گابیون ها و کاربردهای آن

ممکن است شما نیز نام گابیون یا توری گابیون را شنیده باشید. سازه هایی سنگی که به طورمعمول در کنار برای جاده سازی، سدسازی و یا در کنار اجسام سنگی در فضای سبز شهری و پارک ها دیده شده و حتی جهت زیباسازی شهری نیز کاربردهای گسترده ای دارد؛ اما اینکه توری گابیون چیست و چرا حائز اهمیت است را در این نوشتار از پرشین سازه کاویده و به توضیح جامعی در خصوص مزایای آن می پردازیم؛ بنابراین برای آشنایی بیشتر با این نوع سازه سنگی با پرشین سازه بزرگ ترین بانک اطلاعات ساختمان های در حال ساخت کشور همراه شوید.

گابیون چیست؟

جالب است بدانید که گابیون کلمه ای ایتالیایی بوده و به معنی جعبه یا قفس فلزی که با مصالحی نظیر سنگ و خاک پرشده است، گفته می شود. درواقع توری گابیون نوعی توری فلزی شبیه به توری مرغی بافته شده با مفتول است که سطحی شش ضلعی طور دارد. این چشمه های شش ضلعی که از تابیدن سیم های مفتول به وجود آمده اند می توانند مانع از سقوط سنگ ها در هنگام پاره شدن توری شوند. لازم به ذکر است که گابیون را با نام های دیگری نظیر توری سنگی، سیل بند و گابیون بندی نیز می شناسند.

هدف از ساخت توری گابیون عبارت است از استفاده از سبدهای پرشده از سنگ هایی که کاملاً محکم به یکدیگر بسته شده و به صورت بلوک های یکپارچه و انعطاف پذیر درآمده است و عمده مصرف آن برای ساختمان، ساخت سازه های کنترل فرسایش و تثبیت شیب هایی با فرسایش بالای می باشد.

تاریخچه مختصر گابیون

همان طور که میدانید مشکل فرسایش خاک از گذشته تاکنون همواره گریبان گیر بشر بوده و دردسرهای زیادی را به همراه داشته است. جالب است بدانید که هدایت سیلاب ها که امکان ایجاد خرابی در منطقه را فراهم می کردند و از طرفی نیاز به ایجاد دیوارهای محکم برای حفاظت از سازه ها ازجمله اولین راهکارها در جهت رفع مشکلات پیش رو برای بشر بود؛ بنابراین مواجه شدن با این مشکلات مصری ها را بر آن داشت که با استفاده از مصالح سنگی و نی شروع به ساخت سازه هایی محکم نمایند.

بنابراین می توان ادعا کرد که اولین سازه ی گابیون شناخته شده در طول تاریخ، توسط مصری ها ساخته شده است. این توری های سنگی معمولاً در کنار رود نیل برای حفاظت در برابر سیلاب و طغیان رودخانه در بعضی فصول سال بوده و عموماً با نی و سنگ ساخته شده بودند. همچنین گابیون در صنایع نظامی نیز مورداستفاده قرار می گرفت. نظامیان درون توری های فلزی را پر از سنگ و کلوخ کردند تا در برابر متجاوزان احتمالی، نقش دفاعی را اجرا کند؛ بنابراین به این ترتیب بود که نخستین توری سنگی ساخته شد و بسیار مورد استقبال قرار گرفت.

از زمان مصریان تاکنون بشر هرروز بیشتر این نوع از سازها را در کنار دیگر سازه ها تکامل داده تا اینکه امروزه به جای نی از توری سنگی استفاده می شود؛ بنابراین با توجه به تاریخچه مطرح شده گابیون ها ثابت کرده اند که یکی از بهترین راه کارها برای مقابله با فرسایش خاک در جهان محسوب می شوند.

آشنایی با انواع توری گابیون

در ادامه این مقاله از پرشین سازه قصد داریم تا درباره انواع توری سنگی صحبت کنیم و به بررسی بیشتر تعدادی از انواع گابیون بپردازیم:

۱. توری گابیون سبدی

گابیون سبدی معمولاً به شکل جعبه مکعبی شکل می باشد که در درون آن می توان انواع مختلفی از مواد پر کردنی و مصالح قرار داد. جالب است بدانید که گابیون به شکل سبد بیشتر در مصارفی مانند راه سازی، جاده سازی و راه آهن محبوب بوده و مورداستفاده قرار می گیرد.

۲. توری گابیون کیسه ای

توری گابیون کیسه ای ازجمله انواع این محصولاتی است که معمولاً در شرایط اضطراری و توسط خود افراد ساخته شده و نظم زیادی ندارد. درواقع گابیون کیسه ای دارای خلل و فرج زیادی بوده و کاملاً منعطف است.

۳. توری گابیون تشکی

توری گابیون تشکی معمولاً به شکل پله پله چیده می شود تا از سرعت زیاد آب در درون جوی و آبراه ها و همچنین فرسایش جلوگیری کند. این نوع از توری ها دارای طول و عرض بیشتر ولی ارتفاع کمتری بوده، درحالی که تراکم مفتولی در این نوع از توری سنگی بیشتر می باشد.

۴. توری گابیون بی شکل

از گابیون بی شکل در نگهداری از مصالح و سنگ و خاک در کناره جاده های بزرگ و کوچک استفاده می شود.

۵. توری گابیون تزیینی

گاهی از فنس گابیون در زیباسازی مناطق استفاده می شود به طوری که با این نوع طوری انواع مختلفی از تمثیل ها ساخته و جهت زیبایی فضا در پارک ها و یا محوطه های باز قرار می دهند و یا درون آن ها را پر از گل و گیاه می کنند و در گوشه کنار شهر قرار می دهند.

۶. توری گابیون پلاستیکی

نوع دیگر این نوع از توری ها که از جنس پلاستیک مقاوم ساخته می شود توری گابیون پلاستیکی است. به طورکلی گابیون پلاستیکی در مهندسی سازه کاربرد داشته و برای صاف نمودن سطح خاک های سست و همچنین جهت آرماتوربندی بسیار پرکاربرد می باشد. گابیون پلاستیکی دلیل قیمت مناسب و مقاومت بالایی که دارد معمولاً در کاربردهای ذکرشده بسیار موردتوجه قرار گرفته و استفاده می شود.

انواع توری های مفتولی

به طورکلی توری ها در انواع مختلف و کاربردهای متفاوتی در بازار موجود می باشند. برای مثال یکی از کاربردهای توری ها استفاده از آن ها در صنایع ساختمان سازی است. همچنین برای ساختن دستگاه هایی مختلفی ازجمله انواع کمباین و گندم پوست کن نیز از توری استفاده می شود. از طرف دیگر این توری ها در ساخت تختخواب ها و تشک های طبی نیز به کار می روند. لازم به ذکر است که توری هایی که به صورت فلزی ساخته می شوند برای ایجاد حصار در اطراف یک محیط مشخص و محصور مورداستفاده قرار می گیرند. به طور خلاصه انواع توری های فلزی شامل موارد زیر می باشد:

• فنس مفتولی

توری های گابیون که با نام توری سنگی نیز شناخته می شوند، هم جز توری های مفتولی می باشند. جالب است بدانید که این توری ها امروزه در اجرای دکوراسیون برای محوطه های باز و ساختمان ها کاربرد دارد؛ اما دلیل این کاربرد گسترده از گابیون ها را می توان در قیمت مناسب و دوام بالای این توری جست وجو کرد.

• توری مرغی و توری حصاری

به طورکلی توری های مرغی بیشتر در مرغداری ها کاربرد دارد. چراکه در این صنعت از این محصولات برای ایجاد قفس و حصار برای محور کردن پرندگان استفاده می شود.

• سیم گالوانیزه

• انواع مش، توری سرندی رولی و فلزی

کاربرد انواع توری های مفتولی بر اساس ساختار، شکل و جنس متفاوت می باشد اما بیشترین کاربرد استفاده از توری فلزی از نوع مش در ساختمان سازی می باشد. به طورکلی توری مش به منظور استفاده در بتن ریزی کف به کار می رود. از طرف دیگر از توری های سرندی یا فلزی نیز برای کاربردهایی در ساختمان سازی استفاده می شود.

• توری پرسی

توری های پرسی یکی دیگر از این محصولات هستند. این دسته توری کاربردهای متنوعی هستند که با توجه به این که نرده های فلزی و آهنی به نسبت قیمت بالاتری دارند، از این توری ها به جای آن ها استفاده می شود. این توری ها در نرده کشی ساختمان های مسکونی، تجاری، ویلاها و مجتمع ها و امکانی چون مکان های ورزشی و… کاربرد دارند.

چگونگی استفاده از توری گابیون

در حقیقت توری سنگی باعث می شود تا استحکام سازه های مختلف بیشتر شده و خطر تخریب به حداقل برسد. این هدف با مکانیسم ساده اما بسیار پرکاربردی انجام می شود. مکانیسم گابیون به این شکل است که از سمتی به زمین محکم شده و از سمت دیگر تمام نیروی وزن سازه موردنظر را از درون خود عبور داده و به زمین منتقل می کند. به این ترتیب سازه موردنظر که نقطه اتصال قابل اطمینانی به منطقه محکمی نداشته است، ریزش نکرده و مستحکم باقی می ماند. به طورکلی برای این نوع از توری ها موارد استفاده متنوعی وجود دارد، دلیل این مسئله نیز استحکام و درعین حال امکان تغییر شکل دادن این نوع از توری ها است.

درواقع گابیون را می توان به شکل مکعب، یا مکعب مستطیل، استوانه درآورده و درون آن را از سنگ و قلوه سنگ پر نمود. با این روش می توان از آن در شرایط و محیط های متفاوت استفاده کرد. معمولاً این باکس ها یا سبدهای حاوی سنگ دارای ابعاد مختلفی هستند و معمولاً زمانی که توری های جعبه مانند پر از سنگ شدند، آن ها را برای ایجاد یک سطح نفوذناپذیر و محکم در کنار هم و یا روی هم قرار می دهند. توری گابیون به عنوان مانع در برابر ریزش خاک و سنگ و رانش و فرسایش زمین در اطراف جاده ها و رودخانه ها استفاده می شود. همچنین امروزه از منظر زیبایی نیز قابل توجه بوده و در نما و دکوراسیون ساختمان های اداری، ویلاها و بسیاری از مکان های دیگر کاربرد دارد.

کاربردهای گسترده ی توری سنگی

توری سنگی بسیار منعطف و مقاوم بوده و همین دو فاکتور عاملی برای استفاده از این محصول است. توری سنگی یا گابیون ازجمله بهترین و مؤثرترین روش ها برای کاهش لغزندگی سنگ ها و همچنین کاهش سرعت فرسایش خاک می باشد.

به طورکلی معمولاً سبدهای گابیون از مصالح مختلف پرشده و به یکدیگر متصل می گردند و تشکیل یک سازه به هم پیوسته ی انعطاف پذیر، نفوذپذیر و یکپارچه را می دهند که توانایی لازم برای مقاومت در برابر حرکت های قابل توجه زمین به دلیل برداشت یا جاری شدن سیلاب و یا فرسایش زمین را به خوبی دارد. این سازه های یکپارچه می توانند به عنوان دیوارهای نگه دارنده، کانال ها، پوشش و بنده خاک ریز برای حفاظت از زمین و جلوگیری از ریزش خاک و سنگ در زمین های شیب دار کنار جاده های مختلف نیز ساخته شوند.

به طور خلاصه کاربردهای متنوع توری های سنگی در سازه های مختلف شامل:

• جاده سازی و سدسازی
• مهار و جلوگیری از ریزش سنگ های اطراف جاده ها و سدها
• کنترل و هدایت آب و یا سیل ها
• تقویت ساختار خاک و حفاظت از آب وخاک
• کاربردهای نظامی و ساخت جان پناه
• محوطه سازی و زیباسازی فضا
• حفاظت از پل ها
• کف سازی آبراهه ها
• استفاده به عنوان یک دیوار، حفاظ، حصار یا فنس
• استفاده از توری سنگی به عنوان پوشش در جهت جلوگیری از پوسیده شدن لوله ها
• مقاوم کاری و استحکام بناها و ساختمان های سست
• استفاده به عنوان موج شکن جهت مستحکم کردن سواحل دریاچه و دریا در برابر تأثیرات فرسایشی آب وهوا

مزایای استفاده از گابیون یا توری سنگی

گابیون نیز یکی از محصولات مقرون به صرفه است که از دوران قدیم به جای مانده و هم اکنون در چند تغییر کوچک نیز با همان کاربری قدیمی مورداستفاده قرار می گیرد. این دسته از محصولات نیز همراه با مزایای خاصی می باشد که شامل:

• نصب و پیاده سازی گابیون راحت صورت می پذیرد.
• ازلحاظ اقتصادی مقرون به صرفه است
• دوام بسیار بالای توری سنگی به دلیل استفاده از مواد بادوامی چون بتن، سنگ، شیشه، چوب و. داخل آن و نیز استفاده از توری هایی که خود از بهترین مواد هستند و در برابر خوردگی و شرایط بد آب و هوایی مقاوم هستند.
• این محصول مواد پرکننده نفوذپذیری دارد که طول عمر آن را حفظ می کند.
• سازگار با محیط زیست
• گابیون را می توان با مواد بازیافتی مانند بتن، سنگ یا نخاله هایی که از پروژه های ساختمانی خارج شده و به عنوان زباله از آن یاد می شود پر کرد.
• بدون اینکه نیاز به بستن و یا منحرف کردن مسیر جریان آب باشد امکان قرار دادن تورسنگی در زیرآب وجود دارد
• تحمل بار بالا در کنار جاگیری کم
  گابیون باوجود حجم انبوه، فضای کمتری را در برمی گیرد و همچنین استفاده از آن به عنوان یک ساختار مقاوم برای تحمل بار شناخته می شود.
• مقاومت بسیار بالا در برابر فشار آب و شرایط بد و تغییرات آب و هوایی
• تنوع در اعمال سبک های هنری و ایجاد یک سبک خاص

نصب و ساخت توری سنگی

جالب است بدانید که طریقه نصب توری سنگی بسیار آسان بوده و در مراحل نصب این نوع از توری ها نسبت به خیلی از روش هایی که نیاز به پی ریزی و آماده سازی های خاص دارند، نیازی به پایه ریزی خاصی ندارد. سازه های گابیون ها چه در دیوارها و چه در نرده ها، نیازی به پایه بتونی ندارند. بااین حال این نوع از محصولات نیاز به کار زیر سطح دارند. چراکه در غیر این صورت، هرقدر هم سنگین باشد به راحتی می افتند؛ بنابراین برخلاف بسیاری از دیوارهای دیگر، گابیون نیازی به پایه بتونی ندارد؛

اما برای ساخت یک توری گابیون می توان مراحل زیر را گام به گام اجرا کرد که شامل:

1. ابتدا باید قفس بازشده ی مفتولی را به شکل استوانه درآورده و انتهای آن را از دو طرف با انبردست وصل نمایید.
2. در مرحله بعد یک قطعه فلز مناسب را ترجیحاً آلومینیوم انتخاب کرده و زیر سازه خود قرار دهید.
3. سنگ ها و مصالح را بخصوص سنگ های رودخانه را روی هم قرار داده و یک ستون مرتب از سنگ بسازید.
4. در پایان نیز سنگ های ستونی شده را درون توری گابیون ساخته شده قرار داده و مکان های خالی را با سنگ بیشتر پر نمایید. حال یک گابیون کوچک ساخته اید که می توانید از آن به عنوان پایه گلدان در راه پله و یا باغ ویلا استفاده کنید.

سخن پایانی

همان طور که در طول مقاله نیز مطالعه کردید گابیون ها جعبه های سیمی هستند که کاملاً پر از سنگ و خاک شده و نقش مهمی در باغبانی، ساخت سازه های کنترل فرسایش و تثبیت دامنه های شیب دار و همچنین جلوگیری از فرسایش خاک دارند. همچنین همان طور که دیدید گابیون عمدتاً در باغبانی یا ساخت دیواره های نگه دارنده استفاده می شوند. در پایان نیز باید اذعان کنیم که ما در این مقاله از پرشین سازه تمام تلاش خود را کردیم که شما را با انواع توری سنگی آشنا و اندر مزایای آن را برای شما برشماریم که امیدواریم این اطلاعات مفید واقع شده باشد.