آشنایی با نحوه نگه‌داری از فرش

آشنایی با نحوه نگه داری از فرش و نکات مهم در خرید آن

فرش ازجمله اجزای مهم و درعین حال کاملاً معمول در بین خانواده های ایرانی بوده و تقریباً می توان با اطمینان اذعان نمود که هیچ خانه ای ایرانی بدون فرش آراسته نمی شود؛ اما پهن کردن فرش به خودی خود و بدون در نظر گرفتن نکاتی در باب نگهداری از آن رویه چندان کارا و اقتصادی به نظر نمی رسد. همچنین در صورت عدم توجه به آن دکوراسیون یا طراحی اتاق های شما نیز تحت تأثیر قرار می گیرد. با توجه به این موضوع نیز در این بخش از وبلاگ پرشین سازه به سراغ آشنایی جامع و درعین حال کاربردی شما عزیزان با نحوه نگه داری از فرش و نکات مهم در خرید آن می رویم. پس مثل همیشه همراه ما باشید.

آشنایی با شرایط پهن کردن فرش، بااهمیت ترین مسئله در نگهداری از فرش

به طورکلی نگهداری از فرش شامل لوله کردن آن و پهن کردن آن در جای مناسب است و طبیعتاً رسیدگی و توجه به شرایط مکانی که فرش در آن پهن می شود ازجمله ضروری ترین المان ها در نگهداری فرش است؛ بنابراین با توجه به همین موضوع نیز در این بخش از سازه افزار به سراغ نکاتی در باب این اصول نگهداری می رویم:

• سطحی که فرش بر روی آن گسترده می شود باید صاف، خشک و عاری از گردوخاک باشد.

• فرش بر روی سطح گچی یا خاکی یا آهکی نباید گسترده شود. همچنین بهتر است فرش روی موکت یا لاستیک و یا فرش دیگری پهن نگردد.

• از گذاردن گلدان و یا درختچه بر روی فرش یا کنار آن خودداری کنید. چراکه اغلب پوسیدگی فرش ها ناشی از آب های اضافی پای گلدان ها است.

• در نقاطی که آب وهوای آن گرم و مرطوب است بهتر است از فرش های تمام پشم استفاده شود. چراکه این فرش ها رطوبت کمی جذب می کنند.

• از گذاردن مستقیم نوک تیز پایه صندلی، مبل و یا میز بر روی فرش خودداری کنید. درواقع در این موارد شما می توانید از زیر پایه های چوبی و یا پلاستیکی ساخته شده استفاده کنید

• به یاد داشته باشید که از تابش نور مستقیم آفتاب بر روی فرش جلوگیری کنید.

• برای یکنواخت ماندن سطوح فرش بهتر است هر شش ماه یک بار فرش سروته شود.

• به طورکلی در محل های پررفت وآمد بهتر است برای از بین نرفتن ریشه ها، دور ریشه ها لفاف دوخته شود.

• اگر فرش شما در محیط پررفت وآمد و یا در محلی که میزان رفت وآمد در کل مساحت فرش یکسان نیست پهن شده است، سالی یک بار فرش را ۱۸۰ درجه بچرخانید. با این کار در طول زمان کل فرش به صورت یکسان ساییده می شود و همواره ظاهر فرش زیبا دیده خواهد شد.

• فرش هایی که کناره های آن لوله می شود باید چرم دوزی شده تا صاف روی زمین قرار گیرد. در خصوص فرش هایی که نیاز به چرم دوزی ندارند ضخامت چرم در پشت فرش باعث برآمدگی و زودتر سائیده شدن آن محل از دیگر نقاط فرش خواهد شد.

• استفاده از صندلی های چرخ دار بر روی فرش باعث فرسایش آن می شود.

• چنانچه فرش در محل های دربسته و متروک قرار دارد لازم است هر یک ماه یک بار درب ها باز و فرش ها هوا داده شده و ازنظر رطوبت یا بیدخوردگی موردتوجه قرار گیرد.

• به طورکلی فرش های ابریشمی را نباید به دیوار گچی به صورت آویخت که دیوار با پشت فرش مماس یا چسبیده باشد.

 

اهمیت نظافت و تمیز کردن فرش در سلامت و نگهداری آن

به طورکلی شاید سخت به نظر برسد اما به لحاظ اینکه فرش کمتر نیاز به شست وشو پیدا کند باید زودبه زود نظافت گردد و از راه رفتن با کفش هایی که خارج از منزل از آن ها استفاده می شود، اجتناب شود. از طرفی جاروبرقی کشیدن نیز یکی از بااهمیت ترین مسائل در نگهداری فرش است. به طورکلی با توجه به میزان رفت وآمد حداقل ۲ هفته یک بار فرش را جاروبرقی بکشید. انباشته شدن ذرات گردوغبار در میان الیاف فرش باعث تسریع روند پوسیدگی فرش می گردد. همچنین همان طور که در بخش قبلی از این مقاله نیز اشاره کردیم حداقل سالی یک بار پشت فرش را به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه جاروبرقی بکشید و مجدداً روی فرش را جارو کنید. همچنین هنگام نظافت فرش بهتر است پنجره ها باز باشد تا گردوخاک ناشی از نظافت دوباره روی فرش ننشیند.

آشنایی با اصول نگهداری از فرش دستباف

نگهداری از فرش دستباف در منزل یک مسئله مهم است، درواقع می توان مطرح کرد که این موضوع ازآن جهت حائز اهمیت است که اگر شما به صورت اصولی و صحیح موارد مربوط به نگهداری از فرش های دستباف را انجام دهید، می توانید روزبه روز بر ارزش آن بیفزایید. در نگاه اولیه به اصول نگهداری از فرش دستباف نیاز است تا عوامل خطر را برای این نوع از محصولات بررسی کنیم که این موارد شامل:

• عوامل غیرزنده یا عوامل محیطی مانند گردوخاک، نور، گرما، رطوبت، فشارهای فیزیکی نامناسب و آلودگی های محیطی است.

• عوامل زنده در همین راستا نیز مانند موش و حشراتی همانند بید، جیرجیرک، موریانه، سوسک حمام و سوسک قالی است.

۱. اصول نگهداری از فرش دستباف لوله شده

همان طور که میدانید بهترین روش برای نگهداری فرش، در مواردی که قصد استفاده از آن را نداریم، لوله یا رول کردن آن است؛ اما به یاد داشته باشید که نکاتی در خصوص لوله کردن فرش دستباف وجود دارد که با انجام دادن آن در راستای عدم آسیب به آن و نگهداری بهتر فرش گام برمی دارید؛ بنابراین در ادامه این نکات را باهم موردبررسی قرار خواهیم داد :

• اولین نکته ای که باید قبل از لوله کردن فرش به آن دقت داشته باشید این است که اگر فرش شما به هر دلیلی صدمه دید، باید قسمت پوسیده و آسیب دیده را تعمیر و ترمیم کنید. به یاد داشته باشید که به تعویق انداختن این قضیه باعث پوسیدگی بیشتر فرش دستباف شما خواهد شد و هزینه های زیادی را برای شما در بر خواهد داشت. همچنین ارزش آن نیز به شدت کاهش میابد.

• به یاد داشته باشید که حتماً قبل از جمع کردن ولوله کردن فرش دستباف ابتدا از مواد ضد بید و موریانه مانند تنباکو یا نفتالین استفاده کنید و آن ها را لای فرش قرار دهید.

• درصورتی که فرش دستباف شما برای شما خیلی ارزشمند است، بهتر است که قبل از لوله کردن آن، یکپارچه کتان یا نخی تمیز و ضدعفونی شده روی قالی و خود پهن کنید تا از ورود گردوخاک و سایر آلودگی ها به درون آن جلوگیری کنید. همچنین در مرحله بعد می توانید قالی را با طناب ببندید تا ورود گردوخاک و سایر آلودگی ها به درون قالی، به حداقل برسانید.

• برای لوله کردن فرش دستباف و به خصوص فرش های دارای سایز بزرگ، بهتر است که با کمک دو یا سه نفر فرش خود را لوله کنید. چراکه در غیر این صورت ممکن است که فرش به صورت یکنواخت و منظم لوله نگردد و طبیعتاً زمانی که دو سر قالی صاف نباشد، به مرورزمان لبه های اضافی بیرون زده از قالی تاخورده و آسیب می بینند.

• نگهداری از فرش لوله شده روش های مختلفی دارد که بهترین و درست ترین راه این است که آن را درون نایلون جای دهید. این کار باعث می شود فرش شما در تمام شرایط مانند زمان حمل ونقل، در برابر نور خورشید و در زمان نگهداری در انبار سالم بماند.

• مراقب باشید که محل نگهداری فرش عاری از هرگونه رطوبت، حشرات و جانوران موذی، نفوذ نور آفتاب و بدون گردوخاک باشد. همچنین به یاد داشته باشید که این محیط باید دارای تهویه هوای مناسبی باشد تا جریان هوا در اطراف فرش دائماً در حال حرکت باشد.

• به یاد داشته باشید که اگر در شرایطی ناچار به تا کردن فرش هستید، باید این را در نظر داشته باشید که تا حد امکان سریع تر تا را بازکنید و قبل از پهن کردن فرش، آن را محکم لوله کنید، مدتی صبر کنید و سپس آن را پهن کنید. چنین رویه ای به افزایش عمر فرش کمک شایانی می کند.

۲. آشنایی با اصول جلوگیری از بید زدن فرش

به طورکلی جلوگیری از بید زدن فرش از مهم ترین اقدامات در نگهداری فرش دستبافت است. یکی از خطرناک ترین و بزرگ ترین حشراتی که می تواند به فرش دستباف و یا حتی ماشینی شما آسیب برساند، بید است. در همین راستا به منظور جلوگیری از چنین اتفاقی نیاز است تابید را بشناسید. جالب است بدانید که حشره بید پروانه کوچک و زردرنگ است که طول بدن آن بین ۹ تا ۱۲ میلی متر است، این حشره در سال دو بار تولیدمثل می کند؛ یک بار در اواخر بهار و اوایل تابستان، دفعه دوم در اواخر پاییز و اوایل زمستان. این حشره که در هر بار تخم ریزی حدود ۱۰۰ تخم می گذارد، بیشتر تمایل دارد که تولیدمثل خود را درجاهایی که رطوبت بیشتری دارند انجام دهد. دلیل اینکه این حشرات به فرض های دستباف آسیب می رسانند، تمایل زیاد آن ها به تغذیه پروتئین موجود در پشم است و به همین دلیل اگر در میانه الیاف فرش راه پیدا کنند به سرعت الیاف پشمی فرش شمارا موردحمله قرار می دهند و تا زمانی که راهکاری برای حل این مشکل پیدا نکنید، از فرش تغذیه می کنند تا جایی که فقط چله فرش شما باقی بماند؛ بنابراین وجود چنین حشره ای می توان بسیار مشکل آفرین باشد.

 

جالب است بدانید که راهکاری که درگذشته برای از بین بردن بید و تخم های این حشره در فرش دستباف در نظر گرفته شده بود، استفاده از تنباکو و توتون در زیر فرش بوده است؛ اما این روش به مرورزمان باعث تغییر رنگ قسمت های روشن فرش می شد و باعث شد که کم کم از استفاده از توتون و تنباکو خودداری کنند. امروزه از مواد دیگری مانند کاغذ روزنامه، فلفل، کلر، کافور و نفتالین استفاده می شود. در بین این مواد مؤثرترین آن ها نفتالین است و طرز استفاده از آن به این صورت است که قبل از لوله کردن فرش دستباف یکپارچه تمیز و ترجیحاً سفید را روی قالی پهن کرده و سپس نفتالین پودر شده را روی آن می پاشند و در انتها فرش را لوله می کنند. در مرحله آخر برای اینکه بیشترین تأثیر مثبت نفتالین را احساس کنید باید آن را درون یک بسته بندی نایلون قرار دهید تا گاز انتشاریافته از نفتالین در اطراف قالی بماند و از آن در برابر بید محافظت کند. در پایان این نکته را باید به یاد داشته باشید که حشره بید ممکن است که به فرش ها و قالیچه هایی که به عنوان کالایی تزیینی روی دیوار نصب می شوند حمله ور شوند، در چنین شرایطی شما باید به صورت مداوم و هرچند وقت یک بار، تمام قسمت ها را بررسی و تمیز کنید.

رویه اصولی در استفاده از شامپو فرش

گاهی پیش می آید که استفاده از شامپو فرش در فرایند نظافت فرش ازجمله بهترین رویه ها در تمیز کردن این بخش های مهم از خانه است. با توجه به همین مسئله نیز به صورت مرحله به مرحله به بررسی رویه اصولی در استفاده از شامپو فرش می پردازیم:

• به طورکلی قبل از شروع به کار نظافت فرش، سطح آن را با جاروبرقی به طور کامل تمیز کنید. این کار به پاک شدن گردوغبار کمک می کند.

• بر اساس دستورالعمل یادداشت شده بر روی ظرف و جای شامپو فرش، مقدار کافی از این ماده را در ظرف نسبتاً بزرگی ریخته و تا جایی که مواد محول ظرف کف کند هم بزنید.

• یک اسفنج و یا پارچه مخصوص هم جنس باکتان را به کف ایجادشده از شامپو فرش آغشته کنید.

• سپس با ایجاد حرکت های ملایم در جهت خواب پرز فرش، شامپو فرش را روی تمام فرش بکشید.

• به یاد داشته باشید که شامپو کشیدن بر روی فرش را از بالای اتاق رو به پایین دهید، چراکه با انجام این کار در هنگام اتمام کار مجبور به راه رفتن بر روی سطح فرش نمی شوید.

• کف شامپو کشیده شده بر سطح فرش به مدت سی یا چهل دقیقه روی فرش نگهدارید تا تمام آلودگی سطح فرش را به خود جذب کند.

• بعد از گذشت نیم ساعت روی سطح فرش را جاروبرقی کشیده و فرشی پاک و به دوراز لکه را تحویل بگیرید.

بررسی مدت زمان خشک شدن شامپو فرش

پس از آشنایی کامل بااینکه چگونه شامپو فرش بکشیم، این سؤال مطرح می شود که چه مدت زمان لازم است تا فرش به طور کامل خشک شود. بر اساس هوای یک منطقه و فصل موردنظر می توان مدت زمان متفاوتی را برای خشک شدن فرش پس از شامپو فرش در نظر گرفت. جریان هوای آزاد در اتاق به خشک شدن سریع فرش کمک می کند؛ بنابراین کاربرد خواص شامپو فرش و نرم کننده فرش و همین طور مشاهده تأثیرات مثبت این مواد شوینده به نوع استفاده آن روی فرش نیز بستگی دارد که در هنگام استفاده از این نوع مواد شوینده باید به آن توجه نمود.

چگونه فرش را با رعایت اصول بشوریم؟

به طورکلی شست وشوی فرش ها نیز با توجه به نوع آن اعم از دستی و ماشینی متفاوت است اما در یک نگاه کلی می توان مطرح کرد که این اصول شامل:

• کار شستن فرش را به قالی شویی بسپارید

برای شست وشوی فرش ها روش های متعددی وجود دارد اما بهترین روش برای شستن فرش ها سپردن آن ها به قالی شویی است. با سپردن فرش هایتان به قالی شویی شما با خیال راحت می توانید به خانه تکانی خود برسید. لازم به ذکر است که بهتر است فرش خود را به شرکت های معتبر قالی شویی دهید و اطمینان حاصل کنید فرش هنگام شستشو آسیب نمی بیند. همچنین لازم به یادآوری است که شستشوی فرش دستباف با بافت ابریشمی را نیز به دست کاردان بسپارید و بهتر است خودتان اقدام به شستشوی این نوع فرش نکنید.

• آماده سازی فضای مناسب برای شست وشو

اما اگر فرش های شما به قدری کثیف نیستند که بخواهید برای شست وشو آن ها را به قالی شویی بسپارید. باید بدانید که شستن فرش نیازمند فضای مناسب است پس اگر فضای مناسبی دارید و ابعاد فرشتان کوچک است با رعایت مصرف بهینه آب می توانید آن را در خانه بشویید اما اگر فرش خانه شما بیشتر از ۶ متر است، تابع فرهنگ آپارتمان نشینی باشید و شستن آن را به قالی شویی بسپارید.

 

• از بین بردن گردوغبار

قبل از شستشوی فرش گردوغبار آن را با تکاندن فرش یا با کشیدن جارو از بین ببرید اما به یاد داشته باشید که در حین این عمل تاروپود فرش شما دچار آسیب نشود.

• اطمینان یابید که فرش شما رنگ نمی دهد

به طورکلی رنگ دادن به فرش دستبافت و یا ماشینی آسیب جدی وارد می کند؛ بنابراین برای اینکه بدانید فرش شما رنگ می دهد یا نه روی سطح فرش یکپارچه یا دستمال سفید مرطوب بکشید. اگر پارچه مرطوب رنگ گرفت، فرش را خودتان نشویید و شستشوی آن را به افراد ماهر بسپارید.

• برای اینکه آب اضافی فرش به راحتی از آن خارج شود برای شستشوی فرش از سطحی سخت و شیب دار استفاده کنید. همچنین برای شستشوی فرش درجه حرارت آب باید متوسط باشد و از آب ولرم استفاده نمایید.

• عدم استفاده از مواد شست وشوی قلیایی

از مواد شوینده قلیایی در شستشوی فرش استفاده نکنید و اسیدیته خنثی را به کار ببرید. برای شستشوی فرشتان از پودر شستشوی دستی، شامپو فرش، پودر صابون و مایع ظرف شویی استفاده کنید و اگر فرش چندان کثیف نیست یا روی آن لکه چربی وجود ندارد، از شوینده رقیق شده با آب استفاده کنید. سطوح زیر فرش را با مواد شوینده اسیدی یا مواد شوینده ای که خاصیت قلیایی دارند تمیز نکنید چون امکان دارد که اثرات مواد شوینده از روی سطوح خوب تمیز نشوند و باعث آسیب رساندن به بافت فرش شوند.

• اهمیت آبگیری و خشک کردن فرش

بعد از شستشوی فرش آن را آبگیری کنید و پرزهای اضافی آن را با حوله بگیرید. اگر فکر می کنید فرشتان رنگ می دهد بگذارید فرش شما ساعتی در همان حالت بماند تا رنگ به قسمت های دیگر راه نیابد. همچنین برای خشک شدن فرش، آن را از پشت و در فضای آزاد به دوراز نور آفتاب پهن کنید. فرش را در نور آفتاب قرار ندهید و آویزان نکنید زیرا این کارها سبب آسیب به بافت فرش می شود. در پایان نیز لازم به ذکر است که برای خشک کردن فرش از وسایل گرم کننده و حرارتی استفاده نکنید.

• عملیات تکمیلی شست وشو

در حال پهن کردن فرش روی ریشه فرش آب نگیرید زیرا این کار سبب زرد شدن ریشه های فرش می شود. همچنین پس از خشک شدن فرش آن را با یک برس به آرامی برس بزنید تا طرح ها جای خود قرار گیرند.

چگونگی پاک کردن لکه ها از روی فرش

لکه ها ازجمله دردسرسازترین مسائل درروند نگهداری و پاک سازی انواع فرش ها می باشند؛ و جود هر نوع لکه ای می تواند دغدغه های مختلفی را برای افراد ایجاد کند. با توجه به همین مسئله نیز در این بخش چند نمونه از رایج ترین نوع لکه ها را نام برده و به ارائه نکاتی درزمینهٔ پاک سازی آن ها می پردازیم:

• لکه های طبیعی فرش

لکه های طبیعی مانند گیلاس و توت ها، شیر، یا غذای طبیعی – همه بر پایه آب هستند و به طورکلی به عنوان برخی از آسان ترین لکه ها برای پاک کردن به شمار می روند. به خاطر داشته باشید که با آب و مقدار کمی مواد شوینده مایع (سرکه سفید) استفاده کنید می توانید از شر این نوع از لکه ها راحت شوید. این موارد حتی شامل نوشیدنی ها، جوهر خودکار و حتی ژله می شود.

• لکه جوهر معمولی روی فرش

شاید جالب باشد اگر بدانید که بهترین حلال برای پاک کردن لکه جوهر ماست است به این روش که روی لکه ماست بریزید و آن را روی قسمت جوهری پخش کنید. بعدازاین که ماست کاملاً با جوهر مخلوط شد، با یک قاشق آن را از روی فرش جمع کنید. این روش را چند بار تکرار کنید تا جوهر به طور کامل جذب ماست شود.

• پاک کردن لکه قهوه و خون

برخی از لکه ها بیش ازپیش اسباب دردسر هستند و اگر به سادگی با آب و مواد شوینده شسته شود لکه بر جای می گذارد. این ها معمولاً آیتم های بسیار تیره مثل قهوه و خون هستند. در این مواقع می توانید از ترکیب آب و نوشابه استفاده کنید.

• لکه های تنباکو و نیکوتین روی فرش

بهترین پاک کننده برای این لکه ها گلیسیرین است با این دستور که کمی گلیسیرین را روی محل موردنظر ریخته و به آرامی آن را تمیز کنید؛ حالا دوباره این کار را انجام دهید و مقداری لکه پاک کن نیز روی آن بریزید و به مدت نیم ساعت آن را روی محل بگذارید و بعد آن را بشویید.

• موم و لکه های آدامس فرش

ترفند استفاده از لکه های آدامس و موم، نقطه مقابل روش پاک کردن لکه های روغنی است. در این مواقع تکه یخی را در پارچه نازکی بپوشانید و آن را روی لکه نگه دارید تا خشک شود. سپس از یک شی مانند قاشق و یا یک چاقوی تیز استفاده کنید تا به آرامی موم یا آدامس را از پارچه جدا کنید.

• لکه های طبیعی یا آلی فرش

از بین بردن برخی از لکه های محلول در آب مثل قهوه و چای دشوارتر هستند زیرا گرمای مایع به بافت فرش ارتباط دارد. این مواد اغلب بعد از تمیز کردن، لکه بر جای می گذارند. هنگامی که محصولات قابل حل در آب حل شوند، این لکه های طبیعی و آلی با یک عامل اکسیدکننده از بین می روند. به عنوان مثال آب نیمه گرم و مقداری پودر لباس شویی و اسفنج می تواند این نوع لکه ها را از روی فرش خانه ی شما پاک کند اما اگر لکه ها مجدد باقی ماند از آب اکسیژنه ۵ درصد و کمی آب لکه زدایی را ادامه دهید تا کامل پاک شود و سپس با دستمال محل را خشک کنید و مالش دهید.

 

آشنایی با نکات تکمیلی در باب نگهداری از فرش

خب تا بدین جای این مقاله سعی شد تمام نکات مهم در باب نگهداری از فرش را پوشش دهیم. حال در این قسمت آخرین نکات تکمیلی در مورد این مسئله را نیز بررسی می کنیم که این موارد شامل:

۱. به خواب فرش جارو بزنید

معمولاً برای راحتی کار، جاروبرقی را به صورت رفت و برگشتی روی سطح فرش حرکت می دهیم. درحالی که این کار، بسیار نادرست است. باید با هر بار حرکت رفت جارو، تماس آن را با سطح فرش قطع کنید و مجدد جارو را در جهت خواب فرش حرکت دهیم. در تعداد دفعات جارو زدن نباید افراط یا تفریط داشته باشید. معمولاً هفته ای یک بار کفایت می کند.

۲. لکه ها را با چاقو و چیزهای برنده نتراشید!

بدون شک اگر مایعات روی فرش بریزد، باید سریع خشک شده تا از پوسیدگی آن جلوگیری شود. وقتی لکه ای روی فرش ایجاد می شود که به سادگی از بین نمی رود، هرگز با چاقو به جان فرش نیفتید و با حذف بافت آن، درصدد از بین بردن لکه نباشید. حذف هر نوع لکه بر اساس مواد آن، اصولی دارد که می توانید بعد از تحقیق، روش رفع آن را پیدا کنید یا فرش را برای لکه زدایی به قالی شویی های معتبر بسپارید.

۳. توجه به رشد باکتری در سطح فرش

به طورکلی رطوبت یکی از عواملی است که علاوه بر پوسیدگی می تواند سبب رشد باکتری شود. از طرفی اگر هوا در سطح فرش جریان نداشته باشد، احتمال رشد کپک بالا می رود؛ بنابراین جلوگیری از رطوبت و برقراری جریان هوا در اتاق می تواند امری مهم در نگهداری از فرش محسوب شود. بهتر است که فرش روی سطح موکت و مواد پلاستیکی پهن نشود. چراکه در این حالت، حشرات فرصت خوبی برای رشد پیدا خواهند کرد. تابش به اندازه نور خورشید، می تواند به سلامت فرش و جلوگیری از کپک و رشد حشرات کمک کند، اما فراموش نکنید تابش بیش ازحد خورشید، سبب رنگ پریدگی فرش خواهد شد.

۴. فرش را هرگز تا نکنید!

اگر قصد جمع کردن فرش را دارید، هرگز آن را تا نکنید. بهترین روش در جمع کردن فرش، لول کردن آن است تا بافت آن نشکند و تاروپودش صدمه نخورد. لازم به ذکر است که این نکته مهم، در موارد نگهداری از فرش دستباف و ماشینی که تراکم بالایی دارند، مشترک است.

نکاتی مهم در خرید انواع فرش ماشینی

در این قسمت مقاله قصد داریم راه های تشخیص بهترین فرش ماشینی را به شما معرفی کنیم تا با استفاده از آن خود به راحتی بتوانید بهترین مارک فرش ماشینی ایرانی را بشناسید.

۱. جنس نخ خواب را بررسی کنید.

جنس نخ خواب مهم ترین عامل در تعیین کیفیت فرش است، چراکه بیش از ۷۰% وزن یک فرش را نخ خواب که به آن نخ پرز هم می گویند، تشکیل می دهد. از این نخ برای بافت گره های رنگ استفاده می شود و کیفیت آن ارتباط مستقیمی باقیمت و ماندگاری فرش دارد. به طورکلی بهترین فرش ماشینی، فرشی است که ۱۰۰ درصد نخ خواب آن از الیافی به نام «آکریلیک» تهیه شده باشد. این الیاف مصنوعی، گرم و سبک هستند و حالتی شبیه به پشم دارند. فرش هایی که به صورت خالص از آکریلیک بافته شده باشند در مقابل عوامل محیطی مثل روغن، مواد شیمیایی و نور خورشید بسیار مقاوم تر از انواع پلی استر (ابریشم مصنوعی) یا پلی پروپیلن هستند. از طرفی این نوع فرش ها قابلیت شستشو بالایی داشته و آلودگی ها به راحتی از روی آن ها پاک می شوند.

اما برای تشخیص یک فرش ماشینی آکریلیک چند راه وجود دارد:

• دست کشیدن روی فرش

اگر دست شما به راحتی از روی فرش سُر خورد و احساس چسبندگی نکردید، آن فرش آکریلیک است.

• بوی فرش

فرش های ماشینی آکریلیک بوی پلاستیک و مواد نفتی نمی دهند.

• شفاف بودن رنگ ها

فرش های آکریلیک نسبت به انواع دیگر مثل پلی استر، رنگ ها را شفاف و سرزنده نمایش می دهند. البته از طرفی قیمت بالای نخ های آکریلیک باعث شده تا بعضی از کارخانه ها برای کاهش هزینه ها از نخ های آکریلیک و پلی استر یا پلی پروپیلن به صورت ترکیبی استفاده کنند. هر چه درصد استفاده از الیاف آکریلیک پایین تر باشد به همان میزان کیفیت و قیمت فرش هم کاهش پیدا می کند.

۲. در مورد هیت ست شدن فرش اطمینان حاصل کنید.

به طورکلی هیت ست فرآیندی است که قبل از بافت یک فرش ماشینی و بر روی الیاف آن صورت می گیرد. در این فرآیند الیاف فرش با بخارآب گرمادهی می شوند. فرآیند هیت ستینگ به شدت کیفیت و ماندگاری فرش های ماشینی را افزایش می دهد و خریداران توجه ویژه ای به هیت ست به بودن نخ های یک فرش ماشینی نشان می دهند زیرا که احتمال پارگی در این نوع فرش های ماشینی بسیار کمتر است و از طرفی پاخور و زیردست بسیار نرم تری هم دارند. جالب است بدانید ازنظر ظاهری هم فرش های هیت ست شده پرتراکم به نظر می رسند و به همین دلیل طرح ها و نقوش یک فرش را بهتر نمایش می دهند. همچنین این نوع از فرش ها پس از شستشو حالت اولیه خود را از دست نداده و به اصطلاح آب نمی روند. معمولاً این نوع فرش ها پرز کمی می دهند و بافت آن ها حالتی پفکی دارد. البته تشخیص این موضوع نیاز به کمی تجربه دارد؛ بنابراین بهتر است برای اطمینان از یک فروشگاه معتبر خرید کنید.

۳. تعداد گره های طولی و عرضی را بشمارید!

یکی از اصلی ترین عوامل تعیین قیمت و انتخاب بهترین فرش ماشینی تراکم آن است. منظور از تراکم تعداد گره های بافته شده یک فرش است. به طورکلی ما دو نوع تراکم داریم:

• تراکم عرضی (شانه فرش)

تراکم عرضی یک فرش با شمارش تعداد گره ها در عرض آن به دست می آید. به عنوان مثال زمانی که می گوییم فرشی ۱۰۰۰ شانه است یعنی باید در طول هر متر از آن فرش هزار گره وجود داشته باشد؛ بنابراین به یاد داشته باشید که برای خرید بهترین فرش ماشینی باید فرشی را انتخاب کنید که شانۀ بالاتری داشته باشد زیرا در این نوع فرش ها نقوش ریزتر به نظر رسیده و حالتی دستباف گونه تر دارند.

• تراکم طولی

تراکم طولی یک فرش که با شمارش تعداد گره ها در طول فرش محاسبه می شود، هر چه یک فرش تراکم طولی بیشتری داشته باشد، بافت آن فشرده تر می شود به همین دلیل استحکام و ماندگاری آن افزایش پیدا می کند. به طورکلی یک فرش ماشینی استاندارد حداقل باید دارای ۷۰۰ شانه و تراکم ۲۵۵۰ باشد. طبیعتاً هر چه این مقدار افزایش پیدا کند کیفیت و قیمت هم بالاتر می رود ولی اگر به دنبال خرید بهترین فرش ماشینی هستید باید به سراغ انواع ۱۲۰۰ و حتی ۱۵۰۰ شانه با تراکم بالای ۳۶۰۰ گره بروید.

• توجه به تعداد شانه های فرش

فرش هایی که با عنوان «طرح ۷۰۰ شانه» یا «طرح ۱۰۰۰ شانه» در بازار یافت می شوند، درواقع همان فرش های ۵۰۰ شانه هستند ولی با این تفاوت که طرح آن ها کمی جدیدتر از ۵۰۰ شانه های معمولی است. همچنین جالب است بدانید که هر دستگاهی نمی تواند یک فرش با تراکم بالا یا با شکل های خاص مثل فرش گرد یا بیضی ببافد. به عنوان مثال فرش های ماشینی متراکم احتیاج به دستگاه های با تکنولوژی های پیشرفته و با دقت بالا دارند؛ ولی ازآنجایی که این نوع دستگاه ها گران هستند، بعضی از تولیدکنندگان داخلی، دستگاه های ۵۰۰ شانه را با اعمال تغییراتی تبدیل به انواع ۷۰۰ شانه می کنند. نکته اینجاست که دستگاه های تبدیلی تنها می توانند دقت شانه را رعایت کنند و در تراکم طولی کم می آورند! همان طور که قبلاً گفتیم یک فرش ۷۰۰ شانۀ واقعی حداقل باید دارای تراکم ۲۵۵۰ باشد درحالی که این فرش ها معمولاً به اندازۀ ۱۵۰۰ گره تراکم دارند!

کلام پایانی 

هدف کلی ما از این مقاله جامع در وبلاگ پرشین سازه بزرگ ترین بانک اطلاعات ساختمان های در حال ساخت کشور آشنایی دقیق و درعین حال کامل شما عزیزان با اصول شست وشو و نگهداری از فرش چه از نوع دستی و چه ماشینی یا کارخانه ای بود که امیدواریم مفید واقع شده باشد. همچنین تیم محتوای پرشین سازه همواره آماده دریافت انتقادات و پیشنهادات شما عزیزان در بخش کانت ها است.