بر هیچکس پوشیده نیست که بازار مسکن ایران به شدت آشفته است اما کمتر کسی در رابطه با بازار مسکن دیگر کشورهای منطقه، اطلاعات درخوری دارد. به نظر می آید که در میان کشورهای همسایه، وضعیت ایرانی ها برای خرید خانه از همه وخیمتر است. حتی عراقی ها هم سریعتر از ما می توانند خانه بخرند.
به گزارش پرشین سازه ، یک ایرانی برای خرید خانه باید حدود ۲۳ سال کار کند، این در شرایطی است که تورم وجود نداشته باشد و قیمت ها ثابت بمانند. این در حالیست که شهروندان عراقی کافیست ۸ سال کار کنند تا بودجه لازم برای خرید خانه را تامین کنند.
از سال ۹۷ که جهش قیمت ها شروع شد و آمریکا از برجام خارج گشت، قیمت مسکن به طور تصاعدی بالا می رود. در سال ۹۶ قیمت مسکن تهران ۴ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان به ازای هر متر مربع بود اما حالا به ۸۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در مرداد ماه سال جاری رسیده است که این موضوع، خرید خانه را عملاً به یک رویای دور و دراز تبدیل می کند.
وضعیت آشفته و غمبار مسکن در کشور باعث شده که برخی از کارشناسان، شرایط بازار را با کشورهای دیگر مثل عراق مقایسه کنند. کشوری که قیمت خانه در آن ارزان تر از ایران است و این سوال را مطرح می کند که چگونه کشوری که توسعه اقتصادی خود را دیرتر از ایران آغاز کرد، حالا به این نقطه رسیده و خرید خانه در آن ارزان تر از ایران است؟!
یکی از اصلی ترین دلایل ارزانی مسکن در عراق، نرخ تورم پایین این کشور است. در کشور عراق، نرخ تورم فقط ۳.۱ درصد است که این کشور را در زمره بهترین کشورهای منطقه در کنترل تورم قرار می دهد. این در حالیست که تورم ایران ۳۴.۵ درصد است.
همین عامل مهمترین دلیل مدت زمان انتظار کم برای خرید خانه در عراق است. عراقی ها می توانند با پس انداز هشت ساله خود مسکن بخرند، این در حالیست که برای ایرانی ها، خرید خانه به چندین دهه انتظار نیاز دارد.
به شکل خلاصه، اساساً خرید خانه با پس انداز در ایران ممکن نیست. برای یک شهروند طبقه متوسط ایرانی، خرید خانه رویاست؛ چرا که به خوبی می داند با حقوق و دستمزدهای امروزی، جای پس انداز باقی نمانده و بعید است اتفاق خاصی در این حوزه رخ دهد.
یکی دیگر از دلایل تفاوت خرید مسکن در ایران و عراق، سطح درآمد عراقی هاست. در واقع نسبت قیمت مسکن به درآمد در عراق، پایین تر از ایران است. آخرین آمارهای منتشر شده نشان می دهد که قیمت مسکن ۲۳.۴ برابر حقوق و دستمزد است که همین موضوع، رتبه دوازدهم در گرانی مسکن را برای ایرانی ها به ارمغان آورده است.
این در حالیست که قیمت خانه ۸.۳ برابر درآمد عراقی هاست و همین موضوع باعث شده که خرید خانه در این کشور آسان تر باشد و رتبه ۸۵ گرانی مسکن را کسب کنند. به این ترتیب، اختلاف ۷۳ پله ای میان ایران و عراق در موضوع گرانی مسکن وجود دارد که به سادگی قابل انکار نیست.
بر اساس آمارهای سایت Numbeo، بدون در نظر گرفتن عواملی همچون تورم که هیچوقت اجازه ثبات قیمتی نمی دهد، مردم ایران باید حدوداً ۲۳ سال منتظر بمانند تا قادر به خرید خانه باشند. این در حالیست که عراقی ها فقط با هشت سال کار کردن می توانند از عهده خرید مسکن برآیند.
قطعاً نمی توان استناد چندانی به این آمارها داشت؛ چرا که صرفاً فاکتور درآمد برای محاسبه آنها در نظر گرفته شده است.
بررسی ها نشان می دهد که قیمت مسکن در بغداد از تهران ارزان تر است. متوسط قیمت مسکن در ایران ۱۳۴۴ دلار است که با این احتساب، توانسته رتبه ۸۱ را به دست آورد. این در حالیست که میانگین قیمت ها در کشور عراق، ۱۱۳۶ دلار است که طبیعتاً قدرت خرید عراقی ها را بالاتر می برد.
نکته غم انگیز دیگری هم که در خصوص دو کشور ایران و عراق وجود دارد، سطح درآمدهاست. متوسط درآمد ماهانه در ایران بعد از کسر مالیات ۲۷۰ دلار است که حقیقتاً رقم بسیار پایینی می باشد. این در حالیست که عراقی ها به شکل متوسط ماهانه ۵۲۷ دلار درآمد دارند.
در کنار دستمزد بالا و تورم پایین، عراقی ها اجاره بهای کمتری هم پرداخت می کنند که همین عامل، فرصت پس انداز برای خرید خانه را به آنها می دهد. ناگفته نماند که هزینه های زندگی در عراق ۱۱.۶ درصد بیشتر از ایران است اما به هرحال، چنین به نظر می آید که وضعیت بازار مسکن عراقی ها بهتر از ساکنان ایران باشد.