در حالی که صنعت ساخت وساز ایران در دهه های اخیر با چالش هایی مانند مصالح بی کیفیت، نبود نظارت موثر و بی اعتمادی مصرف کنندگان مواجه بوده، حالا یک راه حل ساختاری و بنیادین در حال ظهور است: «بیمه تضمین کیفیت». حامد مانی فر، مدیرکل دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان وزارت راه و شهرسازی، در گفت وگویی صریح از این بیمه به عنوان شاه کلید تحول ساخت وساز کشور یاد کرده و معتقد است اجرای آن به حذف تدریجی مصالح بی کیفیت و روش های ساخت غیراستاندارد منجر خواهد شد.
به گزارش پرشین سازه ، این بیمه نه تنها برای مصرف کنندگان نویدبخش دوره ای از اعتماد و امنیت است، بلکه برای تولیدکنندگان و سازندگان نیز فرصتی تازه برای ایجاد ارزش افزوده واقعی و بازگشت اعتماد عمومی فراهم می کند. به گفته مانی فر، با این بیمه دیگر کسی نمی تواند ساختمانی را بدون تضمین کیفیت روانه بازار کند، و این، سازندگان متهد و باکیفیت را از دیگران متمایز خواهد کرد.
مبحث ۲۲؛ از یک مقرره فنی تا ضامن حقوق مصرف کننده
در میان مباحث مقررات ملی ساختمان، مبحث ۲۲ نقشی کلیدی در تحول پیش رو دارد. این مبحث که اکنون در آستانه ویرایش دوم خود قرار دارد، به طور خاص بر مرحله نگهداری و بهره برداری از ساختمان تمرکز دارد؛ حلقه ای که به گفته مانی فر، سال ها در زنجیره مدیریت انرژی، ایمنی و کیفیت ساختمان مغفول مانده است. وی تاکید می کند:
حتی اگر طراحی و اجرای یک ساختمان در سطح بالایی انجام شده باشد، در صورت نبود نگهداری حرفه ای، منابع و انرژی به سرعت هدر خواهند رفت.
به همین دلیل مبحث ۲۲ صرفا به الزامات فنی محدود نمی شود، بلکه نگاهی حقوق محور به بازار مسکن دارد. خریدار باید ساختمانی را با ضمانت نامه معتبر خریداری کند و تولید کننده نیز در ازای تضمین کیفیت، پاداشی در خور دریافت کند.
بازار هوشمند، مردم آگاه؛ مسیر تحول از دل جامعه
یکی از نکات قابل توجه در سخنان مانی فر، تاکید او بر نقش مردم و بلوغ اجتماعی جامعه در پیشبرد این مسیر تحول آفرین است. وی با اشاره به اینکه «مردم از حاکمیت جلوتر حرکت کرده اند»، یادآور شد که اگر بسترهای مناسب فراهم شود، بازار خود به بهترین ابزار نظارت و تنظیم گری تبدیل خواهد شد.
وقتی ساختمانی با گارانتی رسمی کیفیت وارد بازار شود، هوش جمعی مردم وارد میدان خواهد شد و بر اساس تجربه، قضاوت و اعتماد، سازندگان خوب را شناسایی می کند. در چنین بازاری، سازنده ای که کیفیت را تضمین کند، به قهرمان بازار بدل خواهد شد؛ چرا که مردم حاضرند برای اطمینان از کیفیت، هزینه بیشتری پرداخت کنند، به شرط آنکه اطمینان از آن تضمین شده باشد.
نسخه جدید مقررات، آغازی عصری تازه
به گزارش پرشین سازه، ویرایش دوم مبحث ۲۲ مقررات ملی ساختمان در مراحل پایانی تدوین است و به زودی با سامانه نگهداشت ملی ساختمان ها و همچنین بیمه رسمی تضمین کیفیت، اجرایی خواهد شد. این تحول صرفا یک اقدام اداری نیست؛ بلکه نقطه آغازی برای شکل گیری بازاری مدرن، شفاف و مبتنی بر اعتماد خواهد بود.
در این نظام جدید، سازنده هایی که به جای کاهش هزینه، به دنبال ارتقا کیفیت هستند، به برندگان اصلی تبدیل خواهند شد. نه تنها سود بیشتری کسب خواهند کرد، بلکه در میان مردم نیز جایگاهی قابل اعتماد پیدا خواهند کرد؛ چیزی که تا امروز، حلقه مفقوده در صنعت مسکن ایران بوده است.
مسیر آینده صنعت ساختمان ایران روشن تر از همیشه به نظر می رسد. با اجرای بیمه تضمین کیفیت و تقویت الزامات مبحث ۲۲، امید آن می رود که شاهد پایان دوران ساخت وسازهای بی پشتوانه باشیم. اگر همه ارکان، از دولت و تولیدکننده تا مصرف کننده، در این مسیر هم افزایی کنند، بازار مسکن ایران می تواند به الگویی برای کیفیت، شفافیت و اعتماد تبدیل شود.
