با انتشار خبرهایی پیرامون برجام و احتمال توافق، به نظر می آید که بازارهای زیادی در کشور دچار رکود شده اند. اما آیا بازار مسکن نیز از این مذاکرات و نتیجه اش تاثیر می گیرد؟
به گزارش پرشین سازه ، به نظر می آید که قیمت مسکن تا سال آینده ثابت باقی بماند. در همین راستا، یکی از کارشناسان اقتصادی چنین گفته است: باید بدانید که بحث توافق و عدم توافق در مذاکرات برجام، خیلی سریع روی قیمت مسکن اثر نمی گذارد. این بازار شبیه به بازار ارز یا طلا نیست که بتوان آن را با خبرهایی از برجام تحت تاثیر قرار داد.
اما سوال اصلی این جاست که آیا باید در انتظار یک تحول بزرگ در این حوزه باقی بمانیم؟ مسکن به یکی از اصلی ترین دغدغه های خانواده های ایرانی تبدیل شده است. البته برای خیلی از اقشار مختلف جامعه، خرید مسکن تبدیل به رویا شده است چرا که برای انجام این کار، باید هزینه های زیادی صرف شود. هزینه هایی که خیلی از خانواده های ایرانی در اختیار ندارند.
اما در حال حاضر که بحث برجام به میان آمده است، خیلی از افراد و سرمایه گذاران از خود سوال می کنند که این بازار چگونه متاثر از نتایج برجام خواهد شد؟ آیا اساسا تغییری رخ می دهد یا این که بازار مسکن، همچنان در اختیار عده ای خاص باقی می ماند و دستخوش تغییر خاصی نخواهد شد؟
آیا مسکن هم تبدیل به یک وسیله ی سرمایه ای شده است؟
در پاسخ به این سوال، یکی از کارشناسان اقتصادی مسکن چنین گفته است: هر کالایی که به جای مصرفی بودن، حکم سرمایه پیدا کرده است، خیلی سریع افزایش شدید قیمت پیدا کرده. خیلی وقت است که در کشور ما، مسکن تبدیل به یک کالای سرمایه ای شده است.
میثم مهرپور در ادامه چنین گفت: اگر بخواهیم مثالی در این مورد بزنیم، هیچ مثالی بهتر از خودرو نیست. ۱۰ سال پیش، خودرو یک کالای مصرفی بود. مردم یک خودرو را می خریدند، چند سالی استفاده می کردند و سپس با قیمت پایین تر از خرید اولیه، آن را می فروختند. اما در حال حاضر می بینیم که این شرایط به کلی تغییر کرده است. به دلیل شرایط اقتصادی و افزایش حاشیه سود دلالان بازار خودرو، این کالا نیز به یک کالای سرمایه ای تبدیل شده است.
به نظر می آید که در حال حاضر بازار خانه و خودرو به نحوی شده است که ما بیش از این که مالک آن ها باشیم، در واقع مستاجرانی هستیم که وظیفه دارند خودرو یا خانه شان را صحیح و سالم به دست نفر بعدی برسانند.
این کارشناس اقتصادی در ادامه گفت: خیلی از افراد، اساسا خانه می خرند تا بعدا بتوانند آن را با قیمت های بالاتری به فروش برسانند. همین مسئله باعث شده است که قیمت مسکن حتی از نرخ تورم نیز بالاتر برود و عملا غیر قابل کنترل شود.
مهرپور در خصوص مقصر اصلی گرانی مسکن چنین خاطرنشان کرد: مردم نمی توانند روی یک کالا قیمت بگذارند. بلکه این سیستم عرضه و تقاضا است که قیمت اصلی یک کالا را تعیین می کند. در واقع اصلی ترین مقصران افزایش قیمت مسکن، کسانی هستند که منابع ریالی مازاد دارند. حال ممکن است که بخشی از این منابع در اختیار خود مردم باشد و بخشی دیگر در اختیار بنگاه های اقتصادی! بنگاه هایی که منابع مالی خود را صرف سرمایه گذاری در حوزه ی مسکن می کنند.
ماجرای احتکار مسکن چیست؟
این کارشناس اقتصادی در خصوص احتکار مسکن نیز توضیحاتی ارائه کرد و گفت: هم اکنون، قیمت مسکن خیلی بیشتر از شرایط اقتصادی و قدرت خرید مردم شده است. اصلی ترین دلیل این ماجرا هم عدم تناسب سیستم عرضه و تقاضاست. از آن جایی که ماهیت مسکن تغییر کرده است ما حتی با موضوع احتکار مسکن نیز مواجه شده ایم. این احتکارکنندگان، خانه می خرند تا چند سال بعد سود خوبی نصیبشان شود و سرمایه ی خود را چند برابر کنند. همین مسئله قیمت مسکن را جهشی خواهد کرد.
مهرپور خاطرنشان کرد: تورم حوزه ی مسکن خیلی بالاست و خیلی از شهروندان ناچار هستند برای خرید خانه دست به دامان وام ها و تسهیلات مختلف شوند. چرا که با عقل اقتصادی چنانچه این شرایط را بسنجند، متوجه می شوند که اگر امروز وام بگیرند حتی اگر سودش بالا باشد، باز هم به نفعشان است. به طور کلی وام گرفتن در کشور ما، منفعت است. همین نگرش هم مهر تایید دیگری است بر سرمایه ای شدن مسکن!
وی گفت: برای کنترل این بازار، نباید اجازه داد که مردم منابع مالی مازاد خود را وارد حوزه مسکن یا هر حوزه ی دیگری به بهانه ی کسب سود بیشتر کنند. برای رفع این مشکل باید یک اصلاح ساختاری در حوزه اقتصاد صورت بگیرد. اصلی ترین دلایل مشکلات حوزه ی مسکن به مسائل کلان اقتصادی مثل ضعف قوانین مالیاتی، عدم هدایت نقدینگی به سمت تولید و نقدینگی سرگردان برمی گردد.
قیمت مسکن در روزهای آتی چگونه خواهد بود؟
این کارشناس حوزه مسکن در خصوص آینده بازار مسکن چنین گفت: مذاکرات تاثیر مستقیمی روی قیمت مسکن نخواهد گذاشت. توافق برجام چه صورت بگیرد و چه نه، تا یک سال آینده خبری از جهش قیمت مسکن نخواهد بود. اما با توجه به شرایط تورم امروز، طبیعی است که قیمت مسکن هم مانند هر کالای دیگری افزایش پیدا کند. در حوزه ی مسکن، ما معمولا هر ۵ یا ۱۰ سال شاهد افزایش قیمت خواهیم بود که ربطی به برجام یا تحریم ها ندارد.
مهرپور خاطرنشان ساخت: در صورتی که توافق انجام شود، ممکن است که برخی از کالاها کاهش قیمت داشته باشند که به لحاظ روانی برای خیلی از افراد، اتفاق مثبتی است. در سال ۹۴ که توافق برجام امضا، شد، شاهد بودیم که ثبات خوبی بر قیمت مسکن، ارز و طلا حاکم شد اما از آن جایی که این ثبات ساختاری نبود، بعد از خروج آمریکا از توافق، دوباره شاهد رشد شدید قیمت ها بودیم.
این کارشناس حوزه مسکن در پاسخ به این که خانه بخریم یا نه، چنین گفت: سیاست صبر کردن و انتظار، همیشه منجر به شرطی کردن اقتصاد می شود و بسیار مخرب است. اگر کسی می تواند خانه بخرد، نباید منتظر چنین اتفاقاتی باشد. مثلا خیلی از افراد می خواهند خانه بخرند اما با خودشان می گویند تا زمان تعیین نتیجه ی مذاکرات صبر می کنیم. این طرز تفکر کاملا اشتباه است و حتی منجر به ضرر نیز خواهد شد. یکی از نقدهایی که به دولت قبل وارد بود، این بود که اقتصاد ایران را به مذاکرات گره زده بود. دولت قبل هر کاری را منوط به نتیجه ی مذاکرات کرده بود و همین مسئله، ضربه ی اقتصادی بزرگی وارد کرد. هیچ چیزی نباید اقتصاد را شرطی کند.