خبر عجیبی که این روزها در بازار مسکن به گوش می رسد، توقف پرداخت تسهیلات ساخت مسکن به دلیل نبود اعتبار برای سازندگان است.
به گزارش پرشین سازه ، برخی از سازندگان می گویند که ورود به عرصه ی ساخت مسکن بسیار ریسکی است. چرا که تمام پشتوانه ی دولت برای ساخت واحدهای حمایتی، تسهیلات بانکی است. اما این موضوع به ضرر سرمایه گذار است. چرا که در حال حاضر، حساب هایی که مربوط به اوراق مسکن هستند، دو منظوره شده اند و همین موضوع به مسیر تخصصی پرداخت تسهیلات آسیب زده است.
سازندگان می گویند که این دو منظوره بودن حساب وام مسکن، باعث شده که وام ساخت به سازندگان پرداخت نشود. در واقع حساب های سپرده مسکن در قالب اوراق مسکن در اختیار سازندگان قرار می گرفت تا مسکن سازی رونق بگیرد. اما حالا مشخص نیست که این اوراق به چند منظوری استفاده می شود که اساساً چیزی سهم سازندگان نمی شود.
برخی از سازندگان اعلام کرده اند که با مراجعه به بانک، با جمله ی ” وام مسکن نداریم” مواجه شده اند. برخی دیگر از بانک ها هم می گویند که فعلا اعتبار لازم برای پرداخت وام مسکن را نداریم.
گرچه شنیدن این جمله از سوی خیلی از بانک ها عادیست، اما از آن جایی که سازندگان مدت ها پیش، مبالغ قابل توجهی را در حساب پشتوانه صدور اوراق مسکن گذاشته بودند، حالا توقع دارند که بعد از سپری شدن طول دوره، از مزیت های خاص آن بهره مند شوند. اما نه خبری از اوراق وام مسکن است، نه وام و نه حتی یک ریال سود!
مشخصا از حساب مخصوص اوراق وام مسکن به دو منظور استفاده می شود. این حساب به صورت اختصاصی قرار است تامین مالی ساخت مسکن را به عهده بگیرد. اما مشخصا نه تنها خانه اولی ها دچار دردسر شده اند، بلکه سازنده ها نیز مشکل پیدا کرده اند.
حساب ممتاز مسکن به این شکل است که سرمایه گذاران باید پول خود را به مدت مشخص در حساب مزبور سپرده گذاری کنند. بعد از آن می توانند اوراق مسکن دریافت کنند. این حساب، مدت هاست که تامین مالی بخش ساخت و ساز مسکن را عهده دار بوده است.
متقاضی مسکن نیز باید ۳۰ الی ۵۰ درصد از مبلغ وام مورد نظرش را در حساب مزبور سپرده گذاری کند تا وام مسکن به وی تعلق بگیرد.
یکی دیگر از وام هایی که در قالب وام اوراق مسکن به سازندگان تعلق می گیرد، وام مجتمع سازی است که سپرده گذاری متفاوتی دارد. در این شیوه، کافیست ۱۰ درصد مبلغ وام سپرده گذاری شود تا بعد از طی شدن مدت زمان مورد نظر، وام به سازنده تعلق بگیرد.
تمام این مدل ها در سال های گذشته به درستی کار می کردند. اما حالا یکی از سازندگان می گوید که در موعد مقرر به بانک مراجعه کرده اما خبری از وام نبوده است. این سازنده می گوید که یک سال پیش، ۱ میلیارد تومان در حساب ممتاز سپرده گذاری کرده و تصمیم داشته که بعد از اتمام دوره سپرده گذاری، مشمول دریافت اوراق وام مسکن بدون هزینه برای ساخت ۸ واحد مسکونی شود.
وی می گوید که بعد از یک سال که امتیازش به دریافت اوراق وام ۸ واحد مسکونی رسیده است، بانک به وی اعلام کرده که بودجه ی لازم را ندارند و نمی توانند وام را پرداخت کنند. حتی خبری از اوراق بدون هزینه هم نیست.
این سازنده می گوید که با وجود خواب سرمایه به مدت ۱ سال، حتی یک ریال سود هم پرداخت نشد و بعد از پیگیری های متعدد، در نهایت نااُمید شده و پول خود را از حساب مزبور بیرون کشیده است.
مشخصا دلیل رخ دادن چنین اتفاقی، استفاده ی دو منظوره از حساب ممتاز مسکن است. بانک ها هم باید منابع مالی خود را از طریق حساب ممتاز به دست آورند، هم اینکه به پشتوانه این حساب، اوراق وام را در اختیار سازندگان و خریداران مسکن قرار بدهند.
واضح و مبرهن است که این دو موضوع با هم تداخل پیدا خواهند کرد. در واقع نمی توان اعلام کرد که یک حساب، هم برای جذب منابع به کار می رود، هم حساب پشتوانه وام مسکن است. بانک باید به سپرده گذاران این سیگنال را بدهد که این حساب، برایشان سودآوری خواهد داشت. هم اینکه سپرده های آنان را در جهت تجهیز منابع به کار بگیرد و اوراق وام مسکن را از همین محل به سازندگان بدهد.
این کاربردهای دوگانه، باعث شده که مشکلاتی مثل کاهش بودجه بانک ها برای پرداخت وام مسکن و اوراق به وجود بیاید.