توان خرید مسکن کجاست؟ در حالی که بانک‌ها در سال ۱۴۰۳ حدود ۷۶۰۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت کردند، سهم بخش مسکن و ساختمان تنها حدود ۴.۷ درصد بوده است. این شکاف عمیق، نشانه رها شدن طرح نهضت ملی مسکن از مسیر اصلی‌اش است.
بودجه کم، فشار زیاد روی مستأجران
به گزارش پرشین سازه، این پروژه که با شعار «خانه‌دار شدن مستأجران» آغاز شد، امروز به خانه‌هایی با آورده میلیاردی و اقساط سنگین بدل شده است. آورده‌ای که از حدود ۱۵۰ میلیون تومان به بیش از ۱ میلیارد تومان افزایش پیدا کرده و اقساط ماهانه برای واحدهای اطراف تهران راه را بر دهک‌های متوسط هم بسته است.
بانک‌ها کنار رفتند، طرح پایش خالی ماند
با آنکه قانون برای «تخصیص حداقل ۲۰٪» از تسهیلات بانکی به مسکن تعیین شده، گزارش‌ها نشان می‌دهند سهم واقعی در بسیاری مواقع به کمتر از ۳٪ رسیده است. در این میان، حذف یا تأخیر در انتشار آمار رسمی تقریبا درهای نقد و شفافیت را بسته است.
سیاست ساخت به جای مالکیت؛ خروج از هدف یا راه‌حل؟
زمانی تمرکز بر «مالکیت مسکن برای اقشار هدف» بود، اما اکنون برنامه‌های حمایتی اجاره‌ای یا تغییر جهت داده‌اند. این مساله در شرایطی رخ داده که کشور با کمبود حدود ۷ میلیون واحد مسکونی روبه‌روست و تولید سالیانه‌ای که لازم است متوقف مانده است.
جمع‌بندی
وقتی منابع مالی محدود و سیاست‌ها متزلزل باشند، هدف خانه‌دار شدن مستأجران التیام نمی‌یابد. طرح‌های ملی اگر بدون بودجه، شفافیت و نظارت باشند، فقط شعار می‌مانند. اکنون زمان آن است که دولت، بانک‌ها و نهادهای زیربط همراه شوند تا وعده تحقق یابد نه اینکه متقاضیان حذف شوند.
