سخنان ضد و نقیضی در خصوص افزایش سقف وام مسکن جوانان به گوش می رسد. در این میان از رقم هایی مثل چهار میلیارد تومان نیز صحبت می شود. اما در نگاه بسیاری از کارشناسان مسکن، این رقم بیشتر شبیه به شوخی است.
یکی از این کارشناسان می گوید که تا زمانی که درآمد سرانه ی حقیقی تغییر نکند و رشد اقتصادی صورت نگیرد، نمی توان وضعیت مسکن را بهبود بخشید.
به گزارش پرشین سازه ، سرپرست بانک مسکن اعلام کرده است که به زودی وام چهار میلیارد تومانی مسکن جوانان به متقاضیان پرداخت خواهد شد و زمان پرداخت آن نیز ۱۵ ساله است.
دولت سیزدهم که اساسا با دغدغه ی ساخت مسکن برای جوانان و اقشار نیازمند به روی کار آمد، حالا صحبت از وام ۴ میلیارد تومانی می کند. برای دریافت این وام، متقاضیان بعد از افتتاح حساب در بانک، باید به صورت ماهیانه مبلغی را پرداخت کنند تا وام مربوطه در طی ۵ الی ۱۵ سال پرداخت شود.
به این معنی که برای دریافت این وام؛ باید حداقل پنج سال قسط های مختلف پرداخت شود. در صورتی که این مدت زمان به ۱۵ سال بکشد، مبلغ تسهیلات پرداخت شده نیز بیشتر خواهد شد.
البته این نوع تسهیلات سال هاست که پرداخت می شود و همیشه دستخوش تغییرات زیادی بوده است. مثلا در سال ۱۴۰۰، سقف تسهیلات مذکور برای متقاضیان ۱ میلیارد، در سال ۱۴۰۱، دو میلیارد و حالا ۴ میلیارد شده است. مبلغی که نهایتا بعد از ۱۵ سال پرداخت قسط، اعطا می شود.
سرپرست بانک مسکن اعلام کرد که سقف تسهیلات مسکن جوانان در سال ۱۴۰۲، افزایش پیدا کرده و برای تهرانی هایی که در سال ۱۴۰۲ اقدام به افتتاح حساب کرده اند، بعد از ۵ سال مبلغ ۱.۶ میلیارد تومان خواهد بود.
برای شهرهایی که بیش از ۲۰۰ هزار نفر جمعیت دارند، مبلغ ۱.۴ میلیارد و برای دیگر مناطق نیز ۱.۲ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.
وی خاطرنشان کرد که اگر مدت زمان پرداخت اقساط به ۱۵ سال بکشد، این مبالغ تغییر می کند و برای تهرانی ها به ۴ میلیارد تومان می رسد. برای شهرهای بالای ۲۰۰ هزار جمعیت نیز مبلغ ۳.۴ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. شهرهای دیگر هم مبلغ ۲.۸ میلیارد تومان دریافت می کنند.
بر اساس اطلاعاتی که در این خصوص وجود دارد، اگر تصمیم به دریافت وام ۴ میلیارد تومانی بعد از ۱۵ سال را دارید، باید تا ۵ سال اول، ماهانه ۱ میلیون و ۱۵۱ هزار تومان قسط پرداخت کنید. برای سال های ۶ تا ۱۰ نیز مبلغ ۱ میلیون و ۷۲۷ هزار تومان دریافت می شود.
برای ۵ سال آخر نیز ماهانه مبلغ ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان قسط در نظر گرفته شده است. در پایان ۱۵ سال، مبلغ ۴ میلیارد تومان پرداخت می شود.
در نهایت، بانک عامل نیز اعلام کرده است که مدت زمان بازپرداخت این مبلغ نیز ۲۰ ساله و پلکانی است.
ارزش ۴ میلیارد تومان بعد از ۱۵ سال چقدر خواهد بود؟!
اما نکته ی بسیار مهمی که چنین طرح هایی را فاقد کارکرد می کند، تورم افسارگسیخته ای است که در جامعه وجود دارد. خیلی از کارشناسان می گویند که بعد از گذشت ۱۵ سال، مبلغ ۴ میلیارد تومان هیچ ارزشی ندارد و جوانان را نمی توان خانه دار کرد.
یکی از این کارشناسان می گوید:
بعد از گذشت ۱۵ سال، مگر این وام ۴ میلیارد تومانی چقدر قدرت خرید خواهد داشت که بتوان با آن خانه خرید و رویش حساب باز کرد.
محمود اولاد در ادامه اعلام کرد که چنین طرح هایی قبلا هم مطرح بوده و شکست خورده است. چنین صندوق هایی برای زمانی خوب بود که پس انداز معنی داشت. حتی کسانی که ۱۵ سال پیش به فکر بوده اند و در چنین صندوق هایی حساب باز کرده اند، حالا با مبلغ دریافت شده نمی توانند خانه بخرند و این وام به هیچ دردی نمی خورد.
این کارشناس بازار مسکن خاطرنشان ساخت که چنین طرح هایی بیشتر به نفع دولت است و می خواهد پس انداز مردم را جمع کرد. به این امید که بعد از ۱۵ سال، وامی به آن ها تعلق خواهد گرفت. اما سوال این جاست که بعد از گذشت ۱۵ سال، قیمت خانه چقدر خواهد بود و چنین مبلغی به چه کار می آید!
محمود اولاد می گوید:
بازار مسکن با چنین اقداماتی متحول نمی شود. چرا که هیچ ربطی به شرایط امروز بازار ندارد و قرار است ۱۵ سال بعد اثرگذاری خود را نشان بدهد. در واقع اصلی ترین کارکرد چنین طرحی، جمع آوری نقدینگی مردم است. بنابراین نمی توان به عنوان راهکاری برای حل معضل مسکن به آن نگریست.
وی در ادامه می افزاید که چنین راهکاری حتی برای جمع کردن نقدینگی هم مناسب نیست. چرا که در نهایت بانک ها ناچارند این مبلغ را به دیگران وام بدهند. بنابراین اساسا کارکرد خاصی ندارند.
جوانان چگونه می توانند خانه دار شوند؟!
با توجه به شرایط امروزی مسکن، آیا امیدی به خانه دار شدن جوانان وجود دارد؟ آیا راهی هست که با آن بتوان جوانان را خانه دار کرد؟
اولاد، کارشناس مسکن می گوید که حالا دیگر نمی توان راهکار خانه دار شدن جوانان را در حوزه ی مسکن پیدا کرد. تا زمانی که مردم هر روز فقیرتر می شوند و سرانه ی حقیقی در حال کاهش است و رشد اقتصادی وجود ندارد، نمی توان مردم را خانه دار کرد.
وی در ادامه گفت:
فرض را بر این بگذاریم که مبلغ وام بیشتر شود یا حتی زمین را به رایگان واگذار کنیم. حتی بدون احتساب قیمت زمین، باز هم هزینه های ساخت و ساز را متری ۱۰ میلیون تومان برآورد کرده اند. به این معنی که یک آپارتمان ۱۰۰ متری حدودا ۱ میلیارد تومان هزینه بر می شود. از هزینه های عوارض شهرداری و …نیز می گذریم.
این کارشناس مسکن اعلام کرد که با فرض پرداخت ۵۰۰ میلیون تومان وام، اقساط آن ماهی ۱۰ الی ۱۲ میلیون تومان می شود که برای اقشار متوسط جامعه کمرشکن است. در واقع کدام یک از دهک های درآمدی، می توانند اقساط ۱۰ الی ۱۲ میلیون تومانی را پرداخت کنند؟
به نظر می آید که برای پرداخت چنین قسطی باید حداقل ۲۵ الی ۲۶ میلیون تومان ماهیانه درآمد داشته باشید که چنین درآمدهایی فقط متعلق به دهک های ۸ و ۹ به بالاست.
محمود اولاد، کارشناس و فعال بازار مسکن در ادامه می گوید که با چنین شرایطی، هیچ یک از راهکارهای دولت مثل تامین مجانی زمین، پرداخت وام و..جوابگو نیست چرا که تا وقتی مردم فقیر هستند، نمی توان آن ها را خانه دار کرد.
زمانی که افراد مختلف جامعه نتوانند از عهده ی پرداخت هزینه های مسکن برنیایند؛ به حاشیه نشینی و بد مسکنی روی می آورند و معضلات فرهنگی و اجتماعی زیادی شکل می گیرد. به این ترتیب در چند سال آینده می بینیم که فقر بیشتر شده و حاشیه نشینی افزایش پیدا خواهد کرد.
