بر اساس گفته های معاون وزیر راه و شهرسازی، اصلی ترین دلیل گرانی مسکن، عدم عرضه ی زمین بوده است. از آن جایی که بیش از ۶۰ درصد هزینه های ساخت مسکن مربوط به خرید زمین می شود، چنین حرفی چندان هم بیراه نیست.
به گزارش پرشین سازه ، هادی عباسی می گوید که عرضه ی زمین حتی برای کشاورزی هم انجام نمی شود و سازمان منابع طبیعی خیلی از زمین ها را حبس کرده و اجاره هم نمی دهد.
بر اساس گفته های این مقام مسئول، تنها ۰.۵ درصد مساحت کل کشور، شهرسازی شده است و بخش زیادی از پهنه ی سرزمینی ایران به کار نرفته است. کافیست ۰.۱ درصد به پهنه ی شهری اضافه شود تا بتوان ۳.۶ میلیون قطعه زمین ۲۵۰ متری به مردم واگذار کرد.
عباسی تاکید کرد که دلیل اصلی عدم واگذاری زمین، اقتصاد سیاسی است. باید عرضه ی زمین به شرط ساخت و بدون انتقال مالکیت باشد تا ساخت و ساز افزایش پیدا کند.
عمداً زمین واگذار نمی کنند!
یکی از کارشناسان مسکن می گوید که عدم عرضه ی زمین توسط سازمان ها و نهادهای دولتی، کاملا عمدی است. تمام ارگان ها و وزارتخانه های دولتی، کم و بیش در عدم عرضه ی زمین نقش دارند.
مجید گودرزی خاطرنشان می سازد که کمبود زمین در کشور وجود ندارد. اگر فقط ۱ درصد به مساحت شهرها و زمین های در دست ساخت افزوده شود، هر ایرانی می تواند ۱۹۶ متر مربع زمین داشته باشد.
وی می گوید:
عدم عرضه ی زمین در راستای ایجاد نارضایتی در میان مردم است. طرح هایی مثل ملی کردن اراضی، طرح طوبی، فروش تراکم، غیرمجاز کردن بعضی از ساخت و سازها تحت عنوان زمین خواری، کوه خواری و…اجرا شد تا به شکل عمدی، عرضه ی زمین را کاهش دهند. حالا سهم زمین از هزینه های ساخت مسکن به ۵۰ الی ۶۰ درصد رسیده و این وضعیت ناشی از عملکرد غلط دولت های قبلیست!
این کارشناس مسکن خاطرنشان کرد که برخی از مالکان دردسرساز در تاریخ معاصر کشور ما وجود دارند که همچنان به فعالیت های خود ادامه می دهند و توانسته اند به حوزه های سیاسی، اجتماعی و حتی فرهنگی کشور نفوذ کنند و اجازه ندهند که اقدامات موثری در کشور صورت بگیرد و مسئولان با فراغ بال تصمیم بگیرند.
نهادهای دردسرساز برای مسکن!
این کارشناس مسکن در ادامه به معرفی چند نهاد پرداخت که در طی این سال ها، سدّ راه مسکن سازی بوده اند. اصلی ترین مانع مسکن سازی، بانک ها بوده اند. اگر مشکل کمبود زمین حل شود، بانک ها ورشکسته می شوند.
در کنار بانک ها، منابع طبیعی هم به زور برخی از زمین ها را مصادره کرده است. این در حالیست که این زمین ها، مالک داشته اند. سازمان هایی مثل محیط زیست و وزارت جهاد کشاورزی نیز در عدم عرضه ی زمین سهم دارند.
دولت به اندازه کافی تلاش نمی کند!
مجید گودرزی در بخش دیگری از صحبت های خود تصریح کرد که گرچه اقدامات دولت برای بهبود وضعیت مسکن ارزشمند است اما اصلا کافی نیست. تلاش دولت بر این است که با طرح هایی مثل مسکن ملی یا حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، زمین رایگان به مردم بدهد. نهادهای حمایتی مثل کمیته امداد هم تلاش خود را می کنند تا کمبود زمین را جبران کنند اما این اقدامات کافی نیست چرا که هنوز مشکل مسکن مردم حل نشده!
دولت باید زمین کافی در اختیار مردم قرار بدهد و با ارائه ی تسهیلات، به آن ها کمک کند تا خود دست به ساخت و ساز بزنند.
دولت ساخت ۵۷ شهر جدید را تصویب کرده و می توان از زمین های موجود در آن ها استفاده کرد.
گودرزی اذعان داشت که شرایط فعلی مسکن اصلا در شان مردم ایران نیست و با ظرفیت های کشور هم تطابقی ندارد. البته یکی از اقدامات مثبت دولت، برگزاری مداوم و منظم جلسات شورای عالی مسکن است. همچنین نباید فراموش کرد که قرار است ۵۷ شهر جدید در نوار ساحلی جنوب کشور ساخته شود که اقدام بسیار مثبتی است. تا پیش از این، هیچ شهر جدیدی در نوار ساحلی جنوب ساخته نشده بود، این در حالیست که برخی از آبادترین شهرهای جدید در حواشی دریای عمان و خلیج فارس ساخته شده اند.
این کارشناس بازار مسکن در بخش دیگری از صحبت های خود به ضعف مجلس در قانونگذاری اشاره کرد و خاطرنشان ساخت بدون قیمت گذاری دقیق مسکن، نمی توان اقدام مناسبی انجام داد. مثلا دریافت ۱۰ درصد مالیات از خانه های خالی، گرچه اقدام مثبتی است اما معلوم نیست که این ۱۰ درصد از چه عددی محاسبه می شود.
گودرزی از مجلس درخواست کرد که در قانونگذاری جسارت بیشتری داشته باشند و دولت هم باید از لاک دفاعی خود خارج شود و طرح های خود را با شجاعت بیشتری، دنبال نماید.
این کارشناس مسکن در انتهای سخنان خود تاکید کرد که وضعیت مسکن رو به بهبود است و باید این روند را به فال نیک گرفت. چرا که در طی سال های اخیر، کاهش قیمت فعلی مسکن بی سابقه بوده است. در صورتی که بانک ها و سازمان های دولتی، هشدار اخیر برای فروش املاک مازاد خود را جدی تر بگیرند، می توان انتظار داشت که قیمت ها کمتر هم بشود.