تا زمانی که بانک های کشور، تعهدات خود نسبت به پرداخت وام مسکن را جدی نگیرند، نمی توان امیدواری چندانی نسبت به پیشبرد طرح های مسکن سازی دولتی داشت. متاسفانه بر اساس آمارهای موجود، به جز بانک مسکن، هیچ یک از بانک های عامل به تعهدات خود در راستای مسکن و طرح نهضت ملی مسکن عمل نکرده اند.
به گزارش پرشین سازه ، ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی در قالب طرح نهضت ملی مسکن بدون همکاری تمام دستگاه ها و ارگان ها امکان پذیر نیست. همان طور که شاهد بوده ایم، عدم همکاری بانک ها و دیگر سازمان های متولی مسکن باعث شده که دولت در طی ۲ سال، نتواند کار چندانی انجام دهد و مسکن سازی پیشرفت چشمگیری نداشته است. این در حالیست که بر اساس وعده های داده شده، تا به امروز باید بیش از ۲ میلیون واحد مسکونی ساخته می شد.
تا زمانی که بانک ها، تسهیلات مسکن پرداخت نکنند نمی توان انتظار داشت که خود مردم تمام بودجه ی لازم برای ساخت مسکن را فراهم کنند. به خصوص با توجه به این نکته که طرح مزبور برای اقشار کم درآمد و ضعیف جامعه ساخته می شود که اساسا پول کافی برای خرید خانه ندارند.
اما از آن جایی که بانک ها به تعهدات خود عمل نکرده اند، ساخت خانه نیز فعلا متوقف شده و خانه ای تکمیل نشده است. بانک مرکزی می گوید که قانون جهش تولید مسکن و اختصاص ۲۰ درصد سهم اعتبارات بانک ها به پرداخت تسهیلات مسکن، محقق نشده است.
از زمانی که قانون جهش مسکن تصویب شد و قرار بود که بانک ها تسهیلات مسکن به طرح نهضت ملی مسکن پرداخت کنند تا پایان مرداد ماه سال جاری، فقط ۲۷۵ هزار و ۵۶۹ میلیارد ریال، تسهیلات پرداخت شده است. این نشان می دهد که بسیاری از بانک ها اصلا به قانون مزبور توجهی نداشته اند.
همین بی توجهی و کم کاری در نهایت منجر به عقب افتادگی در طرح نهضت ملی مسکن شده است. وقفه هایی که در طرح نهضت ملی مسکن به وجود آمده، نتیجه ی مستقیم عدم پرداخت تسهیلات توسط بانک ها بوده است. این موضوع زمانی اهمیت ویژه تری پیدا می کند که متوجه شویم بخش زیادی از منابع مالی این ابرپروژه، قرار بود که توسط بانک ها تامین شوند.
حالا که به نظر می آید بانک ها به وظایف خود در حوزه ی مسکن عمل نمی کنند، راهکار بعدی دولت، همکاری با بخش خصوصی بوده است. علاوه بر این، زمین رایگان به شکل انفرادی یا گروهی واگذار شده است. آمارها و تحقیقات نشان می دهد که بخش زیادی از گرانی مسکن به دلیل هزینه های زمین است. به همین دلیل است که زمین رایگان، یکی از راهکارهای دولت بوده است.
یکی از کارشناسان مسکن می گوید که بانک ها برای کم کاری و عدم اجرای تعهدات خود باید جریمه شوند. قانون جهش تولید مسکن، باید ضمانت اجرایی داشته باشد اما حالا که دو سال از تصویب این قانون گذشته، هنوز هم بسیاری از بانک ها در این حوزه کم کاری می کنند و هیچ جریمه ای هم پرداخت نکرده اند.
فرشید ایلاتی می گوید:
وقتی که دولت با بانک های عامل مدارا می کند، در نهایت ضررش را حوزه ی ساخت و ساز کشور می بیند. چرا که روند ساخت مسکن در کشور کُند می شود. در صورتی که دولت می توانست بانک ها را برای عدم پرداخت تسهیلات مسکن در طی دو سال گذشته، جریمه کند، حالا مبلغی به اندازه ی ۱۶۰ همت به دست می آمد.
این کارشناس مسکن در بخش دیگری از سخنان خود اذعان داشت که عدم جریمه ی بانک ها برای دیرکرد در پرداخت تسهیلات مسکن نشان می دهد که اساساً دولت، جدیتی برای اجرای طرح نهضت ملی مسکن و افزایش ساخت و ساز ندارد. مشخص است که بانک ها تا زمانی که مجبور نباشند و جریمه ندهند، تسهیلاتی پرداخت نمی کنند.
ایلاتی همچنین به این موضوع اشاره کرد که مسئله ی اصلی ساخت مسکن، کمبود زمین است. در صورتی که زمین کافی برای پیمانکاران و مردم تامین شود، سرعت ساخت و ساز نیز بالا می رود. اما در حال حاضر، سرعت واگذاری زمین خیلی کُند است و شرایط دریافت آن نیز سخت و پیچیده می باشد.
فرشید ایلاتی تاکید کرد که اگر به دنبال حل معضل مسکن هستیم، باید قبل از هر چیزی، زمین رایگان به مردم واگذار شود. سپس برای ساخت و ساز روی همان زمین ها، به سراغ بانک ها رفت و آن ها را وادار به پرداخت وام مسکن نمود. در غیر این صورت، مشکل مسکن پا برجا می ماند.
