گرچه وام های مسکن مختلفی به متقاضیان پرداخت می شود اما مسئله ی اصلی این جاست که خیلی از این وام ها، به شدت از تورم عمومی جامعه جا مانده اند و کفاف خرید حتی چند متر خانه را نیز نمی دهند. در حالی که هر یک از این وام ها باید می توانست بخشی زیادی از هزینه ی ملک را پوشش دهد.
به گزارش پرشین سازه ، قیمت مسکن در چند سال اخیر به شدت رشد پیدا کرده است و باعث کاهش قدرت خرید مردم شده است. در این میان، تنها راهکار دولت برای کمک به وضعیت وخیم بازار مسکن، اعطای تسهیلات کمک هزینه ی خرید مسکن بوده است. اما اثرگذار بودن چنین طرح ها و وام هایی، همواره مورد شک و تردید بوده است.
در سال جاری نیز چهار نوع تسهیلات وام مسکن برای متقاضیان تهرانی معرفی شده است. اما پرسش اصلی این جاست که مبلغ این وام ها چقدر است و با توجه به متوسط قیمت خانه در تهران، با این تسهیلات چند متر خانه می توان خریداری کرد؟
وام های مسکن به طور کلی چهار نوع هستند که هر یک از آن ها دارای سود و مهلت بازپرداخت متفاوتی می باشند.
وام فرزندآوری
یکی از اصلی ترین وام هایی که از سوی دولت به متقاضیان اعطاء می شود، وام فرزندآوری ۲۰۰ میلیون تومانی است. این تسهیلات به کسانی تعلق می گیرد که فرزند سوم آن ها بعد از سال ۱۳۹۹ به دنیا آمده باشد. این وام بدون بهره است و بازپرداخت ۲۰ ساله دارد. اما از آن جایی که میانگین قیمت خانه از سوی بانک مرکزی در تهران، حدود ۴۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان اعلام شده است، این وام برای خرید ۴ متر خانه در تهران کفایت می کند.
وام خرید ملک سامان
مبلغ این وام تقریبا برای خرید خانه مناسب است. متقاضیان این تسهیلات می توانند ۱ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان وام برای خرید و ۵۰۰ میلیون تومان نیز برای جعاله دریافت کنند. سود این وام ۱۸ درصد است و بازپرداخت آن نیز ۵ ساله خواهد بود.
مراحل دریافت این وام خیلی دشوار است و با توجه به اینکه کل مبلغ وام در مدت ۵ ساله باید بازگردانده شود، می توان حدس زد که بیشتر افراد توان پرداخت قسط های ماهانه ی آن را نخواهند داشت. با مبلغ این تسهیلات می توان یک خانه ی ۴۶ متری خریداری کرد.
دریافت وام با اوراق مسکن
یکی دیگر از راهکارهای دریافت وام های مسکن، سپرده گذاری در بانک است که در ازای آن اوراق دریافت می شود. زوجین تهرانی می توانند تا ۴۰۰ میلیون تومان وام خرید و ۸۰ میلیون تومان جعاله دریافت کنند که در مجموع مبلغ ۴۸۰ میلیون تومان می شود.
مجردهای تهرانی هم می توانند ۲۸۰ میلیون تومان تسهیلات مسکن دریافت کنند که سود این وام، ۱۷.۵ درصد برآورده است. اما از آن جایی باید بخشی از این مبلغ را برای خرید اوراق کنار گذاشت، احتمالاً نرخ سود واقعی آن خیلی بیشتر باشد.
بر اساس مبلغ وامی که زوجین تهرانی دریافت می کنند، کلاً می توان ۱۰ متر خانه در تهران خریداری کرد. این قدرت خرید بسیار پایین است و عملاً به خرید خانه نمی رسد. مجردهای تهرانی نیز وضعیت بدتری دارند و با مبلغ وام خود، تنها ۶ متر خانه می توانند خریداری کنند.
وام مسکن زوجین
مبلغ این وام نیز ۱۶۰ میلیون تومان برای زوجین است. بازپرداخت این وام نیز ۱۲ ساله می باشد که نرخ سودی ۸ درصدی دارد. واضح و مشخص است که این مبلغ نیز برای خرید خانه کفایت نمی کند و با پول آن تنها می توان ۳ متر و نیم خانه در تهران با متوسط قیمت ۴۶ میلیون تومان خریداری کرد.
وام مسکن جوانان
یک وام دیگر مسکن نیز وجود دارد که به نام وام مسکن جوانان شناخته می شود. مبلغ این وام ۲ میلیارد تومان است اما شرایط سپرده گذاری آن چند ساله است که اصلا برای متقاضی به صرفه نیست. نرخ سود این وام نیز حدود ۹ درصد است که بازپرداختی ۱۵ ساله دارد. با این مبلغ نیز می توان یک خانه ی ۴۶ متری در تهران خریداری کرد. اما با توجه به شرایط تورم کشور، ممکن است تا زمان دریافت وام، قدرت خرید این تسهیلات کاهش پیدا کند. چرا که باید در ابتدا اقساط را در قالب سپرده گذاری پرداخت کرد و بعد، وام پرداخت خواهد شد که با توجه به وضعیت تورم اصلاً منطقی نیست.
در نهایت این سوال مطرح می شود که آیا وام ها و تسهیلات مسکن قادر به ایجاد تغییرات مثبت در وضعیت بازار مسکن شوند؟ نکته این جاست که با پول این وام ها حتی نمی توان سه متر خانه در تهران خرید، حتی در صورتی که قادر به خرید خانه ای نقلی با این مبالغ باشید، احتمالا نرخ سود و اقساط آن به قدری بالاست که هرکسی قادر به پرداختشان نیست.
از سوی دیگر، شرایط دریافت وام ها به قدری سخت و پیچیده است که بیشتر متقاضیان از دریافت آن پشیمان می شوند.
در نهایت نمی توان گفت که چنین تسهیلاتی می توانند محرک خوبی برای بازار مسکن شوند و اوضاع آن را اندکی بهبود ببخشند.
وام های مسکن شاید در گذشته و پیش از سال ۹۶ که قیمت مسکن با یک جهش عجیب رو به رو شد، می توانستند کمک هزینه های خوبی برای خرید خانه باشند، اما در این شرایط، به هیچ وجه با تورم عمومی جامعه پیش نرفته اند و در نتیجه، نمی توانند اثرگذار هم باشند.
این موضوع به خصوص برای ساکنین شهرهای بزرگ مثل تهران، وضوح بیشتری پیدا می کند. با توجه به اعلام بانک مرکزی، متوسط قیمت مسکن در آبان ماه، حدود ۴۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان بوده است که طبیعتاً با این مبالغ تسهیلات، نمی توانند کاری از پیش ببرند.
از سوی دیگر، وضعیت مسکن شدیداً بحرانی شده است و انتظار می رود که شرایط آن رو به وخامت برود. به نحوی که خرید خانه برای خیلی از افراد تبدیل به یک رویا و آرزو شود.