۱۱ مورد از بهترین ساختمان های دوره بیداری معماری ایرانی

چشم انداز معماری معاصر ایران در آستانه رونق قرارگرفته است. پروژه های اخیر شامل خانه ای با اتاق های گردان، بزرگ ترین پل عابر پیاده، آپارتمان هایی با پنجره چوبی موج دار و یک بلوک مسکونی با آجرکاری پرده مانند است. ما ۱۱ مورد از بهترین نمونه های ساختمان ها و پل های جدید کشور را در اینجا جمع آوری کرده ایم و موردبررسی قرار داده ایم.

ساختمان اداری ترمه

(طراحی شده توسط فرشاد مهدی زاده و احمد بطحایی)

این دفتر و بازارچه در شهر همدان واقع می باشد و دارای نمای آجری است، از بیرون شکلی موجی مانند در سقف ایجاد می کند که عموم مردم بتوانند از آن بالا بروند و روی آن بنشینند.

ساختمان ترمه توسط معماران، فرشاد مهدی زاده و احمد بطحایی طراحی شده است تا بتواند دو تصرف جداگانه و دو کارکرد مجزا را در یک فضای خرده فروشی در طبقه همکف و یک دفتر در طبقه بالا قرار دهد. این سازه به منظور این که با فضای عمومی این شهر ارتباط برقرار کند،طراحی شده است. همچنین تحت تأثیر بسیاری از میادین عمومی شهر همدان قرار دارد که توسط بلوارهای بزرگ با یکدیگر در ارتباط هستند.

یکی از این بلوارها در امتداد یک طرف ساختمان قرار دارد، بنابراین معماران تصمیم گرفتند با پایین آوردن سقف به منظور ایجاد پیاده رو، بر ارتباط بین فضای داخلی و خیابان تأکید کنند.

مهدی زاده گفته است: “این ساختمان دو کارکرد متفاوت را انجام می دهد که از طریق هسته مرکزی به فضای عمومی متصل می شوند، بنابراین ما می خواستیم دسترسی به آن را غیرمستقیم کنیم. ”

در پی برداشته شدن تحریم های اقتصادی بین المللی، معماری نوآورانه معاصر در ایران رونق گرفته است، نمونه های اخیر آن، شامل یک ساختمان آپارتمانی در تهران با نمای چوبی تخته سنگی که توسط قاب های پنجره ای منقطع شده و یک خانه شخصی متشکل از سه حجم انباشته با زاویه دید متفاوت، می باشد.

روکش آجری که از بالای پنجره های طبقه همکف امتدادیافته و به سمت خیابان ادامه می یابد، یک سطح قابل دسترسی را تشکیل می دهد.

نام این بنا برگرفته از پارچه دستباف سنتی ایرانی بنام ترمه می باشد که تداعی کننده فرم موج گونه این ساختمان می باشد. آجرهای محلی به کار گرفته شده در الگوهای سنتی، با نمای موجود در بسیاری از ساختمان های این محله مطابقت دارند.

همچنین این آجرکاری موج گونه دسترسی به سطوح بالایی ساختمان، جایی که ورودی بخش اداری است را فراهم می کند.

مهدی زاده گفت: “من سقف را به عنوان راه پله توصیف نمی کنم زیرا پله ها عناصری تکراری هستند، اما این المان ها هرچند که شکل آن موج مانند است، دارای سناریوها، پویایی ها و کیفیت های مختلفی برای افرادی که از آن بالا می روند، می باشد. مردم می توانند مانند یک فضای عمومی کوچک، روی آن نشسته یا بازی کنند. پله ها یک کارکرد دارند اما این عنصر در فضای عمومی اجراشده است. ”

فرم رفت و برگشتی و موج مانند سقف شکلی آجدار و چشمگیر برای فضای درونی سقف تشکیل می دهد که سطحی مزانزینی را در بالاترین نقطه خود جای می دهد.

ورودی دوم اداره در گوشه ای از بلوار اصلی قرار دارد که ارتفاع آن از سطح ورودی پارکینگ به محل کار، به اندازه یک پله، با شکلی عادی می باشد.

راه پله تا یک تراس پشت بامی برای افراد مقیم دفتر کار ادامه می یابد. این قسمت های سازه دارای سطوحی است که رویه آن ها از سنگ پوشیده شده اند و می توان از آن ها برای مهمانی ها و همایش ها استفاده نمود.

خانه مشا

(طراحی شده توسط موج جدید معماری)

 

 

خانه مشا با بهره گیری از بیشترین فضای تپه ه­ای کوهستانی در خارج از تهران طراحی شده است و از سه شکل جعبه مانند تشکیل شده است که هرکدام از آن ها دارای زاویه دید متفاوتی هستند.

مجموعه ای از سه جعبه، بر روی یکدیگر جمع شده اند تا این منزل مسکونی را در کنار تپه در نزدیکی تهران توسط موج جدید معماری شکل بگیرد، اما زاویه هر یک از این جعبه ها به سمت نمای متفاوتی (نمایش به صورت اسلاید) می باشد.

معماران ایرانی، خانه مشا را در یک زمین شیب دار و رو به دامنه کوه البرز، برای یک مهندس سازه و خانواده اش طراحی نموده اند.

برای استفاده بیشتر از مناظر اطراف زمین مرتفع سایت، معماران سه بلوک یک طبقه با انتهای شیشه ای را طراحی کرده اند که چشم انداز آن ها قله ها و دشت اطراف منطقه مشا می باشد.

بلوک بتنی به طور نامنظم بر روی هم انباشته شده است به گونه ای که هرکدام از آن ها یک طره را تشکیل می دهند – تکنیکی که همچنان محبوبیت دارد، همان طور که توسط پروژه هایی مانند “دهکده عمودی ” در سنگاپور نیز استفاده شده است.

هر سه بلوک سفیدرنگ شده اند و ظاهری متمایز را در محیط ایجاد می کنند. به گفته این تیم، هدف ایجاد حس “خلوص ” بوده است.

هر یک از این حجم های جعبه ای شکل مساحتی به اندازه ۲۶۰ مترمربع دارد. داخل، هر یک از آن ها شامل دو اتاق خواب بزرگ، استخر سرپوشیده و سونای روکش شده با چوب است.

این معماران می گویند: “توپوگرافی شدید سایت و قرار گرفتن آن بین کوه ها با منظره ای از دشتی که مشا در آن واقع شده است، الهام بخش ما برای ایجاد حس تعلیق و ایجاد نمای گسترده ای از همه فضاها شده است.”

به دلیل چیدمان نامنظم، تراس ها در پشت بام هر بلوک و در جلوی دیوار شیشه ای در انتهای طره ای آن ها ایجادشده و باعث به حداکثر رساندن فضای بیرونی در نقشه ای با اندازه متوسط خواهد شد. انتهای بلوک ها زاویه دار هستند و تراس ها را از المان های مختلف محافظت می کنند.

این تیم گفت: “قسمتی از جعبه ها که رو به دشت می باشد دارای پنجره های کف تا سقف با نمای پانوراما می باشد. نقش پنجره ها در این سازه بیشتر از یک المان سازه ای و یا بازشو می باشد، آن ها مانند پرده ای شفاف بین داخل و خارج هستند که فضای داخلی ساختمان را با منظره های طبیعی پر می کند.

ورودی اصلی این اقامتگاه در طبقه فوقانی قرار دارد که یک جاده دسترسی از کنار تپه عبور می کند، اما از طریق پله های واقع در قسمت های پایین تر سایت نیز می توان به آن دسترسی داشت.

این معماران گفتند: “هدف ما از ادغام طبیعت بازندگی بشر باعث شده است که با توزیع عمودی فضاهای کاربردی، اراضی کمتری برای ساخت این سازه اشغال شود و ازاین رو بخش بیشتری از زمین را برای محوطه سازی اختصاص دهیم. ”

دو اتاق خواب در کنار سالن ورودی و یک گاراژ در طبقه بالاتر قرار دارند، درحالی که سالن، آشپزخانه و اتاق ناهارخوری در طبقه زیرین قرار دارند.

استخر شنا دورتادور پله در پشت پنجره ای در پایین ترین طبقه ساختمان، در کنار سونا و یک فضای بار قرارگرفته است.

راه پله استوانه ای شکل، از چوب کم رنگ ساخته شده که فصل مشترک سه طبقه ی جعبه ای شکل ساختمان می باشد. فضای بازی که مختص راه پله در نظر گرفته شده دید کلی را بین سه طبقه امکان پذیر کرده و بین کف ها ارتباط بصری ایجاد می کند. فضای داخلی با کف پوش چوبی با رنگ روشن و دیوارهای سفید در سراسر آن تزئین شده است.

ساختمان مسکونی کهریزک

(طراحی شده توسط استودیو CAAT)

این بلوک مسکونی واقع در تهران و طراحی شده توسط استودیوی CAAT می باشد. صفحات آجری زاویه دار، در فضای داخلی سایه می افکند و باوجود شکاف ها و سوراخ های موجود در متریال مورداستفاده، به تهویه فضاها، کمک می کند و ساکنان آن را از آب وهوای گرم و خشک شهر حفظ و نگهداری می کند.

این ساختمان شش طبقه در محله کهریزک و در جنوب غربی پایتخت که به سرعت درحال توسعه می باشد، واقع شده است که عمدتاً خانواده های کم درآمد ساکن آن هستند.

اما معماران ایرانی این پروژه معتقدند نوع ملکی که برای این منطقه طراحی شده است نامناسب است.

آن ها دریافتند که ساکنان این منطقه، اغلب بالکن های یکنواخت بلوک های جدید را با پانل های رنگارنگ شیشه یا سنگ تراشی پوشش می دهند و مکان های شخصی سازی شده ای را برای آویزان کردن لباس و نگهداری وسایل ایجاد می کنند. آن ها احساس می کنند که این مسئله باید از ابتدا در طراحی ها در نظر گرفته می شده است.

استودیوی CAAT گفت: “هدف اصلی این طراحی اصلاح یک نوع از گونه شناختی ساختمان های مسکونی در این منطقه بود که در آن شیوه زندگی و طبقه اجتماعی جمعیت در نظر گرفته می شد.”

آن ها افزودند: “بین سبک زندگی ساکنان و نوع ساخت وسازهای موجود در آن منطقه فاصله زیادی وجود دارد. به عنوان مثال، با مشاهده ساختمان موجود در محله، به جای استفاده معمول از بالکن ها در نما، از آن ها سوءاستفاده می شد.”

معماران توجه خود را به نمای جنوبی ساختمان متمرکز کردند و مجموعه ای از صفحه های آجری شیب دار را در فرورفتگی های بالکن قراردادند تا برخی از فضاهایی را که توسط ساکنان بلوک های مجاور در آن ایجادشده اند، ادغام کنند.

آن ها ۲۱ نوع سطح مختلف را توسعه دادند که درعین حال که ظاهر کلی این طرح را حفظ می کنند، درجه ای از شخصی سازی را برای هر محل اقامت ایجاد می کنند.

اشکال این سطوح بر اساس الگوهای هندسی است که اغلب در طراحی سنتی ایرانی یافت می شود.
بالکن های مرکزی دارای صفحه های آجری هستند که شیب هایی در جهت های مخالف یکدیگر دارند و ظاهری مانند پرده های کشیده شده در نمای را ایجاد می کنند.

این تیم گفتند: “ماژول های آجر بر اساس الگوی هندسه ایرانی طراحی شده اند؛ هر ماژول به عملکرد فضای پشت آن، وابسته بود. استراتژی طراحی این بود که به هر فضای پشت نمای جنوبی یک ماژول چیدمان آجری مناسب برای پشتیبانی از نور کافی و موردنیاز روز جهت ذخیره سازی، فراهم کند.

مشتری بودجه متوسطی برای این پروژه داشت، بنابراین معماران تصمیم گرفتند برای دستیابی به اثر دلخواه از نوعی آجر خشت محلی استفاده کنند و از کارگران محلی استفاده کنند.

آجرها با یک چرخ زاویه­ای بریده می شوند تا سوراخ های بزرگی در آن ایجاد شود و به آن ها امکان می دهد تا در بلوک بالا و پایین ثابت شوند و قرارگیری در حالت های مختلف در کنار هم را ممکن می سازد.

پل طبیعت

(طراحی شده توسط لیلا عراقیان)

در حال حاضر بزرگ ترین پل عابر پیاده در کشور به طول ۲۷۰ متر طراحی و ساخته معمار جوان ایرانی لیلا عراقیان، است. این پل، پارک آب وآتش و پارک طالقانی در تهران را از روی یک بزرگراه شلوغ به یکدیگر متصل می کند.

مجموعه ای از مسیرهای مختلف، عابران پیاده را به “گردش در مسیرهای مختلف آن ” در این پل در تهران، تشویق می کند.

این پل در حال حاضر بزرگ ترین پل عابر پیاده در ایران است که پارک آب وآتش را از غرب به پارک طالقانی در شرق، از روی بزرگراه به هم متصل می کند.این سازه شامل سه سطح است که از یک مسیر منحنی شکل می باشد و توسط رمپ ها و پله های مختلفی به هم وصل می شوند.

عراقیان که تازه ۲۶ سال داشت در هنگام طراحی این پل توضیح داد: “از همان ابتدا، مفهوم این طراحی ایجاد یک ساختار فضایی بزرگ بود تا بتواند یک فضای معماری را ایجاد کند، درعین حال هم زمان به صورت یک سازه نیز عمل کند. در نظر گرفته شده بود تا این پل مکانی برای گذراندن زمان باشد نه اینکه صرفاً یک نفر از آن عبور کند و به عنوان پسوندی برای پارک ها عمل کند.”

پل طبیعت در منطقه شمالی تهران معروف به عباس آباد واقع شده است که در ابتدا برنامه ریزی شده بود که منطقه ای مسکونی برای افراد ارتشی باشد اما به عنوان محلی برای کتابخانه ها و موزه ها تبدیل شده است.
این پل دارای یک سازه خرپایی بزرگ از استیل و فولادی است که به آن ظاهری سنگین در خط افق می دهد. ستون های چند شاخه، به گونه ای طراحی شده اند که مانند درختان هستند و تکیه گاهی برای سازه می باشند.

عرشه های چوبی از یک مسیر ملایم به شکل S، برای “ایجاد یک مقصد مرموز ” پیروی می کنند و عرض آن بین شش تا ۱۳ متر متغیر است.

عراقیان افزود: “چندین مسیر از یک نقطه به نقطه دیگر وجود دارد که عابران پیاده را به گردش در این پل ترغیب می کند.”

این پل یکی از پروژه های جدید زیرساخت های عمومی است که به سرپرستی محمدباقر قالیباف، شهردار تهران، ساخته شده است که گفته می شود سرمایه گذاری زیادی در بهبود محیط شهری کرده است. این پروژه زمینه را برای نسل جدیدی از معماران جوان فراهم می کند تا در داخل و خارج از کشور کار پیدا کنند.

ساختمان مسکونی اندرزگو

(طراحی شده توسط گروه معماری آینه)

ساختمان شش طبقه اندرزگو در هر طبقه خود یک واحد آپارتمان دارد و به گونه ای طراحی شده که امکان زندگی آرام و آسوده را در محله ای شلوغ که با انواع مختلفی از ساختمان با مصالح و ارتفاعات گوناگون پرشده است، فراهم می کند.

ساختمان مسکونی اندرزگو توسط دفتر آینه برای محلی در نزدیکی بلوار اندرزگو منطقه ای پرجنب وجوش و بانشاط در شمال پایتخت ایران طراحی شده است. کرکره های چوبی، حریم و سایه ای را برای این ساختمان ایجاد کرده که با خطوط نمای گرانیتی پشت آن هماهنگ است.

این بلوک روی یک کوچه باریک در نزدیکی ساختمان های دیگر با ارتفاعات و مصالح مختلف قرارگرفته است، بنابراین معماران مسئول علی دهقانی، علی سلطانی و عاطفه کرباسی تصمیم گرفتند تا نمای بیرونی ساده و مهارشده ای را برای آن طراحی کنند.

آن ها گفتند: “ساختمان های مجاور به صورت آشفته ساخته شده اند، بنابراین ما یک نمای خنثی و بی فرم ایجاد کرده ایم تا به کوچه کیفیتی آرام تر بدهیم. استراتژی ما در درجه اول بر جلوگیری از ارائه­ ی طرحی پیچیده متمرکز بود. ”

ساختمان شش طبقه دارای یک پارکینگ کوچک در طبقه همکف و یک آپارتمان در هر یک از طبقه های فوق است. همچنین یک زیرزمین وجود دارد که دارای یک سالن بدن سازی، اتاق های مکانیکی و انبار است.

قوانین منطقه بندی محلی، مانع افزودن بالکن ها در قسمت جلوی ساختمان شده است، بنابراین معماران به جای آن، عقب نشینی هایی را که با شیشه پوشانده شده (پاسیو) در هر آپارتمان قراردادند که تراس های داخلی را ایجاد کنند که نور و تهویه را وارد فضاهای نشیمن می کند.

این معماران گفتند: “این پاسیوهای شیشه ای می تواند محلی برای نگهداری گیاهان مورداستفاده قرار گیرد و همچنین می تواند مکان مناسبی برای نشستن، سیگار کشیدن یا باربیکیو باشد. ”

پنج آپارتمان هرکدام دارای یک فضای نشیمن باز و فضای ناهارخوری در قسمت جلویی و سه اتاق خواب و دو حمام در شمال هستند که به شکل C در اطراف یک خلأ تنظیم شده اند تا از نور روز به مقدار کافی برخوردار شوند.

این معماران توضیح دادند: ” برای آنکه نور خورشید در فضای اصلی زندگی بیشتر شود، ما قسمت های خصوصی ساختمان را در بخش عقبی ساختمان قراردادیم و قسمت هایی از خانه را که فضای مشترک هستند در امتداد نمای اصلی آن که رو به جنوب غربی قرار دارد، قراردادیم “.

برای جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید از غرب که بعدازظهرها به آپارتمان ها می تابد، معماران کرکره های چوبی را به پنجره ها اضافه کردند. این کرکره ها در هنگام بسته شدن با قسمت نمای گرانیتی ساختمان هماهنگی و همخوانی لازم را دارند. آن ها گفتند: “ما یک پوسته چوبی متحرکی را ایجاد کردیم، بر روی آن برش هایی وجود دارد که با نمای سنگی هماهنگ هستند. “.

سایر ساختمان های برجسته که رویکردی مشابه برای ارائه حریم خصوصی و ایجاد سایه در ساختمان دارند، شامل یک مهمانخانه ویتنامی پوشیده از کرکره های چندرنگ و یک بلوک آپارتمان سائوپائولو است که با پانل های سوراخ دار تاشو می توان آن را باز یا بسته کرد.

کرکره های ساختمان مسکونی اندرزگو از ترمووود ساخته شده است، چوب درخت کاج که برای بهبود پایداری آن از گرما استفاده شده است و آن را برای آب وهوای تهران مناسب می کند، جایی که میانگین دما می تواند از یک درجه سانتی گراد (۳۳.۸ درجه فارنهایت) و ۳۷ درجه سانتی گراد باشد (۹۸.۶ درجه فارنهایت) در طول سال متغیر باشد.

معماران از قطعات کارخانه ای گرانیتی برای نمای ساختمان استفاده کردند که برای ایجاد یک سطح مضرس، نوارهایی با عمق های مختلف در رویه سنگ گذاشته شده بودند.

آن ها گفتند: “ما می خواستیم نمای تخت سازه دارای بافت باشد، بنابراین خیلی یکنواخت به نظر نمی رسید. علاوه بر این، استفاده از تراش سنگ گرانیت به ما این امکان را می دهد تا هزینه پروژه را اندکی کاهش دهیم.”

سطح گرانیتی مضرس در داخل نیز در برخی از دیوارها ادامه می یابد تا ارتباط بصری بین فضای داخلی و خارجی ایجاد شود. این بنا از یک قاب فولادی ساخته شده است و ساخت آن یک سال به طول می انجامد. معماران این بنا گفتند: “استفاده از یک سازه بتنی روند ساخت وساز این بنا را طولانی تر می کرد. علاوه بر این، فولاد به ما این امکان را می داد تا دقیق تر باشیم. ”

خانه شریفی ها

(طراحی شده توسط گروه معماری نکست آفیس)

شرکت مهندسی نکست آفیس – یکی از نیرومندترین شرکت های جدیدالتأسیس و نوظهور در پایتخت ایران – این خانه خصوصی را طراحی کرده است. اتاق های چرخان در این خانه به حداکثر استفاده از سازه در هنگام تغییرات دمایی محلی کمک می کنند و برای ایجاد اتاق های باز تابستانی به سمت بیرون می چرخد و در هوای سرد می توانند به سمت داخل بچرخند.

غلاف چرخان این خانه اجازه می دهد تا صاحبان آن در تهران با باز کردن اتاق ها در تابستان یا چرخاندن آن ها به سمت داخل در زمستان با نوسان دمای ایران سازگار شوند.

خانه شریفی ها دارای سه اتاق است که می تواند ۹۰ درجه بچرخد تا نماها و تراس ها را در طول تابستان های گرم ایران باز کند و به موقعیت افقی خود برگردند تا خانه در حین زمستان های سرد و برفی گرم تر شود.

معمار این سازه علیرضا تغابنی از دفتر معماری نکست آفیس که از پروژه های قبلی او یک سازه بتنی با نمای خمیده می باشد، گفت:” باز و بسته شدن ساختمان نشانگر خانه های سنتی ایرانی است که اتاق های نشیمن تابستانی و زمستانی در آن ها وجود داشته است.”

تغابنی که نقشه ها را ۱۶ بار برای مشتری مجدداً طراحی نمود، اظهار داشت:” مانند بسیاری از نقشه های شهری، عرض این نقشه در مقایسه با عمق آن بسیار باریک است. درنتیجه، تخصص ما برای تبدیل یک نمای دوبعدی به سه بعدی ضروری شد. ”

سه غلاف موجود در این سازه دارای یک اتاق صبحانه در طبقه اول، یک اتاق میهمان در طبقه دوم و یک دفتر کار در طبقه سوم است. هرکدام دارای یک درب در بخش کناری هستند که امکان دسترسی به تراس را در هنگام باز بودن غلاف فراهم می کند و هنگام بسته شدن به خانه دسترسی دارد.

تغابنی گفت: “این خانه با نیازهای اساسی کاربران خود سازگار است. ” “اتاق مهمان برای اهداف مختلف قابل تنظیم است. به همین ترتیب، دفتر کار و اتاق صبحانه می توانند شکل ظاهری خود را مطابق خواسته های ساکنان خود تغییر دهند. ”

موتورهای دورانی نصب شده بر هر یک از غلاف ها (جعبه ها) توسط شرکت آلمانی Bumat ساخته شده و از سیستمی استفاده شده است که درصحنه های تئاتر و نمایشگاه های اتومبیل نیز به این سیستم اعتماد می شود.

تراس ها باید با نرده های تاشو طراحی شوند که به محض چرخاندن غلاف ها به سمت بالا یا پایین خم شوند تا بتوانند نمای قابل تغییری را ایجاد کنند.

در داخل بنا، اتاق ها به دو بلوک تقسیم شده اند – یکی در قسمت جلویی و دیگری در قسمت پشتی – خلأ مرکزی بین آن ها برای اطمینان از جریان خوب نور در طول خانه در هنگام بسته شدن اتاق ها در نمای جلو سازه می باشد.

پل هایی، برای اتصال اتاق ها در قسمت جلویی و پشتی بنا، از خلأ مرکزی در تمام سطوح سازه عبور می کنند و بالکن های داخلی و پنجره های اطراف این پوسته امکان مشاهده اتاق ها و کف های مختلف را فراهم می کند.

دوطبقه زیرزمین به سالن ورزشی اختصاص داده شده است که دارای استخر، سونا، سالن بدن سازی و میز بیلیارد است. در بالای زمین، یک محوطه سه متری با استخری کم عمق با کف شیشه ای وجود دارد که نور موردنیاز را به فضای زیرزمین می بخشد.

طبقه همکف شامل یک پارکینگ و قسمت مربوط به سرایدار است، درحالی که دوطبقه دیگر دارای فضاهای مشترک هستند که شامل آشپزخانه، اتاق غذاخوری و فضای نشیمن در طبقه اول و یک اتاق تلویزیون و آشپزخانه کوچک تر در طبقه دوم می باشد.

فضای ناهارخوری در طبقه اول اندکی بلندتر از فضاهای اطراف خود است و دارای کف پوش چوبی است تا به صورت بصری آن را از سایر مناطق در فضای پلان جدا کند.

فضای اصلی نشیمن برای ایجاد فضایی سینمایی مانند، از پنجره های جلوی آن رو به تلویزیونی بزرگ قرارگرفته است و یک شومینه فرورفته در امتداد دیواره جانبی دارد.

دوطبقه بالا دارای فضاهای اختصاصی بیشتری است، اتاق خواب مستر و حمام در طبقه چهارم و همچنین آشپزخانه و اتاق مطالعه و سه اتاق خواب و حمام در طبقه پنجم که در اطراف یک اتاق نشیمن قرارگرفته اند.

این خانه با نام شریفی ها نامیده شده است که برگرفته از نام خانوادگی مشتریان پروژه می باشد.
تغابنی طراح آن می گوید: “این نوع نام گذاری برای عبارت های قدیمی ایران که دارای اتاق های تابستانی و اتاق های زمستانی هستند، استفاده می شده است. همان طور که ما پروژه خود را به عنوان نسخه مدرنی از این پروژه ها در نظر می گیریم، خانه را به این شکل نام گذاری کردیم.”

آپارتمان شماره ۱

(طراحی شده توسط AbCT)

این بلوک آپارتمانی مسکونی منحصربه فرد در محلات و با به کارگیری ضایعات سنگی در بافت شهری، توسط گروه معماری Collective Terrain طراحی شده است.

سنگ تراشی یکی از بزرگ ترین کسب وکارها در این منطقه است اما این کار فرایندی است که بیش از نیمی از تولیدات آن دور ریخته می شود، بنابراین معمار رامین مهدی زاده از گروه معماری Collective Terrain (AbCT) تصمیم به بازیافت مواد دورریختنی گرفته و از آن به عنوان نمایی برای یک ساختمان استفاده می کند.

مهدی زاده با توضیح سادگی جمع آوری قطعات سنگ های دورریختنی در ردیف هایی برای تشکیل دیوار، افزود: ” برخی از خصوصیات این ضایعات بسیار خوب است و یکی از این خصوصیات ضخامت یکسان این مصالح می باشد. این فرم و شکل برای مردم بسیار آشنا است، زیرا منشأ این اشکال معادن سنگ است و به همین دلیل حتی یک قطعه معماری معاصر نیز می توانست به راحتی با آن ها سازگار گردد. ”

AbCT سنگ هایی را در اطراف هر طبقه از آپارتمان شماره یک که دارای پنج طبقه است، قرار داده. این ساختمان شامل هشت آپارتمان در طبقات فوقانی آن و دو مغازه در همکف است.

تفاوت در رنگ، اندازه و بافت ضایعات سنگی، شکلی طبیعی را به دیوارها می بخشد که در فواصلی مشخص، جهت محافظت از پنجره های کوچک از نور مستقیم خورشید، به سمت خارج زاویه دار شده و به صورت باران گیر اجرا می شوند.

پنجره های بزرگ تر توسط کرکره های چوبی ساخته شده از چوب های محلی، پوشش داده می شوند. کرکره ها که در پاسخ به سبک زندگی محافظه کارانه جامعه محلی طراحی شده اند، به تنظیم نور و دما در آپارتمان ها در روزهای گرم سال کمک می کنند.

این ساختمان یکی از ۲۰ پروژه موجود در فهرست کوتاه جایزه آقاخان ۲۰۱۳، در کنار یک قبرستان اسلامی در اتریش و بازسازی یک اردوگاه پناهندگان در لبنان است. پنج یا شش فینالیست این مسابقه اواخر امسال مشخص می شوند و برای کسب جایزه یک میلیون دلاری رقابت می کنند

در اینجا شرح مختصری از این بنا به گفتار برگزارکنندگان مسابقه آورده شده است:

اقتصاد بیشتر مردم محلات در اشتغال به کار برش سنگ و شکل دهی به آن می باشد که بیش از نیمی از آن به دلیل ناکارآمدی در فناوری برش سنگ رو به افول است.

این پروژه با استفاده مجدد از ضایعات سنگی برای دیوارهای خارجی و برخی دیوارهای داخلی، ناکارآمدی دستگاه های سنتی برش سنگ را به مزیتی اقتصادی و زیست محیطی تبدیل می کند و منجر به بازیافت روزافزون سنگ توسط سازندگان محلی شده است.

ساختمان پنج طبقه شامل دو فروشگاه در طبقه همکف و هشت آپارتمان سه خوابه در طبقات بالا است. فرم منشوری شدید آن با گرمای مواد طبیعی متعادل می گردد. پنجره های کوچک توسط باران گیرهای سنگی مثلثی شکل محافظت می شوند و پنجره های بزرگ تر دارای کرکره های چوبی هستند که به ساکنان اجازه می دهد میزان نور و دما را تنظیم کنند.

آپارتمان صبا

(طراحی شده توسط گروه معماری TDC)

کرکره های چوبی موج دار با طرح یکنواخت پنجره های فرورفته در قسمت جلوی آپارتمان صبا در تهران که توسط دفتر TDC طراحی شده است، در تضاد است. ساکنان هر قسمت از ساختمان می توانند کرکره ها را به مقدار دلخواهی از هم دیگر دور کرده و یا نزدیک کنند تا یک چیدمان منحصربه فردی در نمای سازه ایجاد کنند. کرکره های چوبی را می توان در سرتاسر پنجره هایی به سبک لانه کبوتری در این آپارتمان کشید تا ظاهری یکنواخت تر داشته باشد.

بنیان گذاران این دفتر طراحی، سارا کلانتری و رضا صیادیان در پاسخ به “تغییر در سبک زندگی مردم، توسعه شهرها و افزایش تقاضا برای ساخت بناهای مرتفع ” در پایتخت ایران، این آپارتمان هشت طبقه معروف به صبا را طراحی کرده و ساختند.

نمای رو به خیابان شامل بلوک های سنگی با رنگ روشن بوده و دارای شبکه ای از پنجره های فرورفته است که توسط تخته های چوبی با لبه های موج دار پوشانده شده است.

پنجره های کف تا سقف این ساختمان روی ریل هایی قرارگرفته اند، این کرکره های مجزا، بسته به نیاز صاحبان از میزان نور، حریم شخصی یا منظره، می توانند با دست تنظیم شوند – تکنیکی که از طرف شرکت آینه نیز برای آپارتمان مسکونی با نمای سنگ گرانیت شیاردار نیز در این شهر استفاده شده است.
اما کلانتری و صیادیان احساس می کنند این سبک زندگی در سازه های مرتفع باعث از بین رفتن ارتباط بین خانه و باغچه و فضای سبز شده است، بنابراین می خواستند این ارتباط را مجدداً برقرار کنند.

آن ها گفتند: “این پروژه نتیجه تلاش ما برای احیای میراث ازدست رفته و تفسیری جدید از مفهومی قدیمی است؛ که ما معتقدیم یکی از دلایل اصلی بحران فرهنگی که امروزه جامعه ما با آن درگیر است، نتیجه این تغییر ناگهانی در فضای زندگی است. ”

موقعیت آپارتمان خیابان را از یک باغ با راه شنی در عقب آن جدا می کند، جایی که خطور ریلی بازیافت شده به عنوان پله های سنگی برای بستر کشاورزی و یک استخر عمل می کنند.

نمای سبز ساختمان از آجرهای محلی ساخته شده است و در همان شبکه پنجره ها در فضای جلوی سازه و رو به خیابان است.

نمای سبز ساختمان از آجرهای محلی ساخته شده است و در همان شبکه پنجره ها در فضای جلوی سازه و رو به خیابان است.

هر یک از شش طبقه فوقانی ساختمان رو به چهار آپارتمان – دو تا در جلو و دو تا در عقب – هستند درحالی که از طبقات پایین تر به عنوان پارکینگ اتومبیل استفاده می شود. این چیدمان به هرکدام از ساکنین امکان دسترسی به یک فضای باز خصوصی را می دهد.

بالکن های عمیق با جعبه های گل کوچک، به صورت فضای سبزی است که نمای پشتی ساختمان را پوشش می دهد و با استفاده از آب باران که در مخازن روی بام ذخیره می شود، آبیاری می شوند.

این معماران گفتند: “بخش چالش برانگیز اتصال مجدد این انکسار بود. ” وی ادامه داد: “ما برای حل این مشکل به ایده ای رسیدیم که ازاین قرار می باشد، فضای سبز از سطح خیابان تا نمای شمالی و پشت بام بردیم و دوباره به سمت نمای جنوبی آوردیم و در آخر دوباره این باغچه را به حیاط متصل نمودیم. ” آن ها ادامه دادند: “به عبارت دیگر، این منظره با پیوند بین نمای شمالی و جنوبی و سقف شکل می گیرد. ”

بالکن های فرورفته و کرکره چوبی همچنین به ساکنان کمک می کند تا دمای منازل خود را در آب وهوای نوسانی و متغیر تهران کنترل کنند. تابستان های خشک شهر و زمستان های برفی آن همچنین باعث شد استودیوی محلی نکست آفیس خانه ای را با غلاف های چوبی چرخنده طراحی کند که بتواند در ماه های گرم تابستان به سمت خیابان باز شود و در زمستان به حالت قبل برگردد.

از پانل های خورشیدی که در کنار سیستم برداشت آب باران در سقف سبز ساختمان صبا قرارگرفته اند، برای تولید انرژی موردنیاز برای روشنایی مناطق عمومی آپارتمان استفاده می شود.

ساختمان اداری

(طراحی شده توسط استودیو معماری LP2)

دکوراسیون و کرکره های چوبی از ویژگی های محبوب ساختمان های جدید در ایران است که شیوه های سنتی کنترل گرما و نور را با استفاده از روش های نوین ارائه می دهد. کرکره های چوبی موجود در این ساختمان اداری طراحی شده توسط LP2 می چرخند و توسط بالکن های و بازشوهای فرورفته تکمیل می شوند. استودیوی معماری LP2 از پانل های دوار و بازشوهای فرورفته استفاده کرده است تا فضاهای منعطفی را برای این بلوک اداری در تهران، جایی که معماری معاصر در آن رونق دارد، ایجاد کند.

معمار استودیوی LP2، محسن کاظمیان فرد، ساختمان هفت طبقه مرتفعی را در سعادت آباد، محله ای در شمال غربی پایتخت ایران طراحی کرده است که روزبه روز پرجمعیت تر می شود.

کاظمیان فرد با ایجاد یک ملک تجاری که شامل مغازه ها، دفاتر و پارکینگ است، نمایه ای را طراحی کرد که انواع مواد و مصالح، بازشوها و سطوح شفاف را در هم می آمیزند.

هدف وی استفاده از دو نمای ساختمان – شمالی و جنوبی – آشکار ساختن کاربردهای مختلف آن و همچنین ایجاد شرایط داخلی راحت برای ساکنین بود.

این معمار گفت: “این پروژه از یک رابطه بنیادی بین ساختمان و شهر به تعامل بین داخل و خارج تغییر می کند. این ساختمان در نظر دارد با ناظران بیرونی ارتباط برقرار کند. ” نمای جنوبی که رو به یک پارک محلی کوچک است، پیچیده تر از این دو است.

راه پله ای وسیع در جلوی ساختمان به سمت ورودی آن منتهی می شود و تغییر سطح بین دو طرف سایت را نشان می دهد. این راه پله به یک دیوار بزرگ شیشه ای می رسد که درب واحدهای فروشگاهی دوطبقه می باشد که بالاتر از سطح پارکینگ زیرزمینی و انباری هستند.

در بالا، دیوار به یک سری مستطیل کوچک تر تقسیم می شود که بالکن های فرورفته برای پنج طبقه اداری می باشند. برخی از این بالکن ها ازنظر اندازه متفاوت هستند و برخی با یکدیگر همپوشانی دارند.

کاظمیان فرد توضیح داد: “این پارک نقش مهمی در شکل گیری مفهوم نمای جنوبی داشت. برخی از قسمت های نما به سمت داخل رانده شده اند تا نمای کاملی از پارک برای کاربران ساختمان قابل مشاهده شود. “هر پنج طبقه فوقانی توسط نمای چوبی پوشانده شده که این نما در پنجره ها نیز امتداد دارد و به آسانی از ورود آفتاب ظهر به داخل بنا جلوگیری می کند.

معمار این اثر را به عنوان “نمای شهری آرام و متغیر ” توصیف می کند که “کیفیت فضاهای داخلی را ارتقا می بخشد “. نمای شمالی بسیار ساده تر است، با زیرزمینی پنهان و یک مغازه با درب شیشه ای در همکف.

قسمت اعظم این نمای ساختمان نیز با چوب پوشیده شده است، اما بسیاری از پانل ها در اینجا قابل چرخش هستند. ساکنان می توانند از این پانل ها برای جلوگیری از عبور کامل نور یا هدایت آن به بخش های مختلف یک اتاق استفاده کنند

کاظمیان فرد گفت: “می توان سطوح چوبی نمای شمالی را به عنوان گفت وگو بین کاربران و شهر توصیف کرد. این سطوح می توانند به هزاران شکل تغییر کنند. ”

نماهای چوبی در داخل ساختمان نیز ادامه پیدا می کنند و باعث ایجاد ارتباط بین داخل و خارج آن می شوند و با دیوارها و سقف های ساده سفیدرنگ جفت می شوند.

طبق گفته معماران محلی، ایران “در آستانه دوره جدیدی از معماری ” قرار دارد، زیرا تغییر در جمهوری اسلامی پس از برداشته شدن تحریم های اقتصادی فلج کننده صورت می گیرد.

ساختمان اداری سعادت آباد در سال ۲۰۱۵ به پایان رسید. به دنبال این پروژه و چندین پروژه جالب دیگر در تهران ازجمله بزرگ ترین پل عابر پیاده کشور و یک بلوک آپارتمانی با پنجره هایی به سبک لانه کبوتر، وجود دارند.

ساختمان ویلایی برای برادر کوچک تر

(طراحی شده توسط استودیو نکست آفیس)

 

دومین پروژه دفتر نکست آفیس در لیست ما خانه ای در لواسان است – منطقه ای ثروتمند با نام بورلی هیلز تهران. برای ایجاد یک فضای پناهگاه مانند در قسمت پشتی ساختمان، با یک ورودی تیز و تیز چشمگیر، شکل این سازه به گونه ای است که گویا از وسط به دونیم تقسیم شده است.

به عنوان یکی از آخرین نمونه های رونق معماری در ایران، ویلا سه طبقه برای برادر جوان در لواسان، منطقه ای در شمال شرقی شهر تهران می باشد که از آن به عنوان بورلی هیلز تهران یادشده است.

شکل غیرمعمول طراحی آن که می تواند به عنوان Y شکل توصیف شود، توسط دفتر نکست آفیس طراحی شده است تا فضایی را در بخش بیرونی سازه به ساکنان بدهد که از بخش های هم جوار آن قابل مشاهده باشد.
با ایجاد شکافی در مرکز ساختمان، معماران توانستند یک تراس بزرگ با یک استخر کوچک در مرکز ساختمان را فراهم کنند.

بزرگ ترین چالش این پروژه، به گفته معماران، دستیابی به این سطح از حریم خصوصی و درعین حال ایجاد خانه ای است که یک معماری قوی را بیان می کند.

راه حل آن ها ایجاد یک سقف با شیب تند است که این طرح، نشانگر ساخت وسازهای سنتی ایرانی بوده و درعین حال به منزل حالتی مانند یک کلیسای کوچک را می دهد.

دفتر نکست آفیس که توسط معمار علیرضا تغابنی اداره می شود، گفته است: “انتخاب این پیکربندی چند قطعه ای با توجه به سابقه طولانی ساخت سقف شیب دار در شمال ایران بسیار آشنا است.”

وی گفت: “بااین حال شکل مرسوم بنا با اندکی تردید و بدبینی مورد تجدیدنظر قرارگرفته است. تعریف مجدد سقف شیب دار، باکمی اغراق، باعث می شود تجربیات متناقض فضایی در لحظه های مختلف داخلی ظهور کنند. ”

سقف منحنی شکل در فضای داخلی طبقه اول و همچنین در بعضی از قسمت های طبقه زیرین سقفی کاملاً زاویه دار ایجاد می کند. این سقف با دیوارهای داخلی گرد و پله های خمیده تکمیل می شود و تا زیرزمین ادامه می یابد.

استودیوی طراحی گفت: “به نظر می رسد که شکل عمودی این پروژه با هنجار پیکربندی افقی سازه های مسکونی مغایرت دارد. این موضوع منجر به تجاربی غیراستاندارد از فضای داخلی می شود. “هر دوطبقه این بنا دارای یک طرح سیال هستند که دارای بخش هایی با طرح باز و اتاق هایی هستند که فقط تا حدی محصورشده اند.

اکثر فضاهای نشیمن، در طبقه همکف قرار دارند، یک سالن در یک بخش و فضای ناهارخوری در طرف دیگر قرارگرفته اند. دیوارهای شیشه ای اجازه می دهد تا هردوی این فضاها به تراس بازشوند.

در طبقه بالا، سه اتاق خواب بزرگ که در هرکدام از آن ها حمام وجود دارد قرار داشته و همگی این اتاق ها به یک بالکن بلند و باریک دسترسی دارند. طبقه زیرزمین کمی مستطیل تر است. این بخش دارای دو اتاق خواب اضافی، فضای نشیمن، اتاق های تأسیسات و پارکینگ اختصاصی است.

برای تأکید بر فرم تندیسی ساختمان، مصالح بکار رفته در آن ساده نگه داشته شده اند، دیوارها در داخل و خارج بنا به رنگ سفیدرنگ آمیزی شده اند. کف های چوبی بکار رفته در قسمت داخلی و مطابق با سطح تراس هستند و همچنین چندتخته چوب نیز دیوارها را پوشانده است.

این تیم اضافه کرد: “بخش های ذوزنقه ای سقف به گونه ای طراحی شده اند که متناسب با انحنای سطح داخلی سقف باشد تا از هرگونه گچ کاری اضافی جلوگیری شود.

طبق گفته معماران محلی، ایران “در آستانه دوره جدیدی معماری ” قرار دارد، زیرا تغییر در جمهوری اسلامی پس از برداشته شدن تحریم های اقتصادی فلج کننده صورت می گیرد.

از دیگر پروژه های اخیر کشور می توان به یک فروشگاه و ساختمان اداری با سقف موجی مانند، خانه ای متشکل از جعبه که روی هم قرار دارند و یک پل عظیم عابر پیاده اشاره کرد که مردم را به “گردش و تفریح در آن” دعوت می کند.

خانه باغ جنت

(طراحی شده توسط دفتر طراحی براکت)

این خانه در اصفهان به جای نورگیر و کرکره، دارای پنجره های پوشیده از همان تخته های چوبی است که بقیه خانه را می پوشانند و باعث می شوند که بازشوها وقتی که بسته هستند، تقریباً نامرئی باشند.
الوارهای چوبی دیوارها و پنجره های این خانه را در اصفهان واقع در ایران می پوشانند، بدون به خطر انداختن حریم شخصی ساکنان، نور عبوری را فیلتر می کند نام این بنا باغ جنت می باشد، این ملک در یک محله ثروتمند از یکی از شهرهای ایران واقع شده است که زمانی پایتخت ایران بود.

این سایت با دو خیابان هم مرز است و چندین بلوک آپارتمانی چندطبقه آن را محصور می کنند و این مسئله باعث می شود که حفظ حریم خصوصی برای مشتری مهم باشد.

در پاسخ، طراحی استودیوی براکت، یک خانه خانوادگی را که توسط از تخته های چوبی پوشانده شده است، طراحی کرده است. این چوب ها در پنجره ها و بالکن ها ادامه یافته و سایه و حریم خصوصی پخش نور و تهویه داخل آن را برای افراد فراهم می کند.

بخش های دیگر قسمت بیرونی سازه از تخته سنگ تراورتن پوشیده است – سنگ آهک کم رنگ که بیشتر با آجرهای کم رنگ ساختمان های همسایه سازگار است.

این معماران گفتند: “نوارهای چوبی بازشوها و پنجره ها را پوشانده است. این چوب ها با سنگ تراورتن به رنگ کرم روشن ترکیب و همه مصالح متناسب طرح هستند ”

با توجه به اینکه فقط تعداد کمی از این پنجره ها با پوشش چوب وجود دارد، معماران همچنین یک نورگیر بزرگ را در یک طرف سازه ایجاد کرده اند تا نور اضافی موردنیاز را تأمین کند. این نورگیر بین دیوار پوشیده از سنگ و بخش اصلی خانه قرارگرفته و نور را به زیرزمین می تاباند.

این معماران گفتند: “حجم بنا با توجه به کدهای طراحی، مقررات و محدودیت ها به منظور فراهم آوردن نور و حفظ حریم مطلوب شکل گرفته است. این ساختمان از قسمت های شمالی و غربی و همچنین از فرورفتگی موجود در طبقه دوم، نور مناسبی را در روز دریافت می کند. ”

این خانه درمجموع دارای سه طبقه است – دوطبقه در بالای زمین و یکی زیر آن. این چیدمان کمک می کند تا ارتفاع کل ساختمان زیر حداکثر هفت متر که طبق قوانین برنامه ریزی محلی مشخص می شود، حفظ شود.

در کنار یک تراس کوچک که توسط کرکره های چوبی پوشیده شده است، درب ورودی خانه، از طریق دیواره ای از شیشه ای که به یک پاسیوی کوچک می رسد، به فضای سالن منتهی می شود.

روبروی آن، آشپزخانه در کنار گاراژ قرار دارد که امکان دسترسی از طرف مقابل را پیدا می کند. راه پله به اتاق های خواب در طبقه بالا و یک اتاق نشیمن با طرح باز در زیر آن منتهی می شود.

راه پله با یک نورگیر بزرگ از بالا روشن می شود و نور کافی را دریافت می کند. پله ها که دارای ضخامتی کم هستند، بر روی یک تیر فلزی قرارگرفته اند و دورتادور فضا پیچیده می شوند و کمک می کند تا نور روز به طبقه های پایین تر برسد.

در طبقه بالا، نورگیرها در بعضی از اتاق های خواب نیز وجود دارد، اما برای ایجاد حریم خصوصی برای ساکنان با شیشه های مات پوشیده شده است.

یکی از اتاق خواب ها به یک بالکن خصوصی کوچک دسترسی دارد و یک باغچه نیز در پشت بام وجود دارد.

استودیوی طراحی براکت در سال ۲۰۰۶ توسط معمار شروین حسینی تأسیس شد. به گفته این تیم، خانه ای با این اندازه – ۳۰۵ مترمربع – برای یک محله شهری غیرمعمول است، زیرا این مناطق در سال های اخیر بسیار پرجمعیت تر شده اند.

استودیوی مستقر در تهران افزود: “امروزه دستیابی به باغ ها و کاخ های بزرگ قدیمی واقعاً دشوار است، زیرا همه آن ها در ۵۰ سال گذشته ناپدیدشده و به آپارتمان های مدرن تبدیل شده اند. این امر ترکیبی از ساختمان های ناهمگن را با سبک ها، ارتفاعات و تراکم های مختلف ایجاد کرده است. در میان این ساختمان های متراکم، پیدا کردن یک خانه مسکونی یا قطعه ای کوچک برای ساخت وساز و توسعه دشوار است و باغ جنت از معدود مواردی ازاین دست می باشد.”