تقریبا هیچ کارشناس مسکنی وجود ندارد که در مورد آینده ی ساخت و ساز مسکن در کشور امیدوار باشد. متاسفانه با شرایط کنونی، چالش های مهمی در برابر ساختمان سازی وجود دارد. گرچه مدیریت شهری تهران اعلام کرده است که توافقاتی انجام داده تا طرح نهضت ملی مسکن را در پیش بگیرند و ۱۳۰ هزار واحد مسکونی در تهران بسازند، اما بخش خصوصی هنوز هم با مشکلات خاص خود رو به روست. مشکلاتی مثل رکود معاملات، عدم توان متقاضیان مصرفی، رشد قیمت مصالح ساختمانی و طولانی بودن روند صدور پروانه ی ساخت، دست و پای سازندگان را بسته است.
به گزارش پرشین سازه ، شهرداری تهران اقداماتی را در جهت افزایش تولید مسکن در این شهر پیش گرفته است. شهردار تهران ضمن اعلام این خبر از سهم ۱۳۰ هزار واحدی شهرداری تهران در قالب طرح نهضت ملی مسکن خبر داد و گفت: شهرداری تهران، تسهیلات را همراه با تسهیل شرایط صدور پروانه ی ساخت در اختیار بنگاه های خصوصی و دولتی قرار داده است تا به این ترتیب سرعت ساخت و ساز در تهران را افزایش بدهد.
در طول سال های گذشته، اقدامات مختلفی از سوی شهرداری تهران برای بهبود وضعیت مسکن صورت گرفت است. از جمله این اقدامات می توان به راه اندازی قرارگاه مسکن، کاهش زمان انتظار برای صدور پروانه ی ساختمانی و انعقاد قرارداد با برخی از دستگاه های دولتی اشاره کرد. در روزهای گذشته نیز تفاهم نامه ای میان هشت سازمان و ارگان مختلف برای تامین ۱۵۰ هزار واحد مسکونی در تهران امضاء شد. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ارتش، پلیس، وزارت تعاون، وزارت ورزش، شستا، دانشگاه شریف، بنیاد ملی نخبگان و شرکت برنا تهاتر ایرانیان از جمله سازمان ها و ارگان هایی بودند که در جلسه ی مزبور که در شهرداری تهران برگزار شد، حضور داشتند.
رئس سازمان نوسازی شهر تهران در جریان این جلسه از افزایش ۵۴ درصدی صدور پروانه ساختمانی در تهران خبر داد. اعلام این خبر در حالیست که در بهار همین امسال با کاهش ۵۰.۶ درصدی صدور پروانه ساختمانی رو به رو بودیم. بخش اصلی صدور پروانه ساختمانی در تهران که مهدی هدایت، رئیس سازمان نوسازی از آن صحبت می کند، از محل تفاهمنامه هایی است که در قالب طرح نهضت ملی مسکن امضاء شده اند.
از سوی دیگر، سازندگان بخش های خصوصی نیز تمایل خود را برای ساخت و ساز در تهران از دست داده اند و اصلی ترین دلیل خود را نیز، رکود معاملات و عدم تناسب میان قیمت مسکن و قدرت خرید متقاضیان می دانند. علاوه بر این قیمت نهاده های ساختمانی نیز با رشد سرسام آوری مواجه شده است که طبیعتاً هزینه های تولید مسکن را افزایش می دهد.
در مهر ماه امسال فقط ۵۴۰۰ معامله ی مسکونی در پایتخت صورت گرفته است که چنین تعدادی، یک سوم وضعیت نرمال محسوب می شود.
در این میان، رئیس انجمن انبوه سازان استان تهران، آقای ایرج رهبر نیز در مورد وضعیت پروژه های نهضت ملی مسکن در استان تهران چنین می گوید: خیلی از متقاضیان بعد از واریز ۲ یا ۳ قسط چهل میلیون تومانی، دیگر توان پرداخت اقساط خود را ندارند و ریزش ها شروع می شود. این مسئله هم به دلیل کمبود منابع مالی رخ می دهد و روند اجرای پروژه ها را آهسته کرده است. پیشنهاد دادیم که برخی از محدودیت های افراد واجد شرایط برداشته شود. همچنین کانون انبوه سازان نیز پیشنهاد کرده است که بخشی از منابع مالی پروژه را به عهده بگیرد اما پیشنهادات کانون مورد بررسی قرار نگرفته است.
سازنده ی یکی از پروژه های نهضت ملی مسکن در استان تهران در خصوص این موضوع چنین گفت: با توجه به قول هایی که وزارت راه و شهرسازی به ما داده بود، پروژه های خود را دو ساله تعریف کردیم. اما الان که بیش از یک سال از آغاز پروژه می گذرد، به دلیل مشکل پرداختی ها و مشکلات مدیریت مسئولان در حوزه ی مسکن، روند اجرای پروژه ها سرعت اولیه را ندارد و به کُندی پیش می رود. به همین دلیل سخت است که واحدها را در طول همان دو سال تحویل بدهیم.
یکی دیگر از مشکلات بزرگی که بر سر راه ساخت و ساز است، افزایش قیمت نهاده های ساختمانی می باشد. رئیس کانون انبوه سازان، آقای سید محمد مرتضوی در خصوص این موضوع چنین گفت: هر ماه که می گذرد، تولید مسکن هم کمتر می شود. در هفته های اخیر با افزایش قیمت سیمان، یونولیت، دستمزد و… مواجه بودیم. در طول روزهای اخیر نیز قیمت یونولیت نیز از ۷۰ هزار تومان به ۵۰۰ هزار تومان رسیده است. قیمت سیمان نیز دچار افزایش شده است.
بر اساس گفته های آقای مرتضوی، پیش بینی کارشناسان مبنی بر عدم افزایش قیمت ها در دوران رکود، اشتباه از آب درآمد و قیمت های پیشنهادی در بازار معاملات، بالاتر رفته است.
در این میان، مدتی است که تلاش هایی جهت کاهش زمان صدور پروانه های ساختمانی در شهر تهران صورت گرفته است. مسئولین شهرداری تلاش می کنند که مدت زمان انتظار برای پروانه ساخت را از یک سال به یک ماه و حتی یک هفته کاهش بدهند تا به این ترتیب یکی از مشکلات موجود بر سر راه تولید مسکن را از بین ببرند. در ابتدای سال جاری بود که شهردار تهران اعلام کرد که مدت زمان انتظار، ۲ ماه شده است. با این وجود بررسی ها نشان می دهد که میانگین مدت صدور پروانه ی ساخت هنوز بین ۶ الی ۱۰ ماه است.
در این میان نوسازی بافت های فرسوده در پایتخت نیز با مشکلات متعددی رو به روست. بانک ها همکاری لازم در پرداخت تسهیلات را ندارند، زمان صدور پروانه ی ساخت و ساز طولانی است، مشکل تجمیع پلاک ها وجود دارد و از سوی دیگر قیمت نهاده های ساختمانی نیز بالاتر رفته است.
تمام این مشکلات باعث شده است که وضعیت ساخت مسکن در تهران با رکود بزرگی رو به رو باشد.