مدتی است که بازار مصالح ساختمانی به شدت راکد شده است. همین مسئله باعث شده است که خیلی از کارشناسان و فعالین بازار مسکن اعلام کنند که کاهش ساخت و ساز منجر به انباشت تولید مصالح ساختمانی روی دست شرکت ها و دلالان شده است. کسانی که تا پایان بهار همین امسال هم همچنان به گران فروشی خود ادامه می دادند.
به گزارش پرشین سازه ، سرعت کُند اجرای طرح نهضت ملی مسکن نیز بر این معضل افزوده است. قیمت سیمان در تابستان نیز نسبت به بهار سال جاری، حدود ۱۵ درصد افت قیمت داشته است. البته قیمت آهن و فولاد ثابت مانده است.
بررسی وضعیت ساخت و ساز نشان می دهد که شرایط رکود به قدری سنگین است که حتی بعضی از سازندگان در پاس کردن چک های مربوط به مصالح ساختمانی خود نیز دچار مشکل شده اند. البته در این میان، شرکت ها و دلالان مصالح همچنان با مدیران پروژه ها و پیمانکاران تماس می گیرند و آن ها را ترغیب می کنند که اقدام به خرید قسطی نهاده های ساختمانی نمایند.
در واقع شرایط بازار مسکن به نحوی پیش رفته است که مشخصاً دامن بازار مصالح ساختمانی به عنوان یکی از بازارهای زیرمجموعه را نیز گرفته است. به طور کلی بررسی آمارها نشان می دهد که در بهار امسال با کاهش ۴۶.۱ درصدی ساخت و ساز در تهران مواجه شده ایم. به طور کلی هم ساخت و ساز مسکن در کل کشور ۱۳ درصد کاهش داشته است. بیشتر پروانه های ساختمانی صادر شده در دو فصل منتهی به سال ۱۴۰۰، مربوط به طرح نهضت ملی مسکن بوده است. پروژه ای که به دلیل کمبود منابع شدید، بسیار کُند پیش می رود.
البته در این میان، برخی از کارشناسان نیز باور دارند که رونق یافتن ساخت و ساز منجر به افزایش قیمت مسکن نیز می شود. برخی دیگر نیز عقیده دارند که عرضه ی مسکن می تواند منجر به کاهش فشار تقاضا شود و در بلند مدت به نفع مردم خواهد بود. چرا که بخش زیادی از هزینه های خانواده، سهم مسکن می شود. در نتیجه رفاه بیشتری خواهند داشت و در نهایت تورم را نیز کاهش می دهد.
وزارت راه و شهرسازی نیز اعلام کرده است که بیش از یک میلیون واحد نهضت ملی مسکن در حال اجراست. البته سازمان ملی زمین و مسکن گفته است که تنها برای ۵۰۹ هزار واحد، پروژه تعریف شده است و از این میان هم ۱۹۴ هزار واحد به مرحله ی فونداسیون رسیده اند.
مسئولین وزارت راه و شهرسازی هم می گویند که باید در کنار این تعداد، واحدهای خودمالکی، نوسازی روستاها و دیگر طرح های وزارتخانه را حساب کرد که در نهایت، مجموع تمام این پروژه ها حدوداً ۱ میلیون واحد می شود.
به طور کلی به نظر می آید که طرح نهضت ملی مسکن، با وجود وعده و وعید مسئولین، نمود چندان زیادی در جامعه ندارد و امیدواری نسبت به اتمام ۴ میلیون واحد در طول ۴ سال نیز بسیار کمرنگ شده است. از جمله مشکلات اصلی این طرح، عدم توانایی مالی متقاضیان می باشد. همچنین هزینه های ساخت و ساز در قیاس با گذشته افزایش پیدا کرده اند. در این میان بانک ها نیز به تعهدات خود عمل نمی کنند و تسهیلات مسکن را پرداخت نمی نمایند.
بازار مصالح ساختمانی که متاثر از ساخت و ساز مسکن است نیز دچار رکود وحشتناکی شده است. البته نباید فراموش کرد که عوامل زیادی در کسادی بازار مصالح ساختمانی موثر است. عواملی مثل قطعی برق در تابستان، قیمت گذاری دستوری، نوسانات ارزی، عدم صادرات سیمان و فولاد و…
اما هنوز هم خیلی از فعالین و سازندگان بازار مسکن می گویند که اصلی ترین دلیل رکود این بازار، کاهش شدید ساخت و ساز در کشور است. ناگفته نماند که از زمانی که سیمان در بورس کالا عرضه می شود، این صنعت دچار تحول بزرگی شده است و میزان توجه به آن نیز افزایش پیدا کرده است.
از طرف دیگر، برنامه های دولت در رفع محدودیت برق کارخانه های تولیدکننده ی سیمان و فولاد، منجر به مازاد تولید شده و موفقیت آمیز بوده است. به همین دلیل اندکی نگرانی از بابت تورم مصالح ساختمانی کمتر شد و بازار رنگ و روی آرامش را به خود دید.
در این میان، قیمت مصالح ساختمانی در تابستان امسال با کاهش ۳.۴ درصدی نسبت به فصل پیشین مواجه بوده است. این مسئله در حالیست که فصل بهار، نهاده های ساختمانی در پایتخت، رشد قیمت داشتند و با افزایش ۲۶.۳ درصدی مواجه بودند. بیشترین تورم فصلی نیز مربوط به گروه نقاشی ساختمان با ۹.۹ درصد افزایش بوده است.
کمترین میزان تورم هم متعلق به گروه سیمان، بتن، شن و ماسه بوده است که منفی ۱۵.۴ درصد رو به رو شد.
اگر از لحاظ تورم نقطه به نقطه، قیمت مصالح ساختمانی را مورد بررسی قرار بدهیم، متوجه می شویم که در تابستان امسال این تورم به عدد ۲۹.۳ درصد رسیده است که در قیاس با فصل قبل، حدوداً ۱۴.۱ درصد کاهش داشته است.