کاهش ۲۰ همت هزینه مبادلاتی مردم با سامانه خودنویس
سامانه «خودنویس» که با هدف تسهیل ثبت قراردادهای مسکن و حذف واسطهها راهاندازی شده، تاکنون توانسته است بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومان از هزینههای مستقیم و غیرمستقیم مردم بکاهد. این رقم چشمگیر، یکی از بزرگترین صرفهجوییهای اقتصادی در حوزه مسکن طی سالهای اخیر محسوب میشود و تأثیر مستقیم بر معیشت خانوارهای متوسط و کمدرآمد دارد.
مزیتهای کلیدی سامانه: قدرت انتخاب و کد رهگیری رایگان
کارشناسان اقتصادی معتقدند مهمترین مزیت سامانه خودنویس، ایجاد قدرت انتخاب برای مردم است. پیش از این، دریافت کد رهگیری معتبر تنها از طریق مشاوران املاک و با پرداخت کمیسیونهای سنگین امکانپذیر بود. اکنون مردم میتوانند قرارداد رسمی خود را بدون هزینه ثبت کرده و کد رهگیری رایگان دریافت کنند.
این اقدام علاوه بر حذف کمیسیونهای چندمیلیونی، هزینههای استعلام، چاپ قرارداد و رفتوآمدهای حضوری را نیز از دوش مردم برداشته است.
حذف انحصار واسطهها و کاهش هزینههای معامله
ارسلان محمدی، کارشناس اقتصادی، اعلام کرد که وجود واسطههای متعدد در بازار مسکن باعث افزایش غیرواقعی هزینه مبادلاتی شده بود. با راهاندازی سامانه خودنویس، انحصار طولانیمدت شکسته شد و مردم اکنون میتوانند همان خدمات رسمی گذشته را بدون پرداخت هزینه دریافت کنند.
به گفته امیرحسین اقبالی، پیش از راهاندازی سامانه، در هر قرارداد اجاره حدود ۱ تا ۲ درصد ارزش معامله از جیب مردم پرداخت میشد. اکنون این بار مالی تقریباً به صفر رسیده است.
تحلیل اقتصادی: خودنویس، پیشران حکمرانی هوشمند
کارشناسان تأکید میکنند که سامانه خودنویس تنها یک ابزار اداری نیست؛ بلکه یک مکانیزم اقتصادی برای کاهش هزینههای مبادله، ارتقای شفافیت و تحقق حکمرانی هوشمند در بازار مسکن است.
۱. ارتقای امنیت حقوقی و ثبت شفاف قراردادها
ثبت رسمی قراردادها در سامانه، اختلافات حقوقی و دعاوی ناشی از معاملات سنتی را کاهش داده و اعتماد عمومی را افزایش داده است. کد رهگیری اکنون به عنوان شناسه رسمی هویت ملکی برای دریافت بسیاری از خدمات دولتی استفاده میشود.
۲. کاهش هزینههای مبادله و اثر بر معیشت
در ادبیات اقتصاد خرد، کاهش هزینههای مبادله مستقیماً موجب افزایش بهرهوری اقتصادی میشود. خودنویس با حذف هزینههای زائد، قدرت اقتصادی خانوادهها را تقویت کرده و اثرات ملی قابل توجهی بر اقتصاد کلان گذاشته است.
۳. شناسایی خانههای خالی با اتصال سامانهای
خودنویس اکنون به سامانههای برق، گاز، ثبت اسناد، مالیات و نظام هویتی متصل است. هر فرد تنها میتواند یک آدرس را به عنوان محل سکونت ثبت کند و در صورتی که ملک اجاره برود، بلافاصله نام مستأجر ثبت میشود. این سازوکار، برای نخستین بار امکان شناسایی دقیق خانههای خالی را فراهم کرده است.
۴. افزایش رقابتپذیری مشاوران املاک
با ایجاد قدرت انتخاب، مشاوران املاک به جای اتکا به کمیسیون ثابت، ناچار به ارائه خدمات حرفهایتر، شفافتر و با کیفیت بالاتر شدهاند. این رقابت، کیفیت خدمات واسطهگری را افزایش داده بدون آنکه جایگاه شغلی آنها حذف شود.
جمعبندی: مسیر جدید حکمرانی در بازار مسکن
کاهش ۲۰ همت هزینههای مردم تنها آغاز راه است. سامانه خودنویس با مدل «مردم برای مردم» یک تحول اساسی در شفافیت معاملات ملکی ایجاد کرده و به ابزار اصلی دولت برای سیاستگذاری، نظارت و شناسایی وضعیت واقعی سکونت در کشور تبدیل شده است. این سامانه اکنون یکی از ستونهای حکمرانی هوشمند بازار مسکن به شمار میرود.
