گرچه مجلس تصور می کند که با تصویب طرح ساماندهی بازار اجاره ی مسکن و ایجاد امکانی برای شکایت مستاجر از مالک، توانسته حجت را بر مستاجران تمام کند و جلوی نوسان شدید قیمت را بگیرد؛ اما سوال این جاست که آیا چنین طرح هایی، کارایی لازم را خواهند داشت و می توانند موثر باشند؟
به گزارش پرشین سازه ، کمتر از ۱ هفته پیش بود که نمایندگان مجلس، قانونی را تصویب کردند که به مستاجر اجازه ی شکایت از مالک بابت افزایش اجاره را می داد. در واقع مجلسی ها به دنبال ایجاد ثبات در بازار مسکن بودند.
ماده ی ۸ این طرح می گوید که شورای عالی مسکن هر ساله، موظف است که سقف افزایش اجاره را تعیین کند. این شورا تا پایان اردیبهشت ماه هر سال، فرصت دارد که این سقف را تعیین کرده و به اطلاع عموم برساند.
بعد از انتشار این خبر و تصویب این طرح توسط مجلسی ها، واکنش های زیادی در خصوص آن ایجاد شد. برخی گفتند که این طرح برای مستاجران خوب است و صاحبخانه ها را می ترساند. برخی در فضای مجازی نوشته اند که مالکان اگر خانه های خود را خراب هم بکنند، باز کمتر ضرر می کنند.
واکنش ها نسبت به این طرح در فضای مجازی بسیار گسترده و متنوع بود. یک نفر نوشته است که دولت به جای این کارها و ایجاد امکانی برای شکایت مستاجر از موجر، بهتر است به سراغ تعیین سقف افزایش اجاره بها باشد و با یک ساز و کار مشخص، موجران را به تبعیت از این قانون وادار کند.
جنجال های فضای مجازی به این نقطه ختم نشد و برخی دیگر، به مشکلات بزرگ تری در خصوص این طرح اشاره کرده اند. مثلا برخی گفته اند که حتی اگر مستاجر از مالک خانه ی خود شکایت کند، باز هم دردسرهای زیادی را ناچار است تحمل کند. مثلا مطمئن باشید که موجر با بهانه ها و دلایل مختلف، بلاخره مستاجر را جواب می کند. آیا دولت به این مسائل فکر کرده است و آیا برنامه ای برایشان دارد؟!
یکی دیگر از کاربران فضای مجازی که به نظر اهل اصفهان می آمد، با گلایه از اجاره های بسیار سنگین در این شهر و مشکلات عدیده ی مستاجران، خاطرنشان ساخت که دولت به جای این که قانون شکایت مستاجر از صاحبخانه را پیگیری کند، باید قیمت کرایه را تعیین نماید. این راهکار خیلی بهتری است و به مستاجران بیشتر کمک می کند.
برخی دیگر هم دست روی نقطه ی اصلی و حساس این موضوع گذاشته اند: چه کسی حاضر است ریسک شکایت از صاحبخانه ی خود را بپذیرد؟ بیشتر مستاجران می ترسند شکایت کنند چرا که مطمئن هستند صاحبخانه قادر به بیرون کردنشان است. آن وقت این نگرانی وجود دارد که آیا خانه ای در حد بودجه ی خودشان گیر می آید یا خیر؟
عاقبت تمام این اما و اگرها، سکوت مستاجر است. حتی زمانی که ابزار قانونی شکایت هم برایش مهیا شده باشد.
تولید مسکن: راهکار اصلی مشکل!
مسئولین به جای پرداختن به مشکل اصلی که کمبود مسکن است؛ ترجیح می دهند با تصویب چنین قوانینی از راهکار اصلی اما سخت، فرار کنند. در صورتی که تولید مسکن افزایش پیدا کند، قیمت اجاره نیز به صورت ارگانیک و طبیعی پایین می آید چرا که میزان عرضه زیادتر می شود.
یکی از کارشناسان مسکن در خصوص طرح جدید مجلس برای شکایت مستاجران از صاحبخانه ها، گفته است که شفافیت چندانی در قراردادهای اجاره وجود ندارد. بنابراین از همین ابتدا، مشکلات این طرح نمایان می شود.
فرشید ایلاتی عنوان کرد که احتمالا به زودی، مستاجران تاکید بیشتری روی نوشتن قراردادهای رسمی خواهند داشت چرا که با استفاده از این قراردادهاست که می توان صاحبخانه را به اجرای قانون وادار کرد و برای وی جریمه ای در نظر گرفت.
این کارشناس مسکن همچنین تاکید کرد که باید این طرح را از ابعاد مختلفی در نظر گرفت و به تکمیل آن پرداخت. نیاز است که ساخت خانه هم پیگیری شود و این بخش مهمی از حل معضل است.
وی در انتهای سخنان خود خاطرنشان ساخت که مشکلات بازار مسکن با تعیین سقف اجاره و ثبت قراردادهای قانونی به طور کامل حل نمی شود. نیاز است که به دنبال راهکارهای بلندمدت تری مثل تولید مسکن باشیم. این اقدام می توان مشکل مسکن را برای همیشه حل کند.
در حال حاضر، بنا بر اعلام رسمی مراجع آماری، نیاز کشور به مسکن، ۶ میلیون واحد مسکونی است. طرح هایی مثل نهضت ملی مسکن قرار بود که بخش زیادی از این نیاز را برطرف کنند اما در اجرای همین طرح هم، اما و اگرهای زیادی وجود دارد.