بازار مسکن تهران امروز به نقطهای رسیده که بسیاری از خانهاولیها حتی با چندین سال پسانداز، شانس چندانی برای ورود به محلات مرغوب ندارند. محلههایی مثل فرحزاد، زعفرانیه و زرگنده که روزگاری بخش شمال مرفه تهران بودند، حالا در خود بافتهای نامرغوب جای دادهاند. این تغییرات باعث شده خریداران جوان تنها در همین نقاط یا مناطق حاشیهای بتوانند به رویای خانهدار شدن نزدیک شوند.
چالش کیفیت پایین و تصمیم دشوار
این انتخاب ساده نیست؛ بسیاری از املاک کیفیت مناسبی ندارند و خرید آنها نگرانی از آینده و افت ارزش دارایی را تقویت میکند. خانهاولیها میان دو راهی سخت قرار میگیرند: پذیرش مسکن نامرغوب در بافت شهری یا مهاجرت به شهرها و روستاهای دیگر برای یافتن خانهای بهتر.
مهاجرت؛ واقعیت بازار یا ابزار تبلیغاتی؟
در سالهای اخیر، واژه «مهاجرت» به یکی از پرکاربردترین کلیدواژهها در آگهیهای فروش مسکن تبدیل شده است. بسیاری از فروشندگان واحدهای لوکس با طرح موضوع مهاجرت تلاش میکنند خریداران را جذب کنند و ملک خود را نقد کنند. اما کارشناسان میگویند بیشتر این ادعاها جنبه تبلیغاتی دارد و دادههای رسمی برای تایید افزایش عرضه مسکن ناشی از مهاجرت وجود ندارد.
بازار مسکن ایران و تجربه جهانی
مقایسه بازار ایران با سایر کشورها در مواجهه با موج مهاجرت اشتباه است. در ایران، زمین و مسکن به شکل سازمانیافته در اختیار بانکها و نهادهای بزرگ است و تورم دائمی این بازار را تضمین کرده است. بنابراین حتی اگر موجی از مهاجرت رخ دهد، تاثیر عمیقی بر روند قیمتها ندارد.
خانهاولیها و راهکارهای محدود
با وجود چالشها، برخی خریداران با فروش ملک موجود یا استفاده از وام توانستهاند خانهای جدید خریداری کنند، اما این گزینه بیشتر برای طبقهای ممکن است که از پیش دارایی ملکی داشتهاند. نسل جدید خانهاولیها همچنان با واقعیت تلخ بازار مواجه هستند. مگر بحرانهای بزرگ سیاسی یا اقتصادی رخ دهد، روند افزایش قیمت مسکن ادامه خواهد داشت و خانهاولیها یا باید به خرید در مناطق نامرغوب تن دهند یا در خارج از کلانشهرها دنبال مسکن باشند.