گرچه مشکلات زیادی بر سر راه بازار مسکن است اما بر اساس گفته های معاون اسبق وزارت مسکن و بنیاد مستضعفان، اصلی ترین مشکل موجود در بازار، سرعت گردش پول است که در نتیجه، منجر به ایجاد تورم می شود. تا زمانی که این روند متوقف نشود، نمی توان نتیجه گرفت.
به گزارش پرشین سازه، این مقام مسئول در دولت های پیشین اعلام کرد که بعد از انقلاب، گام های بزرگی در حوزه های مسکن سازی برداشته شد.
منوچهر خواجه دلویی می گوید که در دهه ۶۰، برنامه ریزی شد که برای گروه های کم درآمد مسکن ساخته شود. در دهه هشتاد نیز، حکمی برای وزارت مسکن صادر شد که بر اساس آن، طرح جامع مسکن تعریف گردید.
در سال ۸۶ نیز طرح جامع مسکن در قالب ۵۲ برنامه عملیاتی جمع بندی شد.
خواجه دلویی می گوید:
طرح مسکن مهر از دل همین طرح جامع استخراج شد و در نهایت، حالا به طرح نهضت ملی مسکن رسیده و در حال اجراست.
وی در بخش دیگری از صحبت های خود به طرح های نوسازی مسکن روستایی اشاره کرد و آن را یکی از برنامه های خوب بعد از انقلاب دانست. این طرح که از سال ۸۴ اجرایی شد، منجر به مقاوم سازی مسکن روستایی در برابر زلزله ها شد.
معاون اسبق وزارت مسکن و بنیاد مستضعفان همچنین به این نکته اشاره کرد که از سال ۸۴ تا به امروز، بیش از ۱ میلیون و ۷۰۰ هزار واحد روستایی نوسازی شده اند.
نکته ای که در مورد نوسازی بافت روستایی وجود دارد، این است که دغدغه ای از بابت کمبود مسکن وجود ندارد. خود مردم زمین کافی برای ساخت و ساز دارند. در غیر این صورت، دولت با استفاده از طرح هایی مثل طرح هادی، زمین مورد نیاز را تامین کرده است.
بر اساس برنامه ی مزبور، سالانه ۱۴۰ الی ۱۵۰ هزار واحد روستایی نوسازی می شود.
منوچهر خواجه دلویی می گوید که در سال ۸۶، پروانه های صادر شده به ۱ میلیون واحد مسکونی رسید. قرار بود که ۴۰۰ هزار واحد توسط بخش خصوصی ساخته شود و ۳۰۰ هزار واحد نیز در قالب مسکن حمایتی و نوسازی بافت فرسوده و حتی مسکن اجاره ای، تولید گردد.
200 هزار واحد مسکونی دیگر نیز در روستاها تعریف شده بود. به این ترتیب در طرح جامع مسکن، ساخت ۹۰۰ هزار واحد مسکونی، هدف گذاری شده بود.
یکی دیگر از سخنان این مقام مسئول در دولت های پیشین، به بحث مالیات بر مسکن مربوط می شد. وی اعلام کرد که در حال حاضر، مالیات خوبی از این محل دریافت نمی شود.
وی دلیل اصلی این مشکل را سوداگری و چرخش پول در بازار دانست. یکی از راهکارهای موجود، مالیات بر اراضی بایر شهردرای است که می تواند در نهایت به تولید بیشتر مسکن منجر شود و عرضه ی زمین را هم افزایش دهد. به این ترتیب قیمت مسکن نیز پایین می آید.
خواجه دلویی همچنین به تجارب دیگر کشورها در بحث مالیات اشاره کرد و خاطرنشان ساخت که در برخی از کشورهای پیشرفته، مالیات بر معاملات مکرر دریافت می شود. به این ترتیب کسانی که به طور دائم معامله مسکن انجام می دهند، باید مالیات پرداخت کنند.
هدف این مالیات، این است که واحدهای ساخته شده به دست متقاضیان مصرف کننده برسد. همچنین، کشورهای مختلف دنیا، بانک اطلاعات زمین و مسکن ایجاد کرده اند که در حوزه های مالیات ستانی، به شدت موثر است.
معاون اسبق وزارت مسکن و بنیاد مستضعفان اعلام کرد که در شهرهای جدید، تولید زمین جدید وجود ندارد. این درحالیست که شهرداری، بخش خصوصی یا نهادهای انقلابی، زمین های وسیعی در اختیار دارند.
در گام اول باید مشوق هایی در نظر گرفت تا ساخت مسکن رونق پیدا کند. همچنین می توان به رونق نوسازی بافت فرسوده نیز کمک کرد. شهرداری نیز باید به مباحثی مثل مسکن اجاره ای ورود کند.
به طور کلی، تا زمانی که ابزارهای کنترلی در بازار مسکن وجود نداشته باشد، نمی توان سوداگران را مدیریت کرد و مالیات ستانی نمود.
خواجه دلویی تاکید کرد که برای جلوگیری از افزایش جمعیت شهرهای بزرگ و کمبود مسکن، باید در شهرهای کوچک اشتغال فراهم کرد تا مردم آن منطقه، مهاجرت نکنند.
وی در انتهای سخنان خود ابراز امیدواری کرد که دولت سیزدهم تا پایان کار خود بتواند به وعده ی ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی عمل کند. بر اساس گفته های ایشان، ۳۰۰ هزار واحد مسکونی در حال حاضر، روند اجرایی خود را در پیش گرفته اند. همینکه دولت بتواند تا پایان عمر خود، ساخت ۴۰۰ هزار واحد مسکونی را هم به پایان برساند، اتفاق بزرگی را رقم زده است.