مدتی است که طرح مالیات بر خانه های خالی میان دولت و مجلس در رفت و آمد است. اما در لایحه ی بودجه ی سال ۱۴۰۲، دولت یکی از محل های درآمدی خود را همین مالیات بر خانه های خالی پیش بینی کرده است. این در حالیست که در سال های گذشته، همیشه انتقاداتی در مورد نحوه ی شناسایی این خانه ها مطرح بوده است. اما در حال حاضر به نظر می آید که دولت به راهکار جدیدی برای این موضوع دست پیدا کرده است.
به گزارش پرشین سازه بخش اخبار مالیات مسکن ، بررسی بودجه ی سال ۱۴۰۲ نشان می دهد که دولت پیش بینی کرده از محل خانه های خالی، مبلغ ۲ هزار میلیارد تومان مالیات اخذ خواهد کرد. این در حالیست که کل مبلغ مالیاتی که از این محل در سال جاری به دست آمده، ۱ میلیارد و ۴۸۷ میلیون تومان بوده است. رقمی که بعید است تا پایان امسال به دو میلیارد تومان برسد.
مقایسه ی واقعیت و پیش بینی ها نشان می دهد که دولت بیش از حد روی مالیات بر خانه های خالی حساب باز کرده است.
زمانی که این طرح شکل اجرایی به خود گرفت، انتقادات زیادی به آن وارد شد. بر اساس این قانون، اگر خانه هایی که در شهرهایی با جمعیت بیش از ۱۰۰ هزار نفر هستند، بیشتر از ۱۲۰ روز خالی باشند، مشمول مالیات خواهند شد. همچنین به ازای هر ماه بیش از زمان مذکور، ماهانه مبلغی روی مالیات بر درآمد اجاره افزوده می شود که شرح آن در جداول مربوط به مالیات ها به شکل زیر است:
در سال اول، شش برابر مالیات متعلقه، در سال دوم معادل ۱۲ برابر مالیات متعلقه و در سال سوم به بعد نیز معادل ۱۸۹ برابر مالیات متعلقه، باید پرداخت شود.
یکی از اصلی ترین چالش هایی که بر سر راه این طرح وجود دارد، تشخیص خانه های خالی است که این وظیفه بر عهده ی وزارت راه و شهرسازی گذاشته شد. این وزارتخانه نیز با جمع آوری سامانه ی املاک و اسکان نسبت به ثبت اطلاعات مسکونی افراد اقدام کرده و کسانی که در مهلت مقرر نتوانستند، این اطلاعات را ثبت کنند، خانه ی آن ها به عنوان خانه ی خالی به سازمان امور مالیاتی معرفی شد.
اما خیلی از کارشناسان هشدار دادند که وزارت راه و شهرسازی نمی تواند گزینه ی مناسبی برای شناسایی سریع و کارآمد این خانه ها باشد.
روش جدید تشخیص خانه های خالی
بر اساس گفته های داوود منظور، رئیس سازمان امور مالیاتی، نمی توان صرفا با خوداظهاری اقدام به شناسایی خانه های خالی کرد. به عبارت دیگر، تعریف وزارت راه و شهرسازی از خانه ی خالی اشتباه بوده است. حدود ۵۲۰ هزار رکورد خانه خالی توسط وزارتخانه ثبت شده است که از این میان، ۲۱۶ هزار واحد اعتراض کرده اند که اعتراض همه ی آن ها نیز وارد بوده است.
داوود منظور پیشنهاد کرده است که برای تشخیص خانه های خالی از ظرفیت شهرداری استفاده شود.
با توجه به شرایط موجود، تردیدهای زیادی در خصوص پیش بینی های دولت از درآمد مالیات بر خانه های خالی به وجود می آید. البته فراموش نکنیم که هنوز روش جدیدی که برای شناسایی خانه های خالی و لوکس ابداع شده، در هاله ای از ابهام است. داوود منظور گفته است که ظرف اطلاعاتی سازمان امور مالیاتی باید از دستگاه های تولید کننده ی اطلاعات به دست بیاید. به همین دلیل است که تا این لحظه، قانون مالیات بر خانه هالی خالی و خودروهای گران قیمت به نتیجه نرسیده است.
وی افزود: جهت حل این مشکل، لایحه ی تضامینی را در قانون پیش بینی می کنیم که در طی آن، دستگاه های مختلف باید اطلاعات مورد نظر سازمان امور مالیاتی را تامین کنند. این تضامین محکم بوده و برای دستگاه هایی که همکاری لازم را ندارند، مجازات هایی پیش بینی شده است.