به اعتقاد برخی از کارشناسان، در صورت توافق ایران و آمریکا، چنانچه ایران بتواند آزادی عمل بیشتری در خصوص جابجایی های مالی داشته باشد و جذب سرمایه بیشتری هم اتفاق بیفتد، بازار مسکن از جمله اولین بازارهایی خواهد بود که حرکت کرده و سرمایه ها را به خود جلب می کند.
به گزارش پرشین سازه ، یکی از سوالاتی که در ذهن همه وجود دارد این است که قیمت خرید و اجاره مسکن در سال جاری در چه وضعیتی قرار خواهد گرفت؟ مستاجران در حالی در آستانه تمدید قراردادهای خود قرار گرفته اند که چند سالی است با افزایش قابل توجه نرخ رهن و اجاره مواجه بوده اند، اما می خواهند بدانند که آیا توافق با آمریکا می تواند تاثیری در این روند داشته باشد یا خیر؟
دولت هر سال هشدار می دهد که سقف افزایش اجاره بها ۲۵ درصد است اما بررسی های آماری به خوبی نشان می دهد که انگار کسی توجهی به این موضوع ندارد، زیرا در سال ۱۴۰۳ شاهد ثبت تورم بیش از ۴۰ درصدی در بازار اجاره بها بوده ایم. بر اساس آمارهای منتشر شده، تا تیرماه سال گذشته، نرخ اجاره بها در کل مناطق شهری کشور، ۴۹ درصد رشد داشته است!
بعضی از کارشناسان بر این باورند که این رشد قیمت های رکوردشکن، ناشی از کمبود مسکن است. در دولت سیزدهم (رئیسی)، وعده ساخت سالانه یک میلیون خانه داده شده بود که محقق نشد. در شهریور سال گذشته، دولت چهاردهم (پزشکیان) اعلام کرد که ۲ میلیون و ۶۷۸ هزار و ۴۵۰ واحد مسکونی در قالب طرح نهضت ملی مسکن در دست ساخت قرار دارند اما هنوز آماری مبنی بر میزان پیشرفت این پروژه ها منتشر نشده است.
با این وجود، وزیر راه و شهرسازی در روز دوشنبه هفته گذشته اعلام کرد که برنامه دولت چهاردهم بر این است که در سال جاری ۱۴۲ هزار واحد از طرح نهضت ملی را تحویل مردم دهد و در صورت تامین منابع اعتباری و همکاری مردم در راستای پرداخت منظم اقساط، ۲۰ هزار واحد را به بهره برداری برساند.
این آمار شدیدا با آنچه در دولت سیزدهم وعده داده شده بود و حتی با آماری که در ابتدای دولت چهاردهم منتشر شده بود، تفاوت فاحش دارد. در این بین برخی از کارشناسان نیز باور دارند که با توجه به بودجه تعیین شده برای سال ۱۴۰۴، امسال نیز شاهد تداوم تورم در بازار مسکن خواهیم بود.
با این وجود، امروز شنبه، می تواند یک روز تعیین کننده و بسیار مهم برای آینده اقتصاد ایران باشد، زیرا نمایندگان دولت های ایران و آمریکا بنا دارند در عمان مذاکرات غیر مستقیم انجام دهند. گرچه دست یافتن به توافق با آمریکا، کاهش تحریم ها و گسترش ارتباط با بازارهای جهانی روی کاغذ می تواند اثرگذاری بسیار مثبتی بر بازار مسکن داشته باشد، اما با توجه به وضعیت بودجه موجود و تورم کنونی کشور، باید چه انتظاری داشته باشیم؟
رونق بازار همراه با تورم در شهریور ماه
بیت اله ستاریان، یکی از کارشناسان بازار مسکن به پیش بینی وضعیت این بازار در سال ۱۴۰۴ پرداخت و ادعا کرد که با در نظر گرفتن بودجه ابلاغ شده و فعالیت های عمرانی در دست احداث، احتمال دارد که در پایان فصل بهار شاهد رونق کوچکی در بازار مسکن باشیم.
وی به موضوع مذاکرات ایران و آمریکا نیز اشاره کرد و گفت که در صورت رسیدن به یک توافق، مسکن اولین بازاری خواهد بود که واکنش نشان داده و تمامی سرمایه ها را از بازار طلا و ارز جذب خواهد کرد. اگر واقعاً چنین اتفاقی بیفتد، نرخ ارز و طلا، ولو به صورت موقتی، به یک ثبات نسبی خواهد رسید و در عوض بازار مسکن رونق بیشتری پیدا می کند. البته این موضوع تا حد زیادی هم به برنامه های اقتصادی دولت وابسته خواهد بود.
ستاریان در ادامه بیان کرد که در صورت توافق بین ایران و آمریکا، بازار مسکن در مسیر خروج از رکود همراه با تورم قرار خواهد گرفت که احتمالاً در شهریور ماه شاهد آن باشیم.
وی خاطرنشان کرد که چنانچه ایران بتواند در نتیجه توافق، آزادی عملی بیشتری در زمینه جابجایی های مالی داشته باشد و جذب سرمایه کند، بازار مسکن اولین بازاری خواهد بود که واکنش مثبت به این موضوع نشان داده و سرمایه های داخلی را به خود جلب می کند. با یک توافق مثبت، پس از مسکن شاهد رونق تولید در دیگر صنایع نیز خواهیم بود.
آیا مسکن باز هم گران خواهد شد؟
ستاریان تصریح کرد که حتی در صورت توافق با آمریکا، تورم همچنان در بازار مسکن وجود خواهد داشت و تا زمانی که تولید مسکن در کشور به یک تعادل نسبی نرسد، این تورم از بین نخواهد رفت. چنانچه توافقی صورت بگیرد، شاهد افزایش تعداد معاملات مسکن، افزایش سرمایه گذاری، افزایش تولید و البته افزایش قیمت خواهیم بود. تا زمانی که تولید و تعداد مسکن به تعادل نرسند، نمی توان انتظار کاهش قیمت مسکن را داشت.
به گفته وی، چنانچه در ایران سالانه یک میلیون واحد مسکونی ساخته شود، ظرف ۷ تا ۱۰ سال آینده می توانیم انتظار به تعادل رسیدن تورم و کنترل افزایش قیمت ها را داشته باشیم.
در صورت عدم توافق چه اتفاقی می افتد؟
چنانچه مذاکرات به نتیجه نرسند، همچنان در انتهای بهار شاهد یک رونق جزئی در بازار مسکن خواهیم بود اما بلافاصله، این بازار به رکود باز می گردد.
به اعتقاد این کارشناس اقتصادی، بدون توافق، تورم در بازار مسکن ایران همچنان ادامه پیدا خواهد کرد، زیرا میزان کمبود مسکن در کشور بسیار زیاد است. در سال گذشته نیز با وجود تورم و رشد قیمت ها، بازار مسکن راکد بود و عملاً درگیر یک رکود تورمی شده بود.
