی به سریع سازی معروفند. آن ها می توانند به سرعت مسکن بسازند و با توجه به تاخیری که در نهضت ملی مسکن به وجود آمده، چنین موضوعی می تواند توجه مسئولین کشور را جلب کند.
قرار بود تا به امروز حدود ۲ میلیون واحد مسکونی تحت قالب پروژه های نهضت ملی مسکن ساخته و به متقاضیان تحویل داده شوند. اما تا به امروز، فقط ۵۰۰ هزار واحد آغاز به کار کرده اند و کمتر از ۳۰۰ هزار واحد به متقاضیان واگذار شده است. به همین دلیل اصرار بر حضور شرکت های چینی دارند.
در کنار موضوع مسکن، پیگیری های جدی هم برای ساخت استادیوم درخور پایتخت صورت گرفته که به نظر می آید این پروژه نیز نصیب چینی ها خواهد شد.
البته نباید فراموش کرد که تجارب شرکت های چینی در مسکن سازی اصلا جالب توجه نیست و در کشور خودشان نیز نتوانسته اند واحدهای مطلوبی بسازند.