از هر طرف که به معضل مسکن نگاه کنیم، بانک ها را می بینیم که با کارشکنی های مختلف منجر به اختلال در بازار می شوند. از عدم پرداخت وام مسکن گرفته تا روی آوردن به بنگاه داری مسکن! حالا یکی از اعضای هیات مدیره اتحادیه مشاوران املاک تهران می گوید که بانک ها عملاً وارد حوزه قیمت گذاری مسکن شده اند و حرف تعیین کننده را در بازار می زنند.
به گزارش پرشین سازه ، بررسی وضعیت بازارهای موازی نشان می دهد که احتمالاً در پایان سال در بازار مسکن نیز قیمت ها افزایشی شوند. هم اکنون بازارهایی مثل ارز، طلا و خودرو افزایشی شده اند و اگر قیمت حامل های انرژی نیز بالا برود، احتمالاً بحران گرانی مسکن بیشتر خواهد شد.
سعید لطفی، یکی از اعضای هیات مدیره اتحادیه مشاوران املاک تهران می گوید که در حال حاضر، قدرت خرید مردم به شدت کاهش پیدا کرده و بازار هم در وضعیت رکودی به سر می برد. این شرایط کنونی به هیچ وجه برای اقتصاد کشور مفید نیست و در این چرخه پرهیاهو، تنها کسانی که حذف شده اند، همان خانه اولی ها بوده اند. در حال حاضر، دیگر هیچ یک از متقاضیان خانه اولی، نمی توانند مسکن بخرند.
لطفی در بخش دیگری از صحبت های خود به این واقعیت مهم اشاره کرد که تا وقتی خانه اولی ها وارد بازار نشوند، رونق رخ نخواهد داد. اینجاست که دوباره پای بانک ها به ماجرای مسکن باز می شود، چرا که اصلی ترین مانع بر سر راه ورود این افراد به بازار مسکن، بانک ها هستند.
این مقام صنفی در ادامه خاطرنشان ساخت که بانک ها نسبت به اجرای تعهدات خود بی توجه هستند و حتی وقعی به نهضت ملی مسکن نمینهند. اگر امروز پروژه های نهضت ملی مسکن با تاخیر و تعلل رو به رو شده، به خاطر توقف سیستم تسهیلات دهی بانک هاست.
ایشان به آمارهای موجود در خصوص مدت زمان انتظار خانه اولی ها برای خرید مسکن اشاره کرد و گفت:
در حال حاضر ۱۵۲ سال باید منتظر ماند تا بتوان خانه خرید. نیمی از درآمد خانوار صرف هزینه های مسکن می شود. این در حالیست که درآمد خانوار حتی با تورم عمومی هم سازگار نیست. بنابراین دیگر پولی برای پس انداز خرید مسکن باقی نمی ماند.
در ماه های اخیر هم بازارهای موازی پرتلاطم بوده اند و بارها دچار افزایش قیمت شده اند. مثلاً دیدیم که نرخ ارز، طلا و خودرو چقدر بالا رفت و حالا اصلاً بعید نیست که قیمت حامل های انرژی هم افزایش پیدا کند. در نتیجه، پیش بینی کارشناسان بر این است که در ماه های آتی، شاهد افزایش نرخ مسکن نیز باشیم.
لطفی تصریح کرد که با توجه به شرایط کنونی قیمت ها هیچ راه دیگری جز افزایش سقف وام خرید مسکن باقی نمی ماند. وی تاکید کرد که وام مسکن باید حداقل ۸۰ درصد هزینه های خرید مسکن را پوشش دهد. مثلاً اگر خانه ای در تهران ۵ میلیارد تومان قیمت دارد؛ یک خانواده تهرانی باید بتواند وام ۳ میلیارد تومانی دریافت کند. نکته حائز اهمیت اینجاست که وام مزبور باید با نرخ بهره پایین در اختیار خانواده ها و به خصوص متقاضیان خانه اولی قرار بگیرد.
بانک ها در پاسخ به چنین پیشنهادی حرف از محدودیت منابع بانکی برای پرداخت تسهیلات می زنند اما واقعیت چیست؟ این عضو هیات مدیره اتحادیه مشاوران املاک می گوید که باید بخشی از منابع شبکه بانکی به سمت خرید مسکن خانه اولی ها هدایت شود. بخش بزرگی از گرانی های مسکن تقصیر خود بانک هاست؛ چرا که نه تنها تسهیلات مربوط به مسکن را پرداخت نکرده اند، بلکه منابع خود را در جاهای دیگری مثل شرکت های ساختمانی زیرمجموعه خود هزینه می کنند.
مدت هاست که بخش تولید و معامله مسکن به تسخیر بانک ها درآمده و عملاً آنها هستند که قیمت نهایی مسکن را در بازار مشخص می کنند. به همین دلیل خیلی راحت می توانند قیمت مسکن را در بازار تغییر دهند. بانک ها راست می گویند که منابعی برای پرداخت تسهیلات در اختیار ندارند؛ چرا که بیشتر منابع خود را صرف خرید ملک و مستغلات کرده اند تا از تورم ملکی بهره ببرند و اموال خود را افزایش بدهند.
به همین دلیل است که اساساً بانک ها دنبال کاهش قیمت مسکن نیستند؛ چرا که کاملاً به ضررشان خواهد بود. ناترازی بانک ها مدت هاست که با خرید ملک جبران می شود، این در حالیست که مسکن یکی از شاخص های ضروری زندگی مردم است و نباید به یک کالای سرمایه ای تبدیل می شد.
از نگاه سعید لطفی، قیمت مسکن تا پایان سال احتمالاً افزایشی خواهد بود؛ چرا که بازارهای موازی در ماه های گذشته با تغییرات قیمتی زیادی مواجه بوده اند و بعید نیست که روی بازار مسکن نیز اثر بگذارند. به خصوص با توجه به این نکته که در پایان سال، معمولاً بازار مسکن به شکل سنتی دچار افزایش قیمت خواهد شد.