در حالی که وضعیت مسکن در کل دنیا به معضلی اساسی تبدیل شده است، برخی از کشورهای توسعه یافته مانند اتریش به سراغ طرح های خاصی رفته اند که دسترسی شهروندان خود به مسکن های باکیفیت را افزایش بدهند. در حال حاضر بیش از ۶۰ درصد اتریشی ها در خانه های مناسب و مطلوب زندگی می کنند.
به گزارش پرشین سازه ، پایتخت این کشور یعنی وین، از سوی اکونومیست زیست پذیرترین شهر جهان لقب گرفته است. اما چه امتیازات و امکاناتی باعث شده است که این شهر، بهترین محل سکونت در کل دنیا باشد.
بر اساس مطالعه ای که روی نظام شهرسازی و اقتصاد مسکن شهر وین صورت گرفته است، به نظر می آید که کیفیت زندگی ساکنان این شهر با لذت بردن از ساختمان و محله ای که در آن زندگی می کنند، رابطه ای مستقیم دارد. همچنین زندگی در خانه ای راحت، منجر به احساس امنیت و بهره وری افراد نیز می شود.
سیاست هایی که از سوی مسئولین شهری وین دنبال می شود، تمام این ویژگی ها را برای شهروندان خود فراهم می کند.
به طور کلی ۶۰ درصد از جمعیت ساکن وین در مسکن های باکیفیت بالا زندگی می کنند. لزوما بیشتر این خانه ها متعلق به افراد نیستند. بلکه بیشترشان در خانه های اجاره ای با عنوان مسکن اجتماعی زندگی می کنند.
به طور کلی مسکن اجتماعی یا همان واحدهای مسکونی اجاره ای ارزان در این شهر دارای سه ویژگی اصلی هستند که باعث تفاوت عمده ی آن ها می شود: این خانه ها اجاره بهای پایینی دارند و امکاناتشان بالاتر از سطح متعارف هستند. همچنین نمای خوبی دارند که تمام این ویژگی ها باعث می شود که برچسب خانه های فقیرنشین به این واحدهای مسکونی نچسبد. در عین حال بدون این که شکاف طبقاتی در محله های مسکونی و اجاره ای ایجاد کند، باعث شده که تمام ساکنین این واحدها احساس خوبی برای سکونت در آن ها داشته باشند.
بر اساس گزارش های منتشر شده، دفتر اسکان بشر ملل متحد اعلام کرده است که حداکثر هزینه ای که مسکن در سبد خانوار باید داشته باشد، ۳۰ درصد است.
در طول یک صد سال اخیر، سیاست گذاران این شهر توانستند با درآمد حاصل از مالیات ملکی اعتبارات لازم برای ساخت انبوه مسکن اجاره ای را در وین تامین کند. این سیاست ها همواره خطوط قرمزی از بابت کیفیت زندگی در تامین مسکن داشته است و تلاش کرده که بر آن ها پایبند بماند.
به طور کلی، متوسط اجاره بهای ماهانه ی آپارتمان یک خوابه با امکانات مناسب در وین، حدود ۶۵ درصد دیگر پایتخت های اروپایی است.
مسکن وین: الگوی مناسب شهرسازی برای دیگر کشورها
گرچه کشور اتریش را به دلیل کنسرت های بزرگ موسیقی و هنر والای آن می شناسند اما با توجه به این که اخیراً از سوی نشریات معتبر جهان به زیست پذیرترین شهر دنیا معروف شده است، مسکن آن می تواند تبدیل به الگویی بسیار مناسب برای دیگر شهرها از جمله تهران و دیگر شهرهای بزرگ کشور شود.
تنوع بی نظیر معماری در این شهر باعث شده که تمام سلایق زیستی پوشش داده شود. شما می توانید در خیابانی از این شهر زندگی کنید که قرن نوزدهم را تداعی می کند. از سوی دیگر و با کمی جا به جایی در شهر، خیابانی مدرن و شیک را خواهید دید که ساختمان های طراحی شده توسط زاها حدید در آن جلوه می کنند.
به طور کلی امتیازهای زیست پذیری یک شهر توسط چند عامل محاسبه می شود:
مراقبت های بهداشتی، فرهنگی، محیط زیست، آموزش، زیرساخت ها و امنیت!
شهر وین در تمام فاکتورهای بالا سرآمد است. کشور اتریش به همراه کشورهای دیگری مثل دانمارک و فرانسه، بالاترین نرخ مالیات بر درآمد شخصی در کل اروپا را داراست. بنابراین افرادی که بیشتر از ۹۰ هزار یورو درآمد دارند، باید ۵۰ درصد آن را مالیات بدهند. اما در ازای چنین مالیات هنگفتی، امکانات فراوانی به دست می آورند.
بر اساس تجربیات برخی از نویسنده های بزرگ نشریات دنیا، هزینه ی حمل و نقل عمومی سالانه در شهر وین تنها ۳۶۵ یورو است که معادل یک یورو در روز می باشد. این در حالیست که در شهری مثل لندن برای خرید کارت سفر سالانه در بخش داخلی لندن، بیش از ۱۸۰۰ پوند یعنی حدود ۵ پوند در روز باید هزینه کرد.
در کشور ما نیز هزینه های حمل و نقل در سال های اخیر رشد زیادی داشته است. به خصوص در شهری مثل تهران که هزینه های زندگی بسیار بالاست.
از سوی دیگر، ذات فرهنگی شهر وین باعث شده که سیاست گذاران شهری به این حوزه توجه بی نظیری نشان بدهند. به گفته ی وزیر فرهنگ و علم شهر این کشور، هیچکس در وین به دلیل نداشتن پول نباید از فعالیت های فرهنگی جا بماند. فستیوال های موسیقی و هنر رایگان زیادی در وین برگزار می شود تا تمام شهروندان بتوانند از این خدمات بهره ببرند.
در این میان، معقول بودن اجاره بهای مسکن وین در قیاس با دیگر شهرهای اروپایی مثل لندن باعث شگفتی است. سیاست های رادیکال خانه سازمانی شورای شهر وین منجر به این قضیه شده است. این شورا، یکی از بزرگ ترین صاحبان املاک در کل اروپاست. به همین دلیل ۶۰ درصد ساکنین این شهر در خانه هایی با کیفیت بالا زندگی می کنند.
بیشتر ساکنین این خانه ها، خانواده های طبقات متوسط جامعه و متخصصان جوان هستند. زندگی پرستاران، معلمان و کارمندان دولتی این شهر کاملا مناسب است. بر اساس گزارش شرکت املاک رایت موو، میانگین قیمت اجاره ماهانه در لندن حدود ۲ هزار و ۳۴۳ پوند است که در قیاس با سال گذشته، ۱۶ درصد رشد کرده است.
این در حالیست که وضعیت شهرهای آمریکایی مثل منهتن نیویورک نیز بهتر نیست و اجاره بها به ۵۲۰۰ دلار رسیده است.
اما سیاست گذاری های صحیح در شهر وین باعث شده که چنین مشکلاتی به وجود نیاید. دسترسی گسترده ی ساکنین به مسکن یارانه ای، اجاره بها در بخش خصوصی را تعدیل کرده است. بر اساس شاخص اجاره میچپیگل بررایی سال ۲۰۲۲، متوسط قیمت اجاره ماهانه برای یک آپارتمان ۶۰ متری در این شهر، حدود ۷۶۷ یورو است.
این در حالیست که قیمت اجاره بهای خانه های اجاره ای خیلی کمتر می باشد. دولت و مسئولین شهری نیز حمایت ویژه ای از مستاجرین در برابر افزایش اجاره و تخلیه ی خانه می کنند.
به طور کلی، داشتن یک خانه ی راحت و ارزان قیمت برای احساس امنیت و شادی بسیار حائز اهمیت می باشد. در شهری مثل لندن، افراد ناچارند که ۴۰ درصد درآمد خود را به هزینه های مسکن اختصاص بدهند.
سیاست های صحیح مسکن در شهر وین به پایان جنگ جهانی اول و تولد کشوری به نام اتریش برمی گردد. در آن زمان تعداد آوارگان بسیار بالا بود و یک چهارم جمعیت ساکن این کشور بی خانمان بودند.
از همان زمان بود که سیاست های درستی برای جلوگیری از مرگ افراد در اثر بی خانمانی در پیش گرفته شد. حدود ۱۰۰ سال پیش، شورای شهر وین که در آن زمان توسط حزب سوسیال دموکرات اداره می شد، در طی یک تصمیم مبتکرانه ۲۵ هزار واحد خانه ی عمومی برای فقرا ساخت که منابع آن نیز از طریق مالیات های جدید بر زمین، اجاره و کالاهای لوکس تامین می شد.
این قانون که اولین پایه های زیست جدید وینی ها را فراهم آورد، توانست که خیلی زود به کشوری مناسب از لحاظ مسکن سازی تبدیل شود.
علاوه بر این توجه ویژه به بافت های قدیمی شهر و مرمت مداوم آن ها، باعث شده که چهره ی زیبا و تاریخی این شهر همچنان حفظ شود. وجود ساختمان های بسیار قدیمی ۲۰۰ ساله در وین که هنوز هم ساکنانی دارد، نشان از هویت تاریخی این کشور می دهد.
هدف اصلی مسئولین و مقامات وینی این بود که خانه هایی ارزان، بهداشتی و زیبا بسازند. آن ها باور داشتند که زیبایی نباید فقط متعلق به طبقات ثروتمند جامعه باشد. به همین دلیل، بزرگ ترین معماران را استخدام کرده و آثار هنری عمومی زیادی را طراحی و احداث کرد.
به زعم بسیاری از ساکنین آن زمان وین، شهر تبدیل به ورسای کارگران شده بود. در حقیقت خانه های سازمانی به عنوان جاذبه های گردشگری بازدید دارند. مثلا ساختمان هاندرتواسر هاوس یک مجتمع مسکونی رنگارنگ است که پوشیده از موزاییک و گیاهان می باشد.
همین موضوعات باعث شده که زیست ساکنین این شهر از لحاظ مسکن بسیار مناسب باشد. زندگی در خانه هایی ارزان و باکیفیت باعث می شود که کیفیت زندگی نیز بالاتر برود.
در این میان، وضعیت مسکن شهری مثل تهران کاملا برعکس بوده است. در طی این سال ها سیاست های درستی برای ساخت و ساز وجود نداشته است و حالا شاهد بحران های فراوان در این مورد خاص هستیم.
