کارشناسان مختلف، سال هاست که در خصوص وضعیت نا به سامان بازار مسکن هشدار می دهند. اما این روزها، سطح دیگری از رکود معاملاتی در بازار املاک را شاهد هستیم. رکودی که به نظر می آید ناشی از انصراف فروشندگان باشد.
به گزارش پرشین سازه ، روزهای آخر سال، تکاپوی زیادی تمام فعالین بازار مسکن را در بر می گیرد. همه می خواهند که فورا خانه ای بخرند و به همین دلیل است که معمولا افزایش قیمت رخ می دهد. گرچه افزایش قیمت ناشی از فرا رسیدن سال نو، در بازار مسکن همواره کاذب بوده است.
اما در حال حاضر، با اینکه به روزهای پایانی سال نزدیک تر می شویم، هیچ خبری از آن تکاپوی همیشگی نیست. بیشتر مالکین و سازنده ها از ترس تورم بیشتر، ترجیح می دهند که دست نگه داشته و املاک خود را نفروشند.
این موضوع توسط خیلی از دارندگان بنگاه های معاملات ملک نیز تایید شده است. بیشترشان از صبح تا شب در مغازه های خود بیکار هستند و خبری از مشتری نیست.
یکی از این بنگاه داران چنین می گوید:
مردم فکر می کنند که اگر در این طرف سال، خرید کنند، در سال جدید سود خواهند کرد و قیمت ها بالا می رود. این رفتار مردم در بهمن و اسفند همیشگی بوده است. به همین دلیل معمولا تعادل عرضه و تقاضا در این دو ماه به هم می خورد و نتیجتاً منجر به افزایش قیمت مسکن می شد.
اما در حال حاضر، بازار مسکن این روزها تفاوت چندانی با دیگر ایام سال ندارد. در طول چند ماه اخیر شاهد بودیم که قیمت مسکن روز به روز افزایش پیدا کرد و در نتیجه، قدرت خرید مردم نیز کاهش پیدا کرد. حالا که قیمت مسکن در تهران به متری ۵۴ میلیون تومان رسیده است، دیگر چه کسی می تواند برای خرید ملک تکاپو داشته باشد؟
آمارها نشان می دهد که تورم سالانه ی دی ماه در بازار مسکن تهران به ۴۰.۶ درصد است که نسبت به ماه قبل ۳.۵ درصد رشد داشته است.
همین اعداد و ارقام به خوبی نشان می دهد که متقاضیان واقعی مسکن، هر روز از خرید دورتر می شوند و بازار به دست دلالان و سوداگران خواهد افتاد.
با این وجود، خیلی از کارشناسان مسکن می گویند که هنوز هم جای رشد قیمت ها وجود دارد. به همین دلیل است که فروش و معاملات ملک در این بازار خیلی کمتر شده و خیلی ها در انتظار ثبات قیمت ها باقی مانده اند. چرا که نمی خواهند با ضرر مواجه شوند.
یکی از اعضای اتحادیه مشاوران املاک در خصوص وضعیت این روزهای بازار مسکن صحبت کرد و گفت:
از آن جایی که مسکن دیر نقد می شود، نیازمند سرمایه ی زیادی برای ورود به آن هستیم. از سوی دیگر، به علت تورم بسیار بالایی که وجود دارد، نمی توان سهم مسکن از سبد خانوار را مشخص کرد. به همین دلیل است که مسکن دیرتر از بازارهای موازی شروع به گران شدن می کند.
داوود بیگی نژاد در ادامه تاکید کرد که بازار مسکن، از تورم جا مانده است و این موضوع به هیچ وجه خوشایند نیست. چرا که نشان از ظرفیت این بازار برای رشد بیشتر دارد. در واقع این روزها، مردم بیشتر از هر چیز دیگری نقش نظاره گر را دارند چرا که قادر به سرمایه گذاری در این بازار نیستند.
این عضو اتحادیه مشاورین املاک در ادامه به موضوع افزایش وام مسکن تا ۵۰ درصد نیز واکنش نشان و گفت:
در سال های گذشته، فصل زمستان برای کسانی که می خواستند ملک خود را به احسن تبدیل کنند، فصل مناسبی بود. چرا که با دریافت وام مسکن، می توانستند متراژ خانه ی خود را بالاتر ببرند. اما در حال حاضر چنین اتفاقی رخ نمی دهد. چرا که دریافت تسهیلات مسکن برای خرید سه متر در برخی مناطق تهران هم کفایت نمی کند.
وی در ادامه تاکید کرد که افزایش وام مسکن نمی تواند چندان راهگشا باشد. همچنین امکان افزایش قیمت خانه در اثر افزایش تسهیلات آن نیز وجود ندارد. فاکتورهایی که بر روی قیمت مسکن اثر می گذارند، کاملا مشخص هستند. اصلی ترین نقش متعلق به تورم و سپس قیمت مصالح ساختمانی است. در حال حاضر نیز که در شرایط رکود تورمی به سر می بریم و خیلی از مشاورین املاک، حتی یک مورد معامله نیز در ماه اخیر نداشته اند.
بیگی نژاد به دغدغه ی مردم تهران نیز اشاره کرد و اذعان نمود که خیلی از آن ها در شرایط کنونی مسکن، سردرگم مانده اند. آن ها نمی دانند که تا شب عید قیمت مسکن کمتر از نرخ عمومی تورم خواهد بود یا اینکه فراتر می رود.
در این میان، نظر خیلی از مشاورین املاک تهران در خصوص قیمت ها نیز مشابه است. یکی از آن ها می گوید که قیمت مسکن در روزهای پایانی سال، چندان تغییر نمی کند. چرا که در این بازار نمی توان هیجانی برخورد کرد و همچنین توان مالی متقاضیان خرید مسکن خیلی پایین آمده است. از سوی دیگر رشد این شاخص در چند ماه اخیر، زیاد بوده و دیگر جای افزایش قیمت ندارد. در نتیجه می توان گفت که قیمت ها در بازار ملک همراه با نرخ تورم عمومی پیش می رود.
البته در این میان، ممکن است قیمت برخی از مصالح ساختمانی دچار تغییر شود. از آن جایی که خیلی از مصالح مثل فولاد و میلگرد، قیمت های جهانی دارند، افزایش نرخ دلار می تواند منجر به گران تر شدن آن ها شود. از سوی دیگر، خیلی از تولیدکنندگان این محصول، بازار صادرات را جذاب تر می بینند و همین موضوع، مصالح را گران تر می کند.
همین موضوع باعث می شود که باز هم قیمت خانه های نوساز گران تر شود. گرچه مدت هاست که عرضه ی مسکن های نوساز خیلی کمتر شده است. چرا که مشتریان آن ها کمتر شده اند.
دبیر کانون سراسری انبوه سازان نیز با ابراز نگرانی از افزایش قیمت مصالح ساختمانی، تاکید کرد که این گرانی ها می تواند روی قیمت تمام شده ی مسکن نیز اثر بگذارد.
وی در ادامه خاطرنشان ساخت که تا سال گذشته، قیمت ساخت هر متر مربع مسکن بین ۷ الی ۱۰ میلیون تومان بود. اما در حال حاضر، هزینه های ساخت و ساز ۱۰۰ درصد رشد داشته است.
ایرج رهبر گفت:
دستمزدها ۵۷ درصد رشد داشته اند و در نتیجه، می توان اثر آن را روی دیگر بخش ها نیز مشاهده کرد. قیمت مصالح هم بالا رفته. مثلا در ابتدای سال، قیمت هر کیلو میلگرد حدود ۱۲ الی ۱۴ هزار تومان بود. اما حالا هر کیلو از این محصول را باید با قیمت ۲۴ هزار تومان خریداری کرد.
وی در ادامه تاکید کرد که تمام این فاکتورها روی قیمت نهایی محصول اثر می گذارد. بنابراین نمی توان گفت که تورم موجود در دیگر بخش های ساخت و ساز، مسکن را گران نمی کند. چرا که این تحلیل اشتباهی است.
خیلی از کارشناسان بازار مسکن اعتقاد دارند که وضعیت حاکم بر بازار مسکن تا پایان سال دوام خواهد داشت. چرا که ثبات اقتصادی وجود ندارد و هر روز شاهد کاهش ارزش پول ملی هستیم. در ضمن هیچ برنامه و راهکاری هم از سوی دولتمردان در جهت کنترل تورم وجود ندارد. بنابراین نمی توان پیش بینی های خوشبینانه داشت.
در نهایت، تا زمانی که سیستم عرضه و تقاضا در بازار مسکن درست نشود، نمی توان امیدی به تعدیل قیمت ها داشت. سال هاست که ساخت و ساز مسکن کمتر شده و در نتیجه، عرضه ی آن نیز کاهش پیدا کرده است. در حال حاضر، ۵ میلیون خانه کم داریم. بنابراین نیازمند راهکارهای جدی و اساسی برای رفع معضل مسکن هستیم.
به نظر می آید در حال حاضر، آغاز روند ساخت و ساز طرح نهضت ملی مسکن می تواند امیدوار کننده باشد. البته از آن جایی که این طرح نیز با ابهامات زیادی رو به روست، نمی توان نظر قاطعی در خصوص آن داشت.