در شرایطی که بازار انتخابات داغ است، هر روز یک پیشنهاد از سوی کارشناسان مسکن به کاندیدهای ریاست جمهوری می شود. حالا یکی از آن ها پیشنهاد داده که زمین رایگان یا ارزان قیمت را در اختیار انبوه سازان قرار بدهد تا با بودجه خود، مسکن بسازند و تعهد بدهند که پس از ساخت، به متقاضیان واقعی مسکن واگذار کنند.
به گزارش پرشین سازه ، یکی از کارشناسان مسکن اعلام کرد که نزدیک به دو دهه است که دولت های مختلف، در نظر داشته اند که سالانه ۱ میلیون واحد مسکونی بسازند. حتی در دولت سیزدهم، این هدف به شکل قانون و طرح نیز درآمد.
حسن محتشم در ادامه به مشکلات و چالش های اجرایی این طرح اشاره کرد و خاطرنشان ساخت که وزارت راه و شهرسازی قادر به تامین زیرساخت های لازم جهت ساخت این تعداد واحد مسکونی نبود. از میان شش میلیون متقاضی که در مراحل مختلف ثبت نام کردند، فقط ۴.۵ میلیون نفر واجد شرایط شناخته شدند.
مشکلی که گریبان طرحی مثل نهضت ملی مسکن را گرفت، عدم تامین مالی از سوی مردم و بانک ها بود. حتی دستگاه های خدمات رسان در تامین آب و برق نیز دچار مشکل شدند و به همین دلیل، بخش هایی از پروژه دچار وقفه و تاخیر شد.
حسن محتشم تاکید کرد که حتی قیمتی که با پیمانکاران این پروژه ها طی شده بود، با واقعیت بازار سازگاری نداشت و متناسب با رشد تورم نبود. به همین دلیل، طبیعتاً پروژه های مزبور دچار توقف شدند. در ادامه، دولت و پیمانکاران نیز نتوانستند به تفاهمی در نرخ تعدیل دست پیدا کنند و عملاً طرح مزبور روی زمین ماند.
از سوی دیگر، بانک ها هم از اجرای مصوبه مجلس برای همکاری در مسکن سازی اجتناب کردند و هیچ بانکی خود را به ملزم نمی داند که سالیانه ۳۶۰ هزار میلیارد تومان برای بخش مسکن کنار بگذارد.
بر اساس گفته های این کارشناس بازار مسکن، در طی سه سال گذشته نزدیک به ۴۰۰ هزار پروانه ساختمانی صادر شده که نشان از تلاش های دولت برای ساخت ۱ میلیون واحد مسکونی در سال می دهد اما نکته اینجاست که در سال های قبل از اجرای طرح مزبور نیز، بخش خصوصی خود سالانه همین مقدار پروانه ساختمانی دریافت می کرد. به عبارت دیگر، این طرح فقط ۱۰ درصد روی آمار صدور پروانه ساختمانی افزوده است.
به همین جهت است که دولت آتی باید مشکلات و چالش های این مسیر را به خوبی بشناسد و با توجه به آن ها، سیاست های خود را تعیین نماید. حسن محتشم که عضو هیات مدیره انجمن انبوه سازان استان تهران نیز هست، اعلام کرد که در طی ماه های گذشته، قیمت ها در بازار مسکن با ثبات نسبی همراه شده اند اما نباید تصور شود که اقدامات دستوری سیاستگذاران و دولتمردان، منجر به این ثبات شده سات.
هدف اصلی دولت باید تسهیل گری برای افزایش تولید مسکن باشد و نباید به حوزه هایی مثل تعیین سقف مجاز اجاره بها وارد شود. محتشم در ادامه به رئیس جمهور آینده پیشنهاد داد که به جای دخالت مستقیم در کار مسکن سازی، زمین ارزان قیمت در اختیار سازندگان قرار بدهد تا خود دست به ساخت مسکن بزنند.
وی اعلام کرد:
از نگاه من، ارائه زمین به متقاضیانی که پول ساخت و ساز ندارند، چاره ساز نیست. حتی کسانی که در طرح نهضت ملی مسکن ثبت نام کرده اند، متوجه شده اند که باید هر سه ماه، ۴۰ میلیون تومان واریز کنند، به همین دلیل ناچاراً امتیاز خود را به دلالان فروختند. در نهایت، فرم “ج” آن ها قرمز شد و عملاً در آینده، دیگر نمی توانند مسکن دولتی دریافت کنند.
این کارشناس در ادامه تاکید کرد که با چنین رویکردی، نه تنها افراد نیازمند خانه، صاحب مسکن نشدند، بلکه دلالی نیز پابرجا ماند. وی در ادامه راه چاره را در ارتباط دولت و انبوه سازان حرفه ای دانست. دولت زمین های ارزان قیمت را در اختیار سازندگان قرار داده و آن ها نیز تعهد بدهند که در مدتی مشخص، تعدادی واحد ساخته و در اختیار افراد بی خانه قرار دهند.
در حال حاضر، سیاست ساخت مسکن به نحوی است که زمین رایگان در اختیار متقاضی قرار می گیرد اما متقاضیان پولی برای ساخت و ساز ندارند. به همین دلیل، پروژه های مسکن سازی متوقف شده است. این در حالیست که انبوه سازان می توانند از طریق منابع مالی خود، پروژه ها را پیش ببرند.
دولت بی توجه به واقعیت های بازار مسکن، مسیر خود را پیش می رود و حتی خبر از افزایش مبلغ وام مسکن ملی به گوش می رسد. این در حالیست که فارغ از اثرگذاری این وام و فرض پرداخت آن توسط بانک ها، مشکل در جایی دیگر است و باید توجه سیاستمداران به آن معطوف باشد.