دولت سیزدهم با وعده ی ساخت سالانه یک میلیون مسکن اعلام کرد که در راستای قانون جهش تولید مسکن گام برمی دارد. قانونی که در اواخر دولت دوازدهم تصویب شده بود.
به گزارش پرشین سازه ، طرح نهضت ملی مسکن اولین اقدام دولت سیزدهم برای تحقق این وعده بود. در زمان شروع این طرح اعلام شد که قیمت ساخت هر متر مربع خانه با احتساب زمین رایگان حدود ۴.۵ میلیون تومان خواهد شد. البته در این میان نباید هزینه های مربوط به خدمات روبنایی و زیربنایی را نیز فراموش کرد که طبیعتاً هزینه های ساخت را تا حدی بالا می برند.
اما در جدیدترین خبرها چنین به نظر می رسد که هزینه ی ساخت هر متر مربع خانه ی مسکن ملی، حدود ۶.۵ میلیون تومان شده است.
بیشتر کارشناسان و فعالان حوزه ی مسکن می گویند که رقم پیشین که توسط دولت اعلام شد به خاطر این بود که هنوز جزئیات و شرایط ساخت این خانه ها معلوم نبود. اما از اسفند ۱۴۰۰ که همه چیز واضح تر شد، مبلغ ساخت هر متر مربع حدود ۵ میلیون و حالا به ۶.۵ میلیون تومان رسیده است.
آقای ابراهیم رئیسی با وعده ی ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی در طول ۴ سال، بر سر کار آمد و رستم قاسمی را وزیر راه و شهرسازی اعلام نمود. جناب وزیر نیز اعلام کرد که این وعده اجرایی خواهد شد. اما حالا که بیش از یک سال و خورده ای از آغاز دولت جدید می گذرد، هنوز هم جزئیات این طرح مشخص نیست. حال در جدیدترین خبرها، وزیر راه و شهرسازی گفته است که قرار نیست چهار میلیون مسکن در طول چهار سال ساخته شود.
همچنین به عدم همکاری دستگاه های دولتی برای واگذاری زمین های مازاد نیز اشاره کرد. زمین های رایگانی که قرار بود در اختیار ساخت و ساز پروژه های طرح نهضت ملی مسکن قرار بگیرد.
قیمت ارز و فولاد بیشتر شده است!
در این میان نوسانات بازار ارز نیز بر وضعیت ساخت و ساز اثر گذاشته است. تولید مسکن یکی از محرک های رونق اقتصاد است چرا که حدود یک میلیون شغل ایجاد می کند. اما در حال حاضر هیچ یک از واحدهای طرح نهضت ملی مسکن افتتاح نشده اند. بعضی از پیمانکاران نیز اعلام می کنند که ساخت خانه بیشتر از آن چه که دولت اعلام کرده است، هزینه برمی دارد.
دبیر کانون سراسری انبوه سازان مسکن ایران در خصوص قیمت تمام شده ی مسکن ملی چنین توضیح داد: مبلغ ۶.۵ میلیون تومان بدون احتساب ساخت خدمات روبنایی و زیربنایی است. همچنین باید هزینه ی انشعابات، فنی و مهندسی و پروژه ی اجرایی را نیز در نظر گرفت.
فرشید پورحاجت افزود: از زمانی که قیمت دلار افزایش پیدا کرده است، قیمت فولاد نیز بیشتر شده! از آن جایی که ۲۵ درصد مصالح ساختمانی برای ساخت خانه را فولاد تشکیل می دهد، در نتیجه باید چنین برآورد کرد که افزایش قیمت فولاد قطعا در قیمت تمام شده ی مسکن نیز اثرگذار خواهد بود.
مواد اولیه ی تولید داخل نیز گران تر شده است!
در این میان وضعیت مواد اولیه ی داخلی نیز جالب نیست. به طور کلی برای ساخت مسکن، وزارتخانه های راه و شهرسازی، نفت، اقتصاد، صمت و سازمان برنامه و بودجه درگیر هستند. مثلا تامین مصالح ساختمانی و زنجیره ی فولاد تحت نظر وزارت صمت است و قیمت گذاری این محصولات نیز در بورس کالا انجام می شود که زیر نظر وزارت اقتصاد است. از سوی دیگر مصالحی مثل پنجره دوجداره و پلاستوفوم نیز زیر نظر وزارت نفت می باشد. سازمان برنامه و بودجه هم باید بودجه ی عمرانی را در نظر بگیرد.
هر یک از این متغیرها، دچار نوسان شوند، طبیعتا بر قیمت تمام شده ی مسکن نیز موثر خواهد بود.
فرشید پورحاجت در خصوص این موضوع نیز چنین گفته است: کارگاه های تولیدکننده ی پلاستوفوم در طول ۳ هفته ی گذشته با کمبود شدید مواد پتروشیمی مواجه بوده اند و عملا امکان تولید ندارند.
وی اعلام کرد که این مواد توسط پتروشیمی های داخل کشور تولید می شود و مشخص نیست که چرا به دست کارگاه های تولیدی نمی رسد. این محصول قبلا ۱۳۰ هزار تومان به ازای هر متر مربع قیمت داشت که در حال حاضر این رقم به ۴۰۰ هزار تومان رسیده است.
پورحاجت در ادامه به وضعیت بغرنج تولیدی های پنجره دوجداره نیز اشاره کرد و خاطرنشان ساخت که افزایش قیمت این محصولات در قیمت تمام شده ی مسکن قطعا موثر است. این عضو هیئت مدیره کانون انبوه سازان ایران از وزیر نفت درخواست کرد که مواد اولیه ی مورد نیاز فراهم شود تا در فصل پاییز و زمستان دچار رکود نشویم.
وی تاکید کرد: متاسفانه این دولتی ها و مجلسی ها هستند که به جای بخش خصوصی، منتقد وضعیت شده اند. اکنون ۱۰ درصد از رقم ۴.۵ میلیون تومانی که برای ساخت هر متر مربع مسکن در نظر گرفته شده است را پلاستوفوم تشکیل می دهد. در نتیجه بعید است که با این نرخ، مسکنی ساخته شود.
این شرایط در حالی است که تمام مواد اولیه ی آن در داخل کشور تولید می شوند. البته در این میان نوسان قیمت ارز، روی قیمت فولاد نیز تاثیر گذاشته و در نهایت، منجر به گرانی ساخت مسکن شده اند.
لازم به ذکر است که در چنین وضعیتی، تقاضای فولاد در بورس کالا به شدت کاهش پیدا کرده است و رکود تورمی در معاملات این محصول دیده می شود. به این معنی که با وجود عدم تقاضا برای فولاد، همچنان قیمتش بالاتر می رود.
نکته این جاست که طرح هایی مثل طرح نهضت ملی مسکن برای افرادی بود که خانه نداشتند و قرار بود با مبلغ اندکی، دارای سرپناه و خانه شوند. حتی در صورتی که رقم تسهیلات مسکن بالا برود، باز هم خیلی از خانواده ها توان پرداخت اقساط سنگین این وام را ندارند. از طرف دیگر، افزایش نرخ تورم، قیمت کالاها و خدمات را بیشتر می کند و ممکن است دولت را از اهداف خود دور کند.
به نظر می آید که در حال حاضر، اولویت اصلی وزارت راه و شهرسازی و شخص وزیر، ساخت مسکن نیست. در حالی که تمام داده ها به خوبی نشان می دهد که وضعیت بغرنجی بر این بازار حاکم شده است.
