با وجود آنکه نرخ سود وام ساخت مسکن از ۲۳ درصد به ۱۸ درصد کاهش یافته، اما سازندگان همچنان با چالشی جدی مواجه‌اند. در شهر بزرگی مانند تهران، سقف وام ساخت مسکن تنها ۶۰۰ میلیون تومان است؛ رقمی که با توجه به نرخ کنونی ساخت‌وساز، به سختی پاسخگوی ساخت یک واحد ۲۴ متری خواهد بود.
بر اساس گزارش پرشین سازه ، برآوردها نشان میدهد که در سال جاری هزینه‌ی ساخت هر متر مربع در تهران از ۱۰ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان آغاز می‌شود و تا نزدیکی‌های ۲۵ میلیون تومان نیز می‌رسد. با این اوصاف، وام ۶۰۰ میلیونی به تنهایی نمی‌تواند پشتوانه‌ای جدی برای ساخت یک واحد مسکونی متوسط در پایتخت باشد.
نرخ وام بر اساس موقعیت جغرافیایی و نوع سازنده متفاوت است
سقف تسهیلات ساخت مسکن تنها وابسته به شهر محل سکونت نیست؛ بلکه به حرفه‌ای یا غیرحرفه‌ای بودن سازنده نیز بستگی دارد. در تهران، سقف وام برای سازندگان حرفه‌ای ۶۰۰ میلیون تومان و برای غیرحرفه‌ای‌ها ۵۵۰ میلیون تومان است. در سایر کلان‌شهرها این رقم به ۵۰۰ میلیون تومان کاهش پیدا می‌کند و برای شهرهایی با جمعیت کمتر از ۲۰۰ هزار نفر، تا ۳۵۰ یا حتی ۳۰۰ میلیون تومان نیز پایین می‌آید.
سازندگان حرفه‌ای کسانی هستند که مدارکی مانند پروانه‌ی اشتغال انبوه‌سازی، پروانه‌ی اشتغال مهندسی، یا گواهی صلاحیت پیمانکاری ارائه دهند. این در حالی است که اشخاص عادی برای دریافت سقف تسهیلات باید با محدودیت‌هایی دست‌وپنجه نرم کنند.
اقساط بلندمدت اما سنگین
وام ساخت مسکن باید ظرف حداکثر ۲۰ سال بازپرداخت شود. حالا که نرخ سود از ۲۳ به ۱۸ درصد کاهش یافته، اقساط ماهانه به حدود ۹ میلیون و ۲۶۰ هزار تومان رسیده است. با احتساب این رقم در طول بیست سال، مبلغ بازپرداختی در پایان دوره به حدود دو میلیارد و ۲۲۲ میلیون تومان می‌رسد. بخش بزرگی از این عدد، یعنی بیش از یک میلیارد و ۶۲۰ میلیون تومان، صرفا سود وام است.
بنابراین اگرچه کاهش نرخ سود گامی مثبت تلقی می‌شود، اما همچنان سنگینی اقساط برای بسیاری از متقاضیان چالش‌برانگیز خواهد بود.
برای دریافت این تسهیلات، تنها داشتن مدارکی مانند کارت ملی یا شناسنامه کافی نیست. متقاضی باید درآمد مستقل داشته باشد، سابقه‌ی چک برگشتی نداشته باشد و از دریافت وام‌های مشابه در گذشته نیز معاف باشد. همچنین، بانک‌ها فرآایندهای سخت‌گیرانه‌ای برای بررسی شرایط متقاضی در نظر گرفته‌اند که عبور از آنها به‌سادگی ممکن نیست.
در نهایت، با وجود اصلاح نرخ سود، مسیر بهره‌مندی از وام ساخت مسکن همچنان ناهموار است و افراد بسیاری ممکن است حتی به سقف اعلام‌شده نیز دسترسی نداشته باشند.
