بخش مسکن همواره در برابر بخش های دیگر مثل خودرو و معدن، از توجه کمتری برخوردار است و حتی بانک های کشور نیز حاضر نیستند منابع مالی کافی را به این بخش اختصاص بدهند. مصداق بارز این موضوع را می توان در کاهش قدرت خرید وام های مسکن مشاهده کرد.
به گزارش پرشین سازه ، وضعیت به نحوی پیش رفته که بانک های کشور به جای اینکه به بخش مسکن بپردازند و رونق بیشتری در آن ایجاد کنند، برای جذب سپرده های بانکی، دست به دامان خودروسازان شده اند.
حتی وام های مسکن نیز که تا سال ۹۶، روند خوبی داشت و به موقع پرداخت می شد، حالا نصف شده و دیگر کمتر کسی، قادر به دریافت این وام هاست.
بازار مسکن همواره با حضور مردم و متقاضیان واقعی، پررونق بوده است. به همین دلیل، متقاضیان مسکن و خانه اولی ها، بیش از هرکس دیگری، مستحق دریافت تسهیلات مسکن می باشند. اما از آن جایی که فرمول دقیقی برای پرداخت وام خرید مسکن وجود ندارد، خیلی از خانه اولی ها و متقاضیان مسکن، سهمی از تسیهلات بانکی ندارند.
در عوض، بخش خودرو و معدن سهم بخش مسکن را بلعیده اند و بخش زیادی از تسهیلات بانکی، صرف این دو بخش می شود. در واقع کسانی که متولی تامین مالی بخش مسکن بودند، به جای پرداخت به این حوزه، جذب شرکت های صنعتی و معدنی دولتی شدند.
سوال اینجاست که آیا چنین اقدامی، قانونی است؟! گزارش هایی که وجود دارد، نشان می دهد که ساخت مسکن در کشور منوط به تامین مالی است. همچنین متقاضیان خانه اولی نیز به شدت نیازمند این منابع مالی هستند اما می بینیم که این منابع، به سادگی خرج دیگر حوزه ها می شود.
در حال حاضر بیشتر خانه اولی ها و متقاضیان واقعی مسکن که به وام نیاز دارند، کسانی هستند که در بافت فرسوده ساکن می باشند و نیازمند وام نوسازی هستند. بخش زیادی از سرمایه گذاران و سازندگان مسکن به بافت فرسوده رفته اند اما روند ساخت و سازشان، معطل دریافت تسهیلات نوسازی شده است.
گزارش های موجود نشان می دهد که از شهریور سال ۱۴۰۰ تا شهریور امسال، ساخت ۱۶۰ هزار واحد مسکونی در بافت فرسوده شروع شده است. اما برخلاف افزایش ساخت و ساز در این بافت، روند پرداخت تسهیلات بانکی به این بخش، بسیار کُند بوده است. به نحوی که فقط ۳۶ هزار فقره وام نوسازی به این ساخت و ساز اختصاص پیدا کرده است.
به عبارت دیگر، از هر پنج واحدی که در بافت فرسوده واقع شده و اقدام به نوسازی کرده اند، تنها یک واحد موفق به دریافت تسهیلات شده است. این در حالیست که یکی از بخش هایی که نیازمند توجه ی ویژه ی بانک هاست، بافت فرسوده می باشد. بیشتر ساکنین این بافت، برای ساخت و ساز به تسهیلات بانکی احتیاج دارند. اما می بینیم که سهم آن ها از تسهیلات بانکی به سادگی خرج بخش های سودآورتری مثل خودرو و معدن می شود.
البته این مسئله بدان معنا نیست که بخش های دیگر مسکن، وضعیت بهتری دارند. در واقع شرایط دریافت وام خرید مسکن، سخت تر هم هست. گرچه سر و صدای زیادی در رابطه با افزایش وام خرید مسکن ایجاد شد اما در واقع، میزان پرداخت این وام در هشت ماه اول امسال، فقط ۱۰ درصد نسبت به سال گذشته، افزایش پیدا کرده است. در ضمن باید بدانید که منظور از افزایش ۱۰ درصدی، افزایش مبلغ کلی پرداخت شده است.
از آن جایی که مبلغ وام بیشتر شده، این افزایش نیز منطقی به نظر می آید. بنابراین می توان اعلام کرد که میزان قراردادهای بانکی برای پرداخت تسهیلات مسکن، نه تنها بیشتر نشده، بلکه روند کاهشی نیز داشته است. به نحوی که گفته می شود میزان پرداخت تسهیلات خرید مسکن در قیاس با سال گذشته با کاهش ۹۰ درصدی مواجه بوده!
در سال جاری، خانواده هایی که موفق به دریافت وام خرید مسکن شده اند، خیلی کمتر از سال گذشته بوده است و همین مسئله نشان می دهد که بخش زیادی از منابع مالی تخصیص یافته به بخش مسکن، اساسا در حوزه های دیگری مصرف می شود.
واقعیت اینجاست که حتی پرداخت وام خرید مسکن نیز درد خاصی از خانه اولی ها دوا نمی کند. با توجه به افزایش سرسام آور قیمت ها، پرداخت این وام چندان گره گشا نیست. با وام ۹۶۰ میلیونی مسکن، فقط می توان چند متر خانه در تهران خریداری کرد. در نتیجه نمی توان انتظار داشت که متقاضیان زیادی برای دریافت این وام صف بکشند.
واقعیت اینجاست که سیاست های کنونی پرداخت وام مسکن جوابگو نیست و مسئولین باید از تجارب موفق کشورهای مختلف در حوزه های ساماندهی بازار مسکن، استفاده کنند. در غیر این صورت، روند فعلی ادامه دار خواهد بود.