خیلی از متقاضیان مسکن در آغاز دولت سیزدهم فکر می کردند که تا سال ۱۴۰۲، قطعا واحدهای خود را تحویل گرفته اند اما آمارها نشان می دهد که تنها ۵۰۰ هزار واحد مسکونی در کل کشور ساخته شده و دولت توانسته است به ۱ چهارم وعده ی خود عمل کند.
به گزارش پرشین سازه ، عملکرد دولت در ساخت مسکن، ضعیف بوده است و طرح هایی که مدام پیشنهاد می شود، نتوانسته اند کلاف سردرگم مسکن را باز کنند. مردم همچنان درگیر معضل بزرگ خانه هستند و هر روز بر مشکلات اجاره نشینان افزوده می شود.
طرح هایی مثل فروش متری مسکن یا خروج سیمان و فولاد از بورس کالا، صرفا اقدامات حاشیه ای هستند که بعید است بتوانند اثرگذاری چندانی روی قیمت مسکن داشته باشند. در ضمن هر کدام از این طرح ها، به محض مطرح شدن از سوی برخی مقامات و مسئولین، تکذیب یا تایید می شود. بنابراین حتی به همین طرح ها هم نمی توان اطمینان قطعی داشت.
مشخص است که موضوع مسکن با وجود تمام این طرح ها و برنامه ها، صرفا به دلیل یک سری موانع است که حل و فصل نمی شود. بنابراین تا زمانی که دولت این موانع را برطرف نکند، نمی تواند از این دور باطل خارج شود و وعده ی ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی خود را محقق سازد.
حل مشکل مسکن با توسعه افقی و مردمی سازی
یکی از اعضای کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که مجلس نمی تواند در این حوزه کمک چندانی بکند و دولت باید خودش به وعده ای که داده عمل کند. چرا که مجلس، یک بُعد نظارتی است. در ضمن توسعه افقی شهرها می تواند راهکار دیگری باشد که ما را از این شرایط مسکن خارج سازد.
هادی بیگی نژاد در بخش دیگری از صحبت های خود تاکید کرد:
باید زمین های جدیدی که ظرفیت ساخت دارند، شناسایی شده و به شهرها الحاق شوند. حتی اگر نیاز است، تغییر کاربری این زمین ها صورت بگیرد. دولت باید قدم جدی تری برای توسعه افقی شهرها بردارد. در کل کشور، زمین های قابل استفاده ی زیادی داریم که باید به کار گرفته شوند.
وی همچنین به مردمی سازی نیز اشاره کرد و آن را یکی از بهترین راهکارهای موجود برای مسکن سازی دانست. از دیدگاه بیگی نژاد، برای اینکه مسکن سازی توسط مردم صورت بگیرد، باید شرایطی مهیا شود که مهمترینشان، واگذاری زمین به مردم است.
این نماینده مجلس خاطرنشان ساخت که با وجود تاکیدات فراوان نسبت به این موضوع، هنوز هم می بینیم که زمین کافی در اختیار مردم و سازندگان قرار نمی گیرد. بنابراین نمی توان توقع داشت که طرح مزبور عملیاتی شود.
از نظر این مقام مسئول، مثلا اگر ۱۰ هزار نفر برای دریافت زمین ثبت نام کنند، دولت قادر نیست که ۱۰ هزار قطعه زمین مجزا را در اختیار آن ها قرار بدهد تا مسکن بسازند. به همین دلیل است که اقدامات مربوط به مردمی سازی و واگذاری زمین، به خوبی پیش نمی رود.
بیگی نژاد اذعان داشت که جز واگذاری زمین و سپردن ساخت و ساز به مردم، راه دیگری برای ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی وجود ندارد. بنابراین بهتر است که دولت راهکار مناسبی برای واگذاری زمین به مردم در نظر داشته باشد.
ریشه یابی معضل مسکن
با وجود اینکه در طی دو سال اخیر، برنامه های زیادی از سوی دولت اعلام شده که ساخت مسکن جدی تر شود، اما هنوز هم این معضل پا برجاست و هر روز بر وخامت آن افزوده می شود. بیشتر کارشناسان می گویند که قیمت زمین، اصلی ترین معضل خانه سازی است. بنابراین با واگذاری زمین، می توان به نهضت ملی مسکن و مردمی سازی کمک شایانی کرد.
اگر زمین کافی به مردم تحویل داده شود، ساخت و ساز رونق می گیرد و با افزایش عرضه ی واحد، قیمت ها متعادل می شود و به این ترتیب می توان بازار را تا حد زیادی کنترل کرد.
علاوه بر این، متقاضیان مسکن می توانند به تدریج و متناسب با بودجه ی خود، اقدام به ساخت مسکن کنند. بنابراین شاید هیچ راه دیگری به جز واگذاری زمین وجود نداشته باشد.
در حال حاضر این واگذاری به خانواده های دارای ۳ فرزند و بیشتر انجام می شود اما طبیعتا چنین اقداماتی کافی نیست و باید نگاه کلان تری به موضوع داشت. چرا که بیشتر خانواده ها به دلیل مشکلات اجاره نشینی حاضر به فرزند آوری نیستند. در صورتی که مردم صاحبخانه شوند، احتمال فرزندآوری آن ها نیز بیشتر خواهد شد.