رئیس سازمان ملی زمین و مسکن اعلام کرد که تنها ۷.۵ درصد اراضی سازمان در محدوده شهرها واقع شده اند. در ضمن ناگفته نماند که بخش زیادی از این زمین ها، کاربری مسکونی ندارند و شامل باغ ها، فضای سبز، پارک ها، تجهیزات شهری و کاربری های آموزشی، فرهنگی و اداری می شوند. در نتیجه به نظر می آید که چاره ای جز الحاق زمین به محدوده شهرها باقی نمانده باشد.
به گزارش پرشین سازه ، در روزهای گذشته برخی از روزنامه ها عنوان کردند که سازمان ملی زمین و مسکن دارای بیش از ۱ میلیون و ۸۰۰ هکتار است و این سازمان را به عنوان محتکر زمین نام بردند.
بر اساس آمارهای موجود، کل پهنه کشور که در اختیار سازمان ملی زمین و مسکن است، بیش از ۱۶۴ میلیون هکتار می باشد که بخش زیادی از این پهنه شامل کوه ها، جنگل ها، مراتع، رودخانه ها و دریاهاست. آمارهای مراجع ذیصلاح می گویند که ۱۱ درصد این اراضی به زمین های کشاورزی مربوط است و ۴۸ درصد را مراتع فراگرفته! کل مساحت جنگلی کشور ما ۹ درصد است و ۱۹ درصد هم به بیابان های کشور مربوط می شود. با توجه به این آمارها، باید گفت که در هر نقطه ای از این سرزمین نمی توان مسکن ساخت و هر زمینی برای ساخت و ساز مناسب نیست.
بر اساس آمارهای موجود، تنها ۷.۵ درصد از زمین هایی که در اختیار سازمان هستند، در محدوده شهری واقع شده اند. ناگفته نماند که بخش زیادی از این اراضی که مساحت کلی آنها به ۱۳۶ هزار و ۵۰ هکتار می رسد، کاربری غیرمسکونی دارند.
بخشی از این اراضی هم در سایت های اجاره زمین ۹۹ ساله واقع شده اند و به طرح هایی مثل اقدام ملی، مسکن مهر و نهضت ملی مسکن اختصاص پیدا کرده اند. گرچه سند این زمین ها به نام سازمان و به نمایندگی از دولت است اما به هرحال، در اختیار این طرح ها می باشند و زیر بار پروژه رفته های مسکونی قرار گرفته اند. بنابراین نمی توان آنها را عملاً متعلق به سازمان ملی زمین و مسکن دانست.
در کنار تمام این موارد، کاربریهای غیرمسکونی نیز بر اساس برنامه های مصوب و قوانین واگذار می شود و منابع مربوط به آن نیز بر اساس بودجه سالیانه صرف آماده سازی و تامین زمین های مورد نیاز طرح های مسکن سازی می شود.
گزارش می شود که بعد از انطباق کل زمین هایی که در اختیار سازمان و دولت است با منابع موجود، مساحت کل زمین هایی که فعلاً در اختیار سازمان ملی زمین و مسکن قرار گرفته، کلاً ۵۰ هزار هکتار است که بخش زیادی از این مساحت قبلا در اختیار متقاضیان مسکن مهر قرار گرفته و الباقی نیز به طور کامل در اختیار طرح نهضت ملی مسکن است.
بر اساس گفته مدیران و مسئولین این سازمان، ۹۲.۵ درصد کل زمین هایی که در اختیار سازمان هستند در حریم و محدوده شهرها می باشند و از لحاظ قانونی امکان ساخت و ساز مسکونی در آنها وجود ندارد و نمی توان حتی آنها را به طرح های مسکن اختصاص داد.
برخی از این اراضی هم در شهرهایی واقع شده اند که اساساً تقاضای مسکن در آنها وجود ندارد و بر اساس قانون، صرفاً صیانت از حقوق دولت در خصوص این اراضی بر عهده سازمان قرار گرفته!
با این وجود، سازمان ملی زمین و مسکن موفق شده که ۵۰ هزار هکتار زمین مستعد برای ساخت مسکن را شناسایی و تامین کند. نکته مهم اینجاست که مالکیت این زمین ها برای سازمان نیست و این نهاد صرفاً به نمایندگی از دولت، عهده دار این اراضی شده و آنها را اداره می کند.
اداره این اراضی نیز به تفصیل در برنامه پنجم توسعه آمده و تاکید شده که سازمان ملی زمین و مسکن به نمایندگی از دولت و مردم از این زمین ها در راستای تامین مسکن مردم استفاده خواهد کرد.
بر اساس آمارهای موجود، عملکرد سازمان ملی زمین و مسکن در تامین زمین برای طرح نهضت ملی مسکن با ۳۰ سال گذشته قابل قیاس نیست و تا به امروز توانسته ۵۰ هزار هکتار زمین مستعد را شناسایی و تامین کند.
نکته قابل توجه دیگر اینجاست که بر اساس قانون و ضوابط شهرسازی، ساخت مسکن فقط در زمین های شهری و روستایی ممکن می باشد و حتما زمین مزبور هم باید کاربری مسکونی داشته باشد. به این ترتیب، نه تنها اراضی مربوط به کوه ها، دریاها و جنگل ها از دایره ساخت و ساز خارج می شوند، بلکه زمین هایی که کاربری مسکونی ندارند نیز از فهرست خط می خورند و اراضی محدودی باقی می ماند که در حال حاضر نیز برای ساخت مسکن از آنها استفاده می شود.