حالا که دو سال از آغاز طرح نهضت ملی مسکن می گذرد، به راحتی می توان گفت که تیراژ ساخت و ساز، نصف آن چیزی است که وعده داده شده. از سوی دیگر، حتی تقاضا هم برای این واحدهای مسکونی وجود ندارد.
به گزارش پرشین سازه ، به نظر می رسد که دولت اصلا توجهی به موانع مالی بر سر راه طرح مزبور نداشته است. چرا که مشخصا بعد از ۲ سال و یک ماه، باید بخشی از این پروژه ها تکمیل می شد اما می بینیم که حتی یک واحد مسکونی تحویل داده نشده! مشخص است که دولت با تامین بودجه برای ساخت و ساز مشکل دارد.
بر اساس آخرین آمارهایی که در مورد متقاضیان مسکن دولتی وجود دارد، از هر سه نفری که نیازمند این واحدها هستند، ۲ نفر به این پروژه ها نمی رسد. چنین آماری بر اساس تقاضای موثر در برابر تعداد تقاضای قطعی اولیه به دست آمده است. یعنی از هر سه نفری که برای طرح مزبور ثبت نام کرده اند، فقط یک نفر توانسته خودش را به پروژه برساند و آورده های خود را واریز نماید و در طرح باقی بماند.
دولت می گوید که ساخت ۱ میلیون و ۷۰۰ واحد مسکونی را آغاز کرده که به تعداد متقاضیان اولیه ی قطعی می باشد. کل کسانی که برای طرح نهضت ملی مسکن ثبت نام کرده اند، شش میلیون نفر می باشند.
منظور از تقاضای اولیه قطعی، یعنی کسانی که در مراحل مختلف مربوط به پایش نهضت ملی مسکن ثبت نام کرده و از فیلترهای موجود عبور کرده اند و از سوی مجری این طرح، در فهرست نهایی متقاضیبان واجد شرایط قرار گرفته اند.
گفته می شود که ۱ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر تایید صلاحیت نهایی شده اند و خودشان هم تمایل به ثبت نام و تکمیل مراحل نهضت ملی مسکن داشته اند. اما از این تعداد فقط ۶۵۰ هزار نفر توانسته اند همگام با طرح مزبور پیش بروند و آورده های خود را واریز کنند و اساسا در طرح نهضت ملی مسکن باقی بمانند.
دولت نیز نتوانسته بر وعده ی اولیه ی خود ثابت قدم بماند. قرار بود تا سال ۱۴۰۲، دو میلیون واحد مسکونی ساخته و تحویل شود. اما به نظر می آید که از این تعداد، فقط ۶۰۰ هزار واحد مسکونی ساخته شده و بخشی از آن ها نیز به متقاضیان تحویل داده شده است. البته لازم به ذکر است که مشخص نیست چه تعداد از این واحدها مربوط به نهضت ملی مسکن و چه تعداد مربوط به واحدهای مسکن مهر است که تکمیل شده اند!
به طور کلی می توان گفت که تنها آماری که در مورد پروژه های نهضت ملی مسکن وجود دارد، همین ۶۰۰ هزار واحد است که قرارداد با سازنده دارند و در دست ساخت می باشند.
سمت تقاضای مسکن چه می گوید؟!
گفتیم که تقاضا برای مسکن نیز چندان موثر و ثابت قدم نبوده است. گرچه شش میلیون نفر در ابتدا ثبت نام کرده اند اما مشخصا در میانه ی راه، متوجه شده اند که قادر به ادامه دادن نیستند و از طرح مسکن ملی کنار گذاشته شده اند. نکته ی حائز اهمیت اینجاست که این شش میلیون نفر کاملا واجد شرایط دریافت مسکن دولتی بوده اند اما چه چیزی منجر به کنار رفتن آن ها از طرح ملی مسکن شده است؟!
مشخصا خیلی از متقاضیان مسکن دولتی، از طبقات فرودست و کم درآمد جامعه هستند. به این معنی که قادر به پرداخت آورده های اولیه نیستند. آماری که می گوید ۶۵۰ هزار نفر آورده ی اولیه ی خود را پرداخت کرده اند، صرفا مربوط به کسانی است که آورده ی اولیه ی ۴۰ میلیونی را واریز کرده اند. به این معنی که در قسط دوم، بسیاری از متقاضیان مسکن ریزش کرده اند و نتوانسته اند اقساط بعدی را بپردازند.
بر اساس برآوردها و پیش بینی های صورت گرفته برای اجرای طرح نهضت ملی مسکن، متقاضیان تا سال دوم باید ۲۰۰ میلیون تومان پرداخت کرده باشند. ما هیچ آماری وجود ندارد که چنین چیزی را نشان بدهد. بنابراین طبیعی است که طرح نهضت ملی مسکن پیشرفت فیزیکی خاصی نداشته باشد.
این اتفاق ناشی از محاسبات غلط دولت برای تامین بودجه ی طرح مزبور است. انتظار می رفت که بانک ها همکاری خوبی در پرداخت تسهیلات مسکن داشته باشند اما به جز بانک مسکن، هیچ یک از بانک های عامل به تعهدات خود عمل نکردند.
انتظار می رفت که متقاضیان بتوانند آورده های خود را واریز کنند اما مبالغ اقساط برای بسیاری از متقاضیان سنگین بود و عملا ناچار به کناره گیری از طرح ملی مسکن شدند.
البته برخی از پروژه ها در مراحل پایانی ساخت قرار دارند و تا ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته اند. محاسبات نشان می دهند که متقاضیان این پروژه ها، ۳۰۰ میلیون تومان آورده ی مالی داشته اند که منجر به چنین پیشرفتی شده است.