چند روز است که خبر افزایش وام خرید مسکن به ۵۵۰ میلیون تومان شنیده می شود. گرچه کارایی وام ۵۵۰ میلیون تومانی برای خرید مسکن بسیار ناچیز است اما به هرحال، این افزایش می تواند کمک بیشتری به متقاضیان مسکن نمایند.
البته به نظر می آید که افزایش وام مسکن، جنبه های منفی هم دارد که منجر به عدم خرید می شود.
به گزارش پرشین سازه ، چند روزی طول کشید تا شورای عالی پول و اعتبار با پیشنهاد وزیر راه و شهرسازی برای افزایش سقف وام خرید مسکن به ۵۵۰ میلیون تومان موافقت کند. بلاخره در روز سه شنبه، ۱۹ اردیبهشت این درخواست مورد قبول شورای عالی پول و اعتبار قرار گرفت.
اما در این میان، نکته ی بسیار مهمی که به هنگام تصویب مبلغ ۵۵۰ میلیون تومان به آن توجه نشده، عدم کارآمد بودن وام مسکن است. همین مبلغ جدید نیز نمی تواند برای خرید خانه موثر باشد. در نتیجه انتظار می رفت که سیاستگذاران و مسئولین مختلف در خصوص این موضوع نیز راهکاری می اندیشیدند.
در نهایت می توان اعلام کرد که اقدام شورای عالی پول و اعتبار، صرفا منجر به افزایش رقم وام خرید مسکن شده اما نتوانسته که قدرت خرید آن را ترمیم نماید.
بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار مسکن مدت هاست که می گویند وام خرید مسکن، قدرت خود را از دست داده و به کار نمی آید. در نتیجه طبیعتا شورای پول و اعتبار به عنوان سیاستگذاران پولی کشور نیز باید از این موضوع مطلع باشد.
در واقع اصلی ترین دلیل عدم استقبال متقاضیان از چنین وام هایی، بی تاثیر بودنشان است. همین موضوع به رکود هر چه بیشتر بازار انجامیده! انتظار می رفت که شورای پول و اعتبار این موضوعات را مد نظر قرار بدهد و با توجه به آن، سقف وام را افزایش می داد و همچنین شرایط پرداخت این تسهیلات را ساده تر می ساخت.
اما با اعلام مبلغ جدید وام مسکن، این امیدواری ها و انتظارات از بین رفت.
گزارش های متعدد از نقاط مختلف کشور نشان می دهد که وام مسکن، مدت هاست که کارایی خود برای خرید خانه را از دست داده است. این ماجرا از شهر تهران شروع شد و حالا به شهرهای کوچک کشور نیز رسیده است.
در واقع قیمت مسکن به قدری افزایش پیدا کرده که دیگر حتی در شهرهای کوچک هم نمی توان خانه ای پیدا کرد که دریافت این مبالغ وام مسکن بتواند کمکی به خرید آن ها بکند.
سیاستگذاران نیز با وجود اطلاع از شرایط کنونی بازار، اقدام به ترمیم قدرت خرید وام مسکن نکرده اند. بلکه مانند همیشه فقط سقف را افزایش داده اند بدون اینکه حقیقتا این مبلغ را موثر سازند.
یک زوج تهرانی با مبلغی که به عنوان وام خرید مسکن به آن ها پرداخت می شود، نهایتا می توانند ۵ متر مسکن خریداری کنند. در دیگر شهرهای کشور نیز وضعیت جالب توجه نیست و قدرت خرید وام مسکن به زیر سطح استاندارد نزول کرده است.
در ماه های گذشته نیز بانک هایی که اقدام به پرداخت وام مسکن می کردند، گزارش هایی به شورای پول و اعتبار ارسال نمودند که مشخص می کرد این وام نیازمند ترمیم و اصلاح است. باید ضوابط پرداخت این تسهیلات بازنگری شود و قوانین جدیدی برای پرداخت این مبلغ تعیین گردد. اما اقدامی در خصوص این موضوع صورت نگرفته که کاملا نشان دهنده ی ضعف در نظارت است.
مشخصاً هیچ نهاد و سازمانی نمی تواند روی پرداخت تسهیلات مسکن توسط بانک عامل نظارت کند. در واقع مبلغی که در حال حاضر از سوی بانک تخصصی حوزه ی مسکن پرداخت می شود، نمی تواند برای خرید مسکن جهت خانه اولی ها و متقاضیان اصلی خانه، موثر و کافی باشد.
مدت هاست که قدرت خرید مردم در حوزه ی مسکن بسیار کاهش پیدا کرده است. دیگر کمتر کسی از متقاضیان اصلی و خانه اولی، می تواند خانه ای در تهران خریداری کند. همین موضوع منجر به کاهش معاملات مسکن شده و بازار را با رکودی عجیب درگیر کرده است.
با توجه به شرایط کنونی بازار، ضرورت ایجاب می کرد که شورای عالی پول و اعتبار، نسبت به افزایش وام ساخت مسکن دولتی و تسهیل بازپرداخت آن اقدامات موثر و مناسبی انجام دهد. اما عملا با اعلام خبر وام ۵۵۰ میلیونی، مشخص شد که چنین مسائلی مد نظر قرار نگرفته است.
از آن جایی که وام خرید مسکن یکی از اصلی ترین منابع تامین مالی برای خانه اولی ها بود، کاهش قدرت خرید آن اثر بسیار مخربی خواهد داشت. به نظر می آید که سیاستگذاران پولی هم فقط به دنبال افزایش مبلغ آن بوده اند و توجهی به اصل موضوع نداشته اند.
لازم به ذکر است که تقویت مبلغ این وام تنها به خانه سازی های دولتی اختصاص پیدا کرده است. دیگر ساخت و سازهای مسکن، مشمول این مبلغ نمی شوند. بنابراین عملاً بخش خصوصی، بهره ای از افزایش تسهیلات مسکن نخواهد برد.
در واقع به نظر می رسد که افزایش وام مسکن صرفا برای پوشش گرانی های مصالح ساختمانی صورت گرفته است. از آن جایی که گرانی مصالح ساختمانی روی قیمت تمام شده ی مسکن اثر می گذارد، سیاستگذاران به دنبال راهی بودند که گرانی های موجود را جبران نمایند.
در نتیجه، طبیعتا فقط مسکن های دولتی می توانند از چنین افزایش مبلغی بهره ببرند. در حالی که لازم بود برای کسانی که می خواهند خانه ای خریداری کنند نیز این مبلغ بیشتر می شد.
مبلغ ۵۵۰ میلیون تومانی وام مسکن خانه های دولتی، پیش از این ۳۵۰ میلیون تومان بود. اما حالا با افزایش ۲۰۰ میلیونی به سقف جدیدی رسیده است.
اما سوال این جاست که آیا این وام کارایی خاصی خواهد داشت و می تواند مبلغ مورد نظر برای خرید مسکن را تامین نماید؟
کارشناسان مختلف به طور جدی در خصوص این موضوع تردید دارند و اعلام می کنند که به جای افزایش مبلغ این وام، باید کارایی و قدرت خرید آن را ترمیم می کردند.