تولید مسکن مدت هاست در وضعیت رکود به سر می برد. سرمایه گذاران این بازار را ترک کرده اند و پیش بینی ها بر این است که وضعیت بازار مسکن در چند سال آینده، بدتر از امروز شود.
به گزارش پرشین سازه ، گزارش دیگری از سوی بانک مرکزی در خصوص تولید مسکن منتشر شده است که به ساخت و ساز در سال ۱۴۰۱ می پردازد. دو هفته قبل نیز مرکز آمار ایران، گزارش دیگری را منتشر کرد که به همین موضوع می پرداخت و هر دو آمار، به خوبی وضعیت ساخت و ساز در کشور را نشان می دهند.
بر اساس گزارش های موجود، در سال ۱۴۰۱ شاهد رشد ۶ درصدی دریافت پروانه ساخت در قیاس با سال ۱۴۰۰ بودیم.
در سال ۱۴۰۱، بیش از ۴۰۰ هزار واحد مسکونی ساخته شد که گرچه نشان از افزایش می دهد اما در نهایت به نفع رکود ساخت واحدهای مسکونی است.
تحلیل گران نگاه دیگری به این رشد ۶ درصدی داشته اند و از دیدگاه آن ها، افزایش این ساخت و ساز به معنای بهبود شرایط در سال ۱۴۰۱ یا کاهش تورم نبوده است. در واقع بخش زیادی از افزایش ساخت در سال گذشته به ساختمان سازی های دولتی و مسکن سازی دولت بوده است. در نتیجه نمی توان گفت که آمارهای مزبور به رشد ساخت و ساز مسکن اشاره دارد یا این که رونق خوبی بر این بخش حاکم شده است.
در واقع رشد ۶ درصد صدور مجوز ساخت، در سالی که ساختمان سازی دولتی افزایش پیدا کرده است، رشد ناچیزی به حساب می آید.
در بخش دیگری از گزارش بانک مرکزی ایران، میزان سرمایه گذاری ریالی در بازار تولید مسکن بررسی شده است. به نظر می آید که در ۹ ابتدایی سال ۱۴۰۱، شاهد رشد ۳۴ درصدی سرمایه گذاری در بازار مسکن بوده ایم.
اما درست مثل رشد ۶ درصدی در صدور پروانه ساختمانی، نمی توان این رشد ۳۴ درصدی را هم نشان دهنده ی رونق و بهبود شرایط دانست. اما این اعداد و ارقام صرفا ظاهر ماجراست و با دقت بیشتر متوجه می شویم که وضعیت نه تنها بهبود پیدا نکرده است، بلکه باید در انتظار بدتر شدن اوضاع نیز باشیم.
در واقع از آن جایی که هزینه های ساخت و ساز افزایش پیدا کرده است، سرمایه گذاران ناچار شده اند که سرمایه های ریالی بیشتری را وارد بازار کنند و رشد ۳۴ درصدی، در حقیقت، حاصل اصلی تورم است. بررسی های دقیق نشان می دهد که در سال گذشته، نه تنها شاهد رشد سرمایه گذاری در این حوزه نبوده ایم، بلکه مبلغ وارد شده به این حوزه، منفی هم بوده و کاهش ۶ درصدی داشته است.
این مسائل به خوبی نشان می دهد که دوره ی رکود ساخت و ساز در کشور، همچنان با قدرت ادامه دارد و شاهد اصلی اش هم همین است. در طی سال گذشته، مبلغی که به بازار تولید مسکن وارد شده، آنقدر نبوده است که بتوان تحرکی در وضعیت ملک ایجاد کند یا رونقی به شرایط بدهد. هر سرمایه ی اضافه ای که وارد عرصه ی ساخت و ساز شده است، برای پوشش تورم قیمت ها و هزینه های ساخت و ساز بوده است و نمی توان نگاه مثبت به آن داشت.
برخی از کارشناسان می گویند که مبالغ اضافه، حتی نتوانسته است که تورم را جوابگو باشد، چه برسد به اینکه بخواهد رشدی ایجاد کند. در سال ۱۴۰۱، برای دومین سال متوالی شاهد بودیم که میزان سرمایه های جذب شده به بازار ساخت مسکن، منفی بوده است.
آمارها نشان می دهد که میزان واقعی سرمایه گذاری در این حوزه، به منفی ۱۰ درصد رسیده است. به جای این که افزایش مبلغ سرمایه گذاری به رشد تولید مسکن بیانجامد، صرفا توانسته که هزینه های اضافی ساخت و ساز و تورم را پوشش بدهد و کمتر پیش می آید که ساختمان های جدیدی، ساخته شوند.
حالا می توان به صراحت اعلام کرد که زمین ساختمان سازی، دچار فرونشست شده است و سرمایه های بالقوه، در بازارهای دیگری بالفعل می شوند. رکود شدید در بازار ساخت و ساز، خیلی زود عواقب و نتایج خود را نشان می دهد و منجر به گرانی بیشتر مسکن خواهد شد.
در این میان، مصرف کنندگان واقعی، یک گام دیگر از خرید خانه دورتر می شوند و مستاجران نیز از وضعیت کنونی، آسیب خواهند دید.
آمارهایی که در مورد رشد و بهبود وضعیت بازار به گوش می رسد نیز صرفا ناشی از رکود شدید بازار است. در واقع، فروشندگانی که امروز در بازار حضور دارند به دلیل کمبود شدید خریدار، ناچار به ارائه ی تخفیف شده اند.