با توجه به جمعیتی که تهران را به عنوان سکونتگاه خود انتخاب کرده، هیچ راه دیگری نیست جز اینکه ساخت مسکن در پایتخت، به جریانی پایدار و مداوم تبدیل شود. این موضوعی است که مدیرعامل سازمان نوسازی این شهر نیز به آن تاکید کرده!
به گزارش پرشین سازه ، از سال ۱۳۳۵، آمار شهرنشینی در کشور ۳۱ درصد بود اما در حال حاضر این آمار به ۸۵ درصد رسیده است. مدیرعامل سازمان نوسازی شهری تهران ضمن اشاره به این آمار، تصریح کرد که همین اعداد و ارقام مشخص می کند که چه نیاز عاجلی به ساخت و عرضه ی مسکن در شهرها وجود دارد.
بررسی مولفه های جمعیت تهران نشان می دهد که بیشترین نرخ افزایش جمعیت به دلیل ولادت است و نرخ مهاجرین خیلی کمتر می باشد. سید مهدی هدایت می گوید که ۷۹ درصد جمعیت تهران به دلیل تولد و ۲۱ درصد نیز به خاطر مهاجرت افزایش یافته است.
بیشترین نرخ مهاجران مربوط به شهرستان پردیس با ۳۴.۸ درصد می باشد. کمترین سهم مهاجرت در استان تهران به خود پایتخت تعلق دارد. بنابراین نمی توان اعلام کرد که جمعیت تهران به دلیل مهاجرت زیادتر شده است. مهاجرانی که به هوای یافتن کار به تهران می آیند نیز عموماً به سمت اسلامشهر و دیگر شهرهای اطراف تهران می روند و کل سهم این شهر از مهاجران، ۱.۴۴ درصد است. بنابراین اگر به ساخت مسکن نیاز است، فقط به دلیل جمعیت کنونی خود این شهر است که بسیار بالا رفته!
هدایت در بخش دیگری از صحبت های خود به سهم طلاق و ازدواج در نیاز به مسکن نیز اشاره کرد. مثلا زوجینی که از هم طلاق می گیرند، طبیعتاً به دو مسکن احتیاج دارند. بنابراین نیازها به ساخت مسکن بالاتر می رود.
این مقام مسئول در بخش دیگری از سخنان خود، تمام مولفه های موثر در موضوع مسکن مثل تعداد ازدواج و طلاق، بعد خانوار، میزان مهاجرت، واحدهای خالی و مسکن فرسوده را برشمرد و خاطرنشان ساخت که برای حل این چالش ها، هیچ راه دیگری جز ساخت مسکن نیست. باید در یک بازه ۱۰ ساله، ۱.۵ میلیون واحد مسکونی ساخته شود.
در برنامه هایی که برای ۱۰ سال آینده تهران در نظر گرفته شده، باید ۲ درصد ضریب استهلاک نیز در نظر گرفت. به این ترتیب هر واحدی که ساخته می شود، باید حداقل ۵۰ سال عمر کند و سالانه نیز ۲ درصد نوسازی صورت بگیرد.
سید مهدی هدایت اعلام کرد:
در حال حاضر، نزدیک به ۳۶۵ هزار واحد مسکونی ناپایدار در شهر تهران وجود دارد که نیازمند نوسازی هستند و باید در مدت یک بازه زمانی ۱۰ ساله، بازسازی شوند.
بر اساس آمارهایی که این مقام مسئول ارائه کرد، در مدت ۱۰ سال برای سکونت زوجین باید ۴۳۵ هزار واحد مسکونی ساخته شود. سهم مهاجرین در این ۱۰ سال از ساخت مسکن، ۹۳ هزار واحد است. به این ترتیب در این مدت ۱۰ ساله، باید مجموعاً ۱ میلیون و ۴۰۰ هزار واحد مسکونی در تهران ساخته شود. نوسازی بافت فرسوده این امکان را مهیا می سازد و باید نیاز مسکن را در بعدهای مختلف مهاجرین، ازدواج و طلاق، ولادت و جلوگیری از فرسودگی بافت تهران، تامین کرد.
یکی دیگر از موضوعاتی که این مقام مسئول به آن اشاره کرد، فقر فزاینده ای بود که در میان خانوارهای تهرانی جریان دارد. نزدیک به ۴۲ درصد جمعیت این شهر زیر خط فقر هستند و طبیعتاً نمی توانند پولی برای خرید مسکن یا حتی تامین اجاره بهای آن، کنار بگذارند.
متاسفانه طرح تفصیلی شهر تهران به نحوی نگاشته شده که سازندگان بیشتر به سمت ساخت واحدهای بزرگ تر سوق داده شده اند. این در حالیست که توان مالی متقاضیان بیشتر متناسب با واحدهای کوچک و نقلی است و طبیعتاً توان خرید واحدهای بزرگ را ندارند.
بر اساس گفته های مدیرعامل سازمان نوسازی تهران، در حال حاضر زیرساخت لازم برای ساخت ۲۰۰ هزار واحد مسکونی در تهران آماده شده است. بیش از ۹۰ درصد این واحدها در پهنه ی جنوبی تهران و در محله های ناکارآمد و بی دفاع شهری واقع شده اند.
وی تاکید کرد که رویکرد سازمان در نوسازی بافت فرسوده، ایجاد محلات الگو و تامین سرانه خدمات برای این پروژه های مسکونی است. در واقع هیچ راهی جز ایجاد یک جریان مداوم و پایدار تولید مسکن در تهران وجود ندارد که قادر به حل معضلات این بخش باشد.
واحدهای مسکونی مازاد نیز عموماً در مناطق شمالی پایتخت ساخته می شوند که اصلاً هیچ تناسبی با گروه هدف سازمان ندارند. در واقع گروه هایی که سازمان نوسازی شهر تهران به دنبال خانه دار کردن آن هاست، اصلاً توان مالی کافی برای خرید این خانه های شمال شهری را ندارند.
- این خبر به وضعیت بحرانی مسکن در تهران و نیاز فوری به ساخت واحدهای مسکونی جدید اشاره دارد.
- تاکید بر ساخت مسکن متناسب با توان مالی متقاضیان و تمرکز بر مناطق جنوبی شهر از نکات کلیدی این خبر است.
- فقر گسترده در بین خانوارهای تهرانی و عدم تناسب طرح تفصیلی با نیازهای واقعی، از چالش های پیش رو در این زمینه هستند.
- برنامه های سازمان نوسازی تهران برای ساخت ۲۰۰ هزار واحد مسکونی و نوسازی بافت های فرسوده، گامی در جهت حل معضل مسکن در پایتخت محسوب می شود.
- توجه به ابعاد مختلف تقاضای مسکن، از جمله نیاز زوجین، طلاقشدگان، مهاجران و ساکنان بافت های فرسوده، ضروری است.
- حل معضل مسکن در تهران نیازمند برنامه ریزی جامع، همکاری بین دستگاهی و حمایت از اقشار کم درآمد است.