همین چند روز گذشته بود که نتیجه ی یکی از تحقیقات ایسپا نشان داد که زوجین ایرانی، تا زمانی که خانه دار نشوند، تمایلی به فرزندآوری ندارند. این موضوع از سال ۹۷ که قیمت ها با رشد عجیبی مواجه شد، بیش از گذشته مطرح گردید. اما اثراتی که هزینه های مسکن روی زندگی زوجین جوان ایرانی می گذارد، چیست؟!
به گزارش پرشین سازه ، بیشتر زوج هایی که بعد از سال ۹۷ ازدواج کردند، نتوانستند خانه ای برای خود خریداری کنند و ناچاراً به خیل عظیم مستاجران پیوستند.
تورم سریالی مسکن باعث شد که خیلی از متقاضیان خانه اولی که همین زوج های جوان بودند، به بازار اجاره روی بیاورند. جهش تاریخی اجاره بها نیز از سال ۹۹ آغاز شد و وضعیت را برای بسیاری از این زوج ها سخت تر کرد.
بررسی تاریخ ملکی این سرزمین نشان می دهد که هیچ وقت به اندازه ی این چهار سال اخیر، درگیر تورم ملکی نبوده است. از سال ۹۷ تا به امروز، قیمت مسکن ۱۸ برابر شده و گرچه آمار معتبر و رسمی در این خصوص وجود ندارد اما می توان با جستجوی کوتاهی در بازار ملک، به همین نتیجه رسید.
اجاره بها نیز به تبع از قیمت مسکن افزایش پیدا کرد. به نحوی که حالا بخش زیادی از هزینه های خانوار صرف مسکن می شود. بیشتر زوجین، دغدغه ی اجاره خانه دارند و در وضعیت کنونی، اصلا به خرید مسکن فکر هم نمی کنند.
همین موضوع باعث شده که بسیاری از زوجین، به فکر فرزندآوری نباشند. البته این موضوع برای افرادی است که ازدواج کرده اند. در سال های اخیر، گرانی مسکن باعث شده که حتی میل به ازدواج نیز در میان جوانان کمتر شود. کسانی که در سن ازدواج هستند، به نظر می رسد که فعلا یا برای همیشه، از این اقدام منصرف شده اند.
اولین نتیجه ی این وضعیت، کاهش قابل توجه نرخ تولد است. در شرایطی که اجاره بها نزدیک به ۷۰ درصد از هزینه های زندگی خانوار تهرانی را می بلعد، نمی توان انتظار داشت که به فرزندآوری فکر کنند.
افزایش هزینه های مسکن باعث شده که خانواده های ایرانی، ناچار شوند از هزینه های دیگری مثل تفریح، آموزش و حتی غذای دریافتی خود بکاهند تا بتوانند هزینه های مسکن را تامین کنند.در چنین وضعیتی، طبیعتا فرزندآوری از اولویت های خانوار خارج می شود.
در طی این سال ها، قدرت خرید مسکن از همیشه کمتر شده و حالا فاصله ی میان دستمزد کارگران و قیمت یک خانه ی نقلی بسیار زیاد شده و عملا آن را از دسترس خارج کرده است. مدت زمان انتظار برای خرید خانه با فرض ثبات نرخ رشد قیمت ها، نزدیک به ۵۰ سال است. این در حالیست که بر اساس استانداردهای جهانی، این مدت زمان باید ۱۰ سال باشد.
بدون مسکن، فرزندآوری بی معناست!
بیشتر خانواده های ایرانی، امروزه نظر خوبی نسبت به فرزندآوری ندارند. در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱، دو نظرسنجی توسط ایسپا صورت گرفت و مشخص ساخت که نگرانی های مردم در خصوص مسکن بسیار بالاست و به همین دلیل، تمایلی به فرزندآوری ندارند.
بیش از ۷۵ درصد شرکت کنندگان در این نظرسنجی، هزینه های بالای تامین مسکن را دلیل اصلی فرزندنیاوری عنوان کرده اند. در نتیجه، می توان گفت که آمارهای کنونی جمعیت، حاصل مستقیم چنین عواملی است.
بر اساس آمارهای دیگری که در این خصوص انجام شده، مشخص می شود که تنها یک پنجم افراد جامعه، ماهیانه حقوقی بالاتر از ۲۵ میلیون تومان دریافت می کنند. حتی همین قشر اندک هم، اولین دغدغه ی خود را مسکن می دانند.
این در حالیست که یک خانواده ی تهرانی، در حال حاضر برای یک آپارتمان متعارف باید اجاره بهای حداقل ۲۰ میلیونی پرداخت کند.
بنابراین می توان به راحتی این نتیجه را گرفت که کاهش میل به ازدواج، فرزندآوری و حتی نرخ رشد جمعیت، ناشی از مشکلات معیشتی، به خصوص در حوزه ی مسکن است. اگر این دغدغه ی بزرگ خانواده ها برطرف شود، شاید شاهد افزایش نرخ تولد باشیم و به این ترتیب، معادله ی جمعیت نیز بهینه خواهد شد.
البته در این میان، اقدامات مختلفی از سوی سیاستگذاران صورت گرفته که این معضل را برطرف کنند. مثلا وام مسکن را برای خانواده های دارای بیش از ۳ فرزند افزایش دادند. اما واقعیت اینجاست که قدرت خرید مردم به دلیل تورم بالا، بسیار آسیب دیده است و چنین وام هایی، اساساً بی اثر هستند. بنابراین به جای چنین تصمیماتی، توصیه می شود که سیاستگذاران به دنبال کاهش نرخ تورم باشند.
