مدت هاست که گفته می شود دلیل اصلی عدم پیشرفت طرح های مسکن سازی دولتی، همکاری نکردن بانک هاست. بررسی ها نشان می دهد که در سال گذشته، بانک ها به جای پرداخت تسهیلات مسکن ، اعتبارات خود را به پروژه های تجاری و افراد نزدیک به خود اختصاص داده اند.
به گزارش پرشین سازه ، پرداخت تسهیلات بانکی برای بخش مسکن، وظیفه ی قانونی بانک هاست. بر اساس ماده ۴ قانون جهش تولید مسکن، تمام بانک ها و موسسات اعتباری موظف هستند که حداقل ۲۰ درصد سهم تسهیلات خود را به بخش مسکن اختصاص دهند.
پرداخت وام باید به گونه ای باشد که در سال اول اجرای قانون جهش تولید مسکن، مبلغ آن کمتر از ۳۶۰ هزار میلیارد تومان نباشد. برای سال های آتی هم باید بسته به تورم، نرخ آن افزایش پیدا کند.
طبیعتا به جز بانک مسکن، هیچ یک از بانک های متعهد نسبت به اجرای تعهدات خود اقدام نکردند. دو سال از طرح نهضت ملی مسکن گذشته است و حتی یک واحد مسکونی هم به مردم تحویل داده نشده است.
کل تسهیلات بانکی پرداخت شده، چقدر است؟!
بررسی ها نشان می دهد که از ۳۶۰ هزار میلیارد تعهد بانک ها در سال اول برای پرداخت به حوزه ی مسکن و ۵۴۸ هزار میلیارد برای سال دوم، تنها ۱۱۱ هزار میلیارد تومان پرداخت شده است.
این مبلغ در قالب وام های خودمالکی، نهضت ملی مسکن، مسکن روستایی و ودیعه ی مسکن پرداخت شده است.
همچنین بررسی آمارهای موجود نشان می دهد که در سال اول، بانک ها توانسته اند به ۱۸ درصد تعهدات خود پایبند باشند. این درصد در سال دوم کمتر هم شده و به ۱۷ درصد رسیده است.
البته بسیاری از بانک ها در ابتدای طرح نهضت ملی مسکن اعلام کردند که هیچگونه منابعی برای پرداخت این تسهیلات ندارند. اما واقعیت این جاست که بانک های مزبور، ترجیح می دهند که اعتبارات خود را در جای دیگری هزینه کنند.
تسهیلات بزرگ برای کارکنان بانک ها
گزارش هایی که اخیرا منتشر شده نشان می دهد که بانک های کشور، بخش بزرگی از تسهیلات خود را به افراد نزدیک به خود اختصاص داده اند. در همین سال گذشته، به ترتیب در انتهای ماه های خرداد، شهریور، آذر و اسفند، مبالغ ۲۵۵ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان، ۲۰۲ هزار میلیارد تومان، ۲۱۲ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان و ۹۵ هزار میلیارد تومان، به کارمندان خود وام داده اند.
پس به نظر می رسد که مشکل اصلی، اعتبارات نباشد چرا که بانک ها بیش از دو برابر تسهیلات پرداختی به نهضت ملی مسکن، به کارمندان خود وام داده اند.
بانک ها به پروژه های تجاری ورود کرده اند
آمارها نشان می دهد که بانک های کشور به جای پرداخت تسهیلات در حوزه های مهمی مثل مسکن، به مال سازی و پروژه های تجاری روی آورده اند.
رئیس کانون انبوه سازان کشور اعلام کرد که از همان ابتدا نباید حسابی روی بانک ها باز می شد و الگوی اولیه ی تامین منابع مالی برای طرح نهضت ملی مسکن، اشتباه بود. اگرچه این موضوع در قانون جهش تولید مسکن نیز آمده بود.
محمد مرتضوی، خاطرنشان ساخت که برخی از بانک ها به صراحت گفته اند که تسهیلات خود را به بخش های تجاری و خدماتی اختصاص داده اند و قادر به پذیرش بازپرداخت اقساط ۲۰ ساله برای این وام نیستند.
این مقام مسئول در ادامه تاکید کرد که فقط ۶ درصد اعتبارات و منابع بانک ها به حوزه ی مسکن اختصاص پیدا کرده است. این در حالیست که بر اساس قانون، باید ۲۰ درصد منابع مالی خود را به تسهیلات حوزه ی مسکن اختصاص می دادند. در حال حاضر می توان گفت که فقط یک چهارم تعهدات آن ها اجرا شده است.
بانک ها نسبت به بازار مسکن بی تفاوتند
یکی دیگر از مشکلاتی که امروزه گریبان گیر بازار مسکن شده، این است که بانک ها توجهی به آن ندارند. شرایط رکودی حاکم بر این بازار و گرانی هزینه های ساخت و ساز، باعث شده که بانک ها به سمت بازارهای امن تری بروند و سرمایه های خود را سریع تر برگردانند.
همین موضوع مشخص می کند که چرا بانک ها تمایلی به پرداخت تسهیلات ندارند. چرا که هم سود تسهیلات مسکن نسبت به پروژه های تجاری پایین است و هم بازپرداختی طولانی دارد.
برای برون رفت از وضعیت کنونی، خیلی از کارشناسان پیشنهاد می کنند که بخش خصوصی به حوزه ی ساخت و ساز وارد شود. اما از طرفی دیگر، هزینه هایی که دولت برای ساختمان سازی به بخش خصوصی، پیشنهاد کرده، اصلا با واقعیت بازار همخوانی ندارد و به همین دلیل، انبوه سازان نیز خود را از این پروژه کنار کشیده اند.
