فقط ۴ ماه دیگر تا پایان سال مانده و این پرسش بزرگ در برابر تمام سرمایه گذاران و فعالان بازار مسکن است: آیا تا انتهای سال اتفاق خاصی در حوزه مسکن رخ می دهد؟
به گزارش پرشین سازه ، رکود طولانی و تورم بالای مسکن باعث شده که کمتر کارشناسی به تغییر بازار مسکن تا انتهای سال امیدوار باشد. حالا که پرونده انتخابات آمریکا که یکی از اثرگذارترین فاکتورهای غیراقتصادی در بازار مسکن است نیز بسته شده، این سوال پیش می آید که بلاخره سرنوشت بازار چه خواهد شد؟ آیا بازار مسکن برخلاف دیگر بازارهای کشور در امان خواهد بود؟
دو اقتصاددان در یک میزگرد تلاش کردند به این سوال پاسخ بدهند و چشم انداز بازار در ماه های آتی را تصویر کنند.
بهروز ملکی می گوید که از دهه ۹۰ به این سو، در تحلیل های اقتصادی کشور فاکتور تحریم نیز لحاظ می شود. در طی ۱۳ سال گذشته بارها شاهد بوده ایم که تحریم، می تواند چه بلایی بر سر شاکله اقتصاد ما بیاورد. اگر این موضوع را نپذیریم، نمی توانیم سیاست های درستی تدوین کنیم.
رشد موجودی سرمایه در ابتدای دهه ۹۰ نزدیک به ۳ درصد بود اما حالا به زحمت به ۱ درصد می رسد. وقتی که تحریم ها اجازه سرمایه گذاری در ماشین آلات را نمی دهد، مشخصاً بهره وری عوامل تولید پایین می آید. همین عوامل منجر به رشد اقتصادی پایین شده است.
از نگاه بهروز ملکی، پژوهشگر اقتصاد، در طی سه چهار سال اخیر وضعیت اندکی بهبود یافته اما نمی توان نسبت به ثبات آن امیدوار بود؛ چرا که صادرات و تولید نفت بود که کمی رشد اقتصادی به همراه آورد. وی تاکید کرد که با ظرفیت های موجود نمی توان تولید را افزایش داد و لازم است که سرمایه گذاری بیشتری در این حوزه صورت بگیرد.
ملکی صراحتاً اعلام کرد که با وضعتی کنونی، حتی هشت درصد رشد اقتصادی پیش بینی شده در برنامه هفتم توسعه نیز امکان پذیر نیست. وی می گوید که تورم عمومی در اسفند امسال احتمالاً به عددی بین ۳۰ الی ۳۵ درصد برسد و همین عدد قطعا روی بازارهایی مثل ارز، مسکن و سهام اثرگذار خواهد بود. بعید است که تا آخر امسال اتفاق خاصی در بازار رخ دهد.
داوود سوری نیز در این میزگرد به اثر انتخاب ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا پرداخت و اعلام کرد که از لحاظ روانی، ممکن است این انتخاب بازار دلار را ملتهب کند اما در مورد بازار مسکن نمی توان لزوماً این موضوع را عنوان کرد. باید منتظر ماند و دید که چه تنش هایی با آمریکا خواهیم داشت و سطح آن در چه حد خواهد بود. آیا جنگ سرد کنونی به جنگ گرم منجر خواهد شد؟ تمام این فاکتورها قادر به تغییر معادلات بازار مسکن است.
این اقتصاددان اعلام کرد که فارغ از اینکه چه کسی رئیس جمهور آمریکا شده، باید به فکر باز کردن فضای اقتصادی خود باشیم و در تعاملات داخلی و خارجی، رویکرد خود را تغییر دهیم. مثلا دولت با دخالت در قیمت گذاری، اقتصاد را تحت تاثیر قرار داده و این به ضرر ماست.
داوود سوری گفت: در میان مدت و بلندمدت فرقی نمی کند که چه کسی رئیس جمهور آمریکا خواهد شد. نکته اینجاست که ما باید تصمیم به اصلاحات بگیریم تا خیلی تحت تاثیر چنین موضوعاتی قرار نگیریم. واقعیت اینجاست که قبل از اثرگذاری خروجی انتخابات آمریکا روی اقتصاد ایران، این نوع مواجهه نظام سیاسی و سیاست های مسعود پزشکیان است که شرایط را مشخص می کند.
وی در ادامه تصریح کرد که شرایط منطقه در حال تغییرات است و اتفاقات بزرگی در آن رخ داده و هنوز هم جنگ هایی در جریان است که ما را هم به نوعی درگیر کرده! به همین دلیل پیش بینی وضعیت آینده بازار خیلی سخت خواهد بود. موازنه قدرت به شکل دائم تغییر می کند و نمی توان با صراحت اعلام کرد اتفاقاتی که در دوره قبلی ترامپ رخ داد، این بار هم الزاماً تکرار می شود. اما در صورت تکرار اتفاقات، قطعاً شرایط ما سخت تر خواهد شد و مشکلاتی از قبیل فروش نفت و انتقال درآمدهای ارزی هم نکته بسیار مهمی است.
بهروز ملکی نیز ضمن تایید این موضوع، خاطرنشان ساخت که پاسخ به این سوال خیلی سخت خواهد بود و در یک سال اخیر، اتفاقات زیادی در منطقه رخ داده که ممکن است پیش بینی های کنونی را تغییر دهد. از آن جایی که خریدار بزرگ نفت ایران، چین است، اصلاً مشخص نیست که آیا روال سابق ترامپ تکرار خواهد شد و فشار تحریم بر کشور بالا خواهد رفت یا خیر؟! اما به هرحال بعید به نظر می آید که در ماه های آتی اتفاق خاصی در مسکن رخ دهد یا آمدن دونالد ترامپ اثری روی این بازار بگذارد.